ez

c ic} e”n de tzsher im Ausland angesteleri Erhe

reletung durch Strassenverkehr

ben, LIIe ür eln ieurteilungssystern wichtigen

88’ ieningen w rde dabei zur Diskussion gesteilt.

a n ird u die Wahi des Schallstrkemasses:Vp ‘nioai .an iab r 1 manchmal aber L oder L

/ 1Ç 0noesen wden verwendet LTTNI). E

reI:Ero ve scnieden Dosen (Schalistke)— Effekt

ot n sm ee) Kurven; mögliche Ursachen dieser

t e r. n negeber Lmgerechnet nach quivalent—

ii:ee -nen Le anslandischen Untersucher zu höchst—

uiseiaen Werter von °O bis 65 dB(A)

nvest1atone into Noise Nuisance from Traffic

he ‘ep rt daie wi+h the investigations into noise nuisance

‘ir d ut tI’er countries to date and covers the con

uons hih hve s me bearing on the assessment system

t Uscusoec the choice of measures of noise levels: L

I , o een svcn complex onee as Ir,TNIeq

re — ffect (i e noise level aria nuisance) curves

re re esult, ard sble causes of the differenees are

1oUca4e1 •‘onverted to eauivalent levels, the maximum ier—

vis_bte 0eVeis arrIve.i at b: forein investigators range

‘ cL 4)

48 d2

ro e cox eo u e nces sonores dues la circulation

)i ère

e rcoport 4tudie les enqutee effectues jusqu’ présent

taner an suiet ies nuisances soriores caus6es par

a o t u e 11 expose également les conclu

s i. t it pot vr systme d’apprdeiation 11

es dIVeOCeC unit4s de masure utilieées pour

co ‘niit savoir L ou encore L0’

‘ de ve piuc comp1es, comme TN.

b s de diii 4rences entre les courbes

d o i ene té v truit) effet (ampleur de la nuisanoe

srre) oi en rdsvltent ont 4t indiau4es Après conver-

cir oo nieaox 4quivalents, art constate que les cher

ne o r ert â cres valeurs maximales admis—

•• ••L • •••‘ .• 1 • • 1 ‘t

1. t,. t 1

‘tt •• . • •

•1 ‘.X .(. ‘t’tt

t

• . t.’

‘1

]•IAATSTAVEN ff’ ifARAKTEkiSTPiNG VAN Vii.RKi. JRS

EVV UN ATi E VAN DE NEPUB 61 TEUN DE Oh DEEZOEKi NOEN NAAR

HET VEIEBAÎiD TUSSEN VERKEERSIÂWAAI EN DE ONDERVONDEN 6

HiNDER

r; ± ei di cc

Uneerznek t; het UN ten.anc verrich t /

UNUN 2h Onderzoek in Engeland verricht 8

UN 2.2. Onderzoek in Frankri ik verricht 9

2. UN 1. Onderzoek in Ons tenri k verricht IN

2,2UN. Onderzoek in Zweden verrAAdt 17

2.2.5, Onderzokk in Japan verricht 21

2.5. Samenvatting 21

2.4, Siotcpnierkirgen

LI TERATUUR

1. haatstiven ter karaktens’r.ab van verkeaalawaiken kotrplex geLuid als verkeerslawaai i’ op te vatten al’. een °amenstel van geluxd tillingen ter. %ersvhillende trekwenties en amplitudes, waar’nj trekwentie—inhoud en amplaudea in .1e tijd taritren,dus wiarbij het in men’ane peluidspektnm’ peduriç “erande.rt.Met dee fv;isci.e karakteriserina . ijrs rwee faktoren in verband tebrenaen, die mast vele mde e ‘,eualend worder. geacht voor de atevan hinder, die van da lawa*i wordt ondervcnlen.Dec twee fakLc’ren ijn:

1. de monentane subjektieve geluidsterkte, te verkrijgen door opeen epaald ‘soereit de geiuzdsterk’e sifjektief te vergelijkenmet die van een toon ‘an 1000 11. Hieroij speelt de frekwentieweging van het momentane eluidspektrum door het gehoor eenrol.

2. de mate van variatie iii sub jektieve gelu’dsterkte, via devariatie van het mo.nentane jetuidspektru.rt verband houdend metde intormatte—uihoud van het lawaai, in tysisck technisdie tin.

Andere Finder bepalende fakto:en ijn,— het tonale karakter van let. geluid— informatie—inhoud in semantis:.:e 9.ta

— aktiviteiter .4) dat monen , as erbi. lead ‘ tde da& ot de tijd van het jaar

— lichameLijke toescind

— persoon ijkteidsstruktuu

— psy holcgis ie, zal. berzst’nj ,f j”tan . 1-c’c’ c¼ • nl—gtandc. era’ age t en 1.e pa%’ te’. .rI 4 v jt e*n hepaal’..sitt.atie is

— soc ale en ecenotts.. c, oat. nplChn’su Eau n ei waredenn. van dc tuurt en w2arde .s tec buis.

ad 1.

De otlerwoekirt,er naar de. ‘-eakties v.sn de ‘eaa op ieltFi ..ijr’ ze—start artit ali.cmene enlr.nbt15 dat ie e reikt ea in belsneriktz’ te teidc.i eia t’ d o’ bri1;cn 1 ei iit e kte er tconk’c te,Je c.er 1... ..r5.r. L.e’ra,..t k.ir.,t:. trrden ‘net -eetbaregrn. !teder dr a.tpli .‘...e- ea rkte .ties.

Aanvankelijk zijn aLle inspanringei er das ook op gericht eweest

dit fysische houast odanig in één g tas uit te drakken dat een

nauwkeurine voorspelling ‘dan die reakties moe1ijk .ou ‘ijn.

Vanwege de veelsoortileid van reaktic, oal gef orlechadiging,

soraakvertaanhaarheid, luidheid, lawaaierigLeid” en hjnéer, Lljn

vele en vaak bewe-kelijke naatstaven :ntwikkeLl, die seelal oeba

seerd ijn op het ok aal ardpeLt ci van t gel ii Dai b j werd

het variren in de tijd voorleoig duiten :eecdciwn :eiaten

Botsford [8] vergeleek v r iwaaipe5rra, waronier :12 pek

tra van omgeeingslawaai, maatstavc al luidhcidsniveii u t bereke

ningen van de luidheid volgens Stevens en Zwicker, Speecii InLer

leren e Level (gIL), Noise Cri erion (NC) rorrner, 130 Noi e Pating

(NR) kroemten, Perceived N ise Level (PNL) en Compasite oi e Rating

(CNR) met het uit het oktaasbandupektrum erekende celuidniseau in

dB(A) en dB(N), net het ersclil is geru dLj esu (A) ei (C) Çnf r

matje over de vorm van het spektrum) als paramener

Hij vond korrelatiec:fticienten (r1) van O99 af mee’ en stelt:

Gezien de verschridenheid in t douwde lawia spekt a e, de inge

wikkeldheid van de gebruikte lawaaiseoerdelingsmetiodes kan een

betere korrelatie met de alle ing vai eer eer oudige 4uilniveau

meter nauwelijks worden ecrwacft

In vele gevallen tangeri de evnden uerdan Qfl LO we in: geluid

niveau (t) ei, dat :ret ge uiddv u t a le s gebruikt kan w den

De korrelatie vau elke laaaarkarktori5erende gen t

reaktie van de rens op da: lawasi (korrela efL.i- r)

daar tegei is nhacret seri ( v : g gr t ri Ll

in individuele reaktIes en deeLfdn stimulus Betere I. r

kunnen alleen worden verk egen l r rekening Iii ide i me de

ciale en syclol is e p :vwter , i e ver ie cr r.a cn

De korrelatiecoPtficicnt (r) di: ee’ direkt verbaud iCt tusen

cci. eluidni eer t’ (A ei B( e de ee’ t’e ii Ie

gelLlk aan he t’redukt s-au r, en , t i rcI eren er ltdiv aus

vrijwel ever toed met de rea ie als elke andere iattef,

Ool uit -iedere e:rrnLli ed:reesaeu. i pm:rteeid ‘ ,

S bteaet aat met -ter: tc r:u1d’ sea t et c::tc

1’ .ti. i,rtlaertd iaderemaatstavenener

t tit - ..n.Fu’iliw te hit tien eelinjujveau LA) aan te

a. it. ‘.f ‘o.t d lmanentane) subjektieve seluidsterkte.

—- - . t..:t%. -an t-Et .‘-l .u:’ineaa Lt dB(4) wordt het geluid..

n— :13r.:en r.c.. ze.. frc&wentictcaratcristiek, die voor een

-)wt:irie:tcbicl (‘.0C — &iwG 1..-) nager.oeg ssmenvalt met de

r’-”-—cn vc. -e’. ltst1-sjjctivca.. rn 30 toon. Deze isofoon of lijn

.cr. !- t%tWLLC -..h ;cl :e”e gcl L•ssterkce wordt verkregen door het

- :n .rlctl-’c L4L&e t wai tdfl erchillende frekwenties

n lani- te rc ge] en dat 4i e t. even luid ktiaken als een toon

•n.t. ‘C.(’ kr ar.et na elt: ddruwniveau van 30 dS, gedefini#erd als

Een rrr tea 1u.dlef.is.aivaau van i0 toon. Voor samengestelde

t-nzr en -..car L’npla’e b a:1ptwtra kan dit door weging volgens

4Ct -t-kera’terfsr Eelt 9eraaorde luidheidsnrreau aatrienlijk afwijken

van It. ua sutjelrtieve vergelijking eerkrege’i werkelijke subjeke

bas staricte, ten en ander afhankel p ban de von van het

p 1’ V -nderlsnge -rcrgelijking van ,clzjksoortige geluiden

1 j 1 chidilvetu in oE(A) desordaik ete(dS bruikbaar.

t c e.k rd ilgetn w c ‘v rs t aanvsnkelijl relatief

s t d a de fakt aria C 1. t gelusdapekt.rn tt.

r t t 1 sb £ e reaktie e t’ latere’. De

wers k t t t -titel d t rat3taf e vinder Is dt’i

P 1 ii. erwt.’q j t. 0 tr’o kingen hebben ain—

1 t. in t eet bqaal t iljektsea geluidsterk e

-t w,rct en-s t t iarr ate de informatit.—e

r is

ij €; .rInaa. ie v ratdering van het

k £ ‘*‘ Int ‘e.=en. -ptrekken, ki.app ret van een laad—

a isiza ::t at t ttct ‘berkcerseel nar trekken. Dit

.T.beu,. ste ktnr... -isa de aandacht werkt bijzonder

-‘w-r..’ .‘: .L -na].-, van —-‘rLeer-iawsai tonen vergelijkingen van

7ata’:I!.e.,et :sar.dspe.ct.a aan’ —lii. ats dragen van de informatie

pf - .g .-e .rat_ndar-r ‘t in tr.&entxa als wel de veranderingen

4-

S.’ aal aJ :.:ctc. ‘.:d LIP . n-’...r.. er.. ‘

1 -ist..c IE • 4.s. - baalvtts..n . flj 311 ..ar.-’

-hct c ii n ez n flVs’ ren:

S at. 1.1

r

tn4e i.

V td.tt’ ‘fl UC’. •1tfl ila t tkt.

— .41 3J n: e •, . r kslnr4 tortct

srhs • ‘nu t i 1.r.c rclaJ.lr.Jte23fr JMA,

a.n• er tatt Ir U _ - n6er4. ,eIatda’ .‘a ..S)ti -

°nha! in a’ &iu er.# rpai.L1° ti rr1.rcø

uit Jcrr a ,tj L aC ‘en t

41z xiv 1 edt., d

1. 1

d 1.

1ar bes’ or au t na. - a tfls

CtWLji dc ki’s.ir1tt rrpreaento...at

...rat •-,k t.,. list elezbl* equs’ .il’:.i. K.n.tzat. n-en ‘t

znakt z4zern. -., nc ec’at Jtt%aaa.., u:r eex’ sa da ttj’i ‘.sart&end

-xi ‘eC.. tin ges 4- :t.ararde •:rkfr her.i. JÇ j .rtlr... nivaa met

lukt c.)ta rer1t .du Je dit i’l

L

at.w, 1

de StdLtSLl. Je .‘eaaljn.. v31. ret ‘araa i,’i ri, .lJi s.rat. a...

T.-’T .r it5 le !

‘‘

arts t; ; ‘isv 1sq1. 11

tfl’

Ik tfl

£ UC

e xi ds e ai,xt1t t ud...

—‘.‘‘L.I t srstf - ii ri. tij ‘1. li a4 -‘° r.,r .i t..-

t.I’jt .*.kt.1 ,n,p’ rr.:h •1’‘: ‘y’

—, - — — t —

tas r t

— It,

do-it 1,,.

ersta ;til;

i, I...n.a

len ite

ktu.

1 ‘t’ (

t

d

—5—

....s.6eqteIde” maatstaven ontworpen, die behalve met een bepaald1 .ai ook rektning houden met de grootte van Fe spreiding in xii—

&u. van het i.awaai.le...L maatstaven zijn: Traffic Noise Index (TNI) en Noise PollutionLt ei

i, .orien gevondcn uit de volgende formules:

fl1! s90 4(L10 — L90) — 10

t. —L +2,560of:‘.P eq

L50 + (la,o — L90) +1 (lsio —

Ttoretische berekening van de invloed van de parameters als afstandt t de weg en verkeersintensiteit op alle genoemde maatstaven[ 9]brengt duidelijk beperkingen van de TNI naar voren, die terug tebrengen zijn tot een overschatting van het aandeel van de spreidingin de samenstelling van de TNI. Daardoor voorspelt bijvoorbeeld defl1 een te grote hinder bij lage verkeersintensiteiten en in bepaalde situaties een afname van de hinder na aanleg van een ver—keersweg.mr 14 ]wordt van bovengenoemde en andere maatstaven een meer gedetailleerdover: icht gegt.ven.

‘! lua i vz ubliceerd orderzo kinn naar Ii t er an

tussen verkeerslawaai en de ondervonden hinder

2.1 In idi

Verkeerslawaai in stedelijke en substedeii ike gebieden i in een

aan cl 1 iden ndenzerp van d rz k

Doel van dit onderzoek is inzicht te krijgen in de lawaaiomstannig

le t in ve schil erde tedelijke ituaties n in clt te krijg

in de in deze situaties door de bewoners onderv-ondcn hinder.

de 2jk rd 1 n ge rar .t ee.. v rb..rd tuer a0 la 1 °

ting en de ondervonden hinder op te sporen op grond waarvan men

na regel n kat nemn ter be trijdirg at let lawaai c q. er be

perking ervan.

Het gaat daarbij .o cl om bestaat de situatie ls o t ekorstige

situaties. Degenen die het meest gebaat zijn bij het inzicht in

deze materie zijn de milieudeskundigen, die moeten zaken over de

leefbaarheid van ons milieu (in dit geval dus wat betreft onze

akoestische omgeving) en de plazologen en stedeboiwkundigen, die

vorm moeten geven aan dat milieu

Een moeilijkheid is dat de stormachtige ontwikkeling die Eet ver

keer tn allerlei vormen heeft doorgemaakt in hoge mate geleid heeft

tot het doen ontstaan van ve erlei onloudbare situatie

Het is genoegzaam bekend dat er de laatste tijd een aantal con

flictsituaties is ontstaan die dringend om een oplo iiç vragen

Het betreft dan doorgaans een situatie waarin bewoners aan ee

verkeersweg, hetzij door verbreding van deze weg i,v,m, toeg

nomen verkeersintensiteit, hetzij door andere verkeersplanning,

aan een veel hogere lawaaibelas ing worden bhotgzsteld d n e ot

nu toe gewend waren

He g’hele onderwerp is daarom otn complex onderw

werp omdat de ondenonden hinder van verkeerslawaai zowel situaio

neel al pnnonsg beiden is. Dat heeft men in buitenlandse onder

zoekiagen ook onderkend.

Met 1 ei e ak ni g e gehouder bij de keuzen va d stu ties

(de sitesfl) en bij de steekproef van de in verschillende situaties

t orde. r e p ni tt e

—

Alvorens over te gaan tot een evaluatie van de in verschillende lan

den verrichte enquêtes naar het verband tussen verkeerslawaai en

de ondervonden hinder wordt een aantal opserkingen gemaakt die onte

leend zijn aan een “meeting on road treffic noise” die op 2 en 3 mei

1967 in het Instituut voor Gezondheidstechniek 1110 te Delft werd

gehouden.

Op deze meeting waren zowel fysici als sociale wetenschappers aan

wezig en werd duidelijk dat intensieve sanenwerking tussen fysici

en sociale wetenschappers noodzakelijk is cm bruikbare criteria

voor planologen en stedebouwkundigen te verkrijgen.

Het was duidelijk dat we hen geen criteria kunnen verschaffen als

we geen effectieve hinderindices vinden die met fysische metingen

van het verkeerslawaai correleren.

Aan de akoestische kant zouden we graag een soort expositie index

(of een lawaai—expositie schaal) willen hebben die de akoestische

situatie adequaat beschrijft.

Aan de psychologische kent zouden we graag een gevoeligheids/hin—

derschaal willen hebben van goede betrouwbaarheid (mogelijk een

schaal van ninserieke indices).

Hen moet hierbij wel bedenken dat stadsverkeer en verkeer op auto

snelwegen verschillende zaken zijn. Een extra probleem zijn de in—

voerroutes naar de stedelijke bebouwingscentra.

In woongebieden moet men zowel wat de lawaai—expositie als wat de

ondervonden hinder betreft rekening houden met de menselijke ac

tiviteiten over 24 uur.

In de nachtelijke uren zijn de variaties in lawaainiveau groter

dan overdag; daarmee is een grotere kans op slsapstoring gegeven.

2.2 Onderzoek in het buitenland verricht

Wij zullen nu achtereenvolgens de bestaande buitenlandse onderzoe

kingen, die van voldoende belâng zijn, bespreken.

De volgende onderzoekingen werden daartoe uitgekozen:

1. Subjective response to road traffic noise: door J.D. Griffiths

en P.J. Langdon; Building Research Station, April 1968.

2. The traffic noise index: a method of controlling noise nuisance,

door F.J. Langdon en W.E. Scholes; Building Research Station,April

1968e

3

3 q (t (t 1 t t t 0 t

auprès ac flVti.’ ‘.. • :..c-t- . J... t’if4-. - :. •

du btn 1.1. Cc. L4 j9Ç c za 7 ‘.1

4 Lebn dC$rdbt .s e’ içunt p t. . •r

D. 4ubree, ps;ct ... t. £ .... .‘ C3T.

o et MR t *

(Ca.uer du Cer.trc S .‘titL - . e tc • ic. 1. ‘s • •

19 3, caher 117-)

S sri • 1

J. Lang, Wiet 1’0’s.

o. Trmtfic Nolse r’ rci. 4; n- , ti - 3 rrlrtsutt.tef B t, c ‘ t -t T

of Public ITeaItL; 3rckr Lx i9

7.On trio g e ii ç - * . c .

1. Snt. (t tiL t.’ f . ert 31 t. In t .al .z;car • 3 latniveritv-), in Pep.r:. t ..•.t -‘s. T1.qa I..: ra.-rp

Aou3i. Ik’. .1 a. 9

De ,esprekiv.g 3r,j’fl Ei .4 rtr. it -c ;. ‘ tfl. t’ 4 i

besukaarts t t a t . r ,

den.

Watnabestdering tn tro1s t “ t t i4

vergeli kbaa..hat i t. o’ s

Dat koatt hat de subc’’te sat. . it 4, e - .r’-t - rie ‘h1L.. i1rc’ e • 11

ir. nar ande’r nek çr, mi c’ :- L_ ‘ t- t

ndr Lht t -

Het .tnjer 1 en 2 :.w-e-il-. . — ria- . 4. •

lecaev reit:I° d.t .» ; ‘- . t . £ a c 3 .3.

eke a ii. a ii c jr • is l ‘t

tenedeircs’is.c.t’.sat), •4iT’ifl a..’ — .rl.,rt n — ;.‘d vCL

“ap al t ode • ( (2’ 3, , ) ‘ t’ 3 ‘ t

aa fl44 t “i raa r it e.’- r p tE’ t’ a4 e - - flj j: -

itden :...e Jqrj,’2’ r-( .-err

De o cekers ktbbcn cle g .iddeld cntevredenheidsscor°s per onder—

70 c ebicd genie eerd ei erscirli rde maten voor verkeerslawaai

t w ten het geluid iveau ir dB(A) da gedurende 10%, 50% of 90% van

de trjd sero ove chreden csp. L10 L0, L90).

Alt Lelangrijkste resultaat san net onderzoek kwam naar voren dat

geen deer drie maten een hoge correlatie met de ondervonden hinder

opleverde

Grif t th en Langdon venijz n naar 3. Lang (Verkehrslffrm Messung

und Da ‘lung 5 ngtès Itrnaional d’Acoustique, Li&ge,

Sep 1965) die van menirg is dat het quivalent geluid niveau

(dquisalenter Dauerst5rpegel) of waarde, in 3B(A), de basis zou

moeten zijn voor hindercriteria voor verkeerslawaai. MevrQ Lang

relaceert haar aan twee onderdelen van het etmaal: avond en

nacht (18—6 uur) en dag (6—18 uur).

Grif fiths en Langdon menen ccl ter een betere maat te hebben opge

steld, die zij Traliic Noise Index (11fl) noemen en die berekend

wordt act de volgende tonnul

4(mear 10% level — mean 90L level) +mean 90% level — 30.

De TNT refereert aan lawaaicondities over een periode van 24 uur.

De gegevens van 1091 ondervraagden worden verwerkt, verdeeld over

13 onder’oekgebieden

De t rr$atie tussen 101 ci mediane hinder is r 0,88.

De correlatie tusten 11fl en individuele hinder is r = 0,29.

Er i een grote overeenstemnning tussen de door Lang gevonden sto

ring al functie van dc geluidsterkte, beschreven metLeq in dB(A), en

de door Grif fiths en Langdon gevonden ontevredenheidsscore als

functie van het geluid (uitgedrukt door L50 in dB(A): fig. 2,

pag. t, roL 1.) (Zie figuur Al).

(Ter ijde Stepheison en V Ikan: “Urban plannirg against noise”,

0ff 1 6rch aid Planning May 9 1 ha te en het 50% lawaai-

nivea

2.2.2 Onderzoek in Frankrijk verrchc

Over dc onder 3 en vennelde frznso onderzoekingen kan het volgen—

cie wzr en venneld,

M. g (re hnc:t crkt cc °c hini fex d e v r

1 r T 1. [

1’ F t £

t

tc • 1

11 1

t t

1

t t t

t t

t 37 d atis t

t t t t ri’1,n 4 t

1 t t 4 tdiit ardeittr

t b r3 1

o rit t t rd v’ti zr t

Ww t ci i rU 4 •1 and’

t odb 1.443. v uvt rt 6 do • cr

rd b t Okt tidrir a 15

t t 11, 1 €ttnqatdelrd aad—

f ii EA pg 3 ol’so t )

Ir t 3 t n r

v d d 3’ V S 4

3 k t t t a. tc.k t a

i itd 4 t tip t t

1 ) 01 d

i Ij t f

t 11

4 1 t

d

t

t

11 —

direct de hinder betreffen die van het geluid ondervonden wordt.De antwoorden leveren de correctievariabelen.

De andere vragen zijn beschrijvende vragen, of controle vragen(b.v, uur van opstaan of uur van slapen gaan).Er worden twee groepen hindervariabelen gehanteerd

opinies met betrekking tot het omgevingslawaai. Ze zijn vastgesteld door middel van 7—puntsschalen Waarvan alleen de uiters—ton benoemd zijn. Men heeft getracht te laten schatten de sa—tisfacties (tevredenheid) (de vragen 2 en 3 van de vragenlijst,resp. mate van ontevredenheid overdag en ‘s nachts) en de ver—draagaamheid (vragen 48, 49 en 50) van de ondervraagden m,b,t,het geluid waaraan ze zijn blootgesteld.storingen door het lawaai waaraan men is blootgesteld van bepaalde activiteiten. De betreffende activiteiten zijn: lezen;luisteren naar radio en televisie; gesprekken in het gezin ofmet bezoekers; de slaap (deze heeft men gesplitst in drie fases:inslapen, eigenlijke slaap, het ontwaken s morgens).

De correctievariabelen zijn verdeeld in vier groepen:— variabelen betreffende de ondervraagde personen: leeftijd, ge

slacht, beroep, gebruik van slaapmiddelen, bezit en gebruiks—frequentie van een auto.

— variabelen betreffende andere geluiden, die de correlatios :00—

den kunnen bernvloeden.

variabelen betreffende de woning.aantal kamers aan de straatexpositie aan straatlawaai

totaal aantal kamers— woningbezetting lersonen

aantal kamers

— de plaats waar naar radio en TV geluisterd wordtde ligging van de kamer

— de tijd in de woning doorgebracht, overdag en s nachts- de bewoningsduur

Elk van deze variabelen kan de mate van hinder UetnvIodenvariabelen betreffende de opinie van de ondervraagden i.v.m,— tevredenheid m,b,t, de woonwijk— mening over de eventuele effecten van het geluid op de licha

melijke en geestelijke gezondheid

— nanzn& over ce doeltrtfzendheid van de strijd tegen het lawaaL

De izr•Loed na Ja 13 cp de 3ndcrvonden hinder

.erd na&e aa oot idd 1 va va iaitie sta yse. Slechts 5 corn

tie var’abclen sleke een invloea te hebben op bepaalde hinder

variabelen. ie e vanabclen warea:

gesla h en ti4d 0V rda’ i. e wot ng doo gearactt

— rbruiic van slaaptiddelen

— tevredenheid niet de .oon’ijk

— vergt iki Vd L lt aiwe po i ie va vurge woning ne lawaai-

expositie va.i huidige woning

- de expositie van de woning aan straatlawaai

VervoLbe.n t de t ivl e. de geluidvanabeler nagegaan op de

ondervonden hiader.

Yactoranaly’e van de ii.idervanaaslen reslteerde in twee hoofd—

gr)epcn. De ene roep ( ) wordt e oS door Je pJ.obale men ng

met betrekking ct het geuidniveau en de hinder die ondervonden

wordt hij activiteiten overda&:

1e-en, radio e ‘IS. lu sterer., ge prek.

De andere groep (3) wordt vevormd door hinder met betrekking tot

de slaap: inslapen, slapen, wacker worden.

De correlztzecotffsc’drte sea dc variabelen vtr sr ep 4 9n

in de orde van grontte van u,tu; tussen de variabelen va’. troep 3

in de orde ian kroGtte va. O,z; tsen beide grotpen onderlinR

lage dan 0,20 lLenn li n eau j t na da al zaar d ond t—

vraagde pere.oon me’i gehinderd kan i’orden door het lawaai overdag,

naar niet daor her awaai . ‘.acit. ea ou.ekecrd.

Voot het )pLel Ier. var ee.. !iir.deri idec neef?. net eko’en vnor

cet isadt.x die ac ).znr er in _gt al6emeen aangee’t en dle gera—

er : 1td vra’ rvo r’ep4

.e’ ket’t ‘nvn t e.s sa.’a rebrikt die loopt van 0 tot 10,

o l e,en ,eea enkele ge;tocrd; 1W) nl egg°i al e

;aibce j’r a c cr

!lez. le. rtt’. en- ea’ t k.’trsr aer tasen de ltiaai v.ria—

ee ie ;t. r 4.hrsIr;f:h’.ri .4

— 13 —

slaap (corr. coëff. 0,05). Dat wil echter niet zeggen dat alle onder

vraagden uitstekend slapen.

Ongeveer 60% van de ondervraagden zegt soms of vaak moei li jkheden te

ondervinden bij slapen; ongeveer 35% van de ondervraagden ondervindt

vaak moeilijkheden. Deze verhouding blijft hetzelfde ongeacht het

lawaainiveau waaraan men is blootgesteld.

In de gegeven lawaai-omstandigheden was het percentage mensen dat

moeilijkheden ondervindt bij slapen, ongeveer hetzelfde in straten

met weinig verkeer als met veel verkeer.

Men doet slechts vage uitspraken over een mogelijk verband tussen

het verkeerslawaai en de slaapstoring.

Wat het lawaai betreft hanteert men overdag als maat. Wat de

slaapstoring betreft hanteert men het percentage ondervraagden dat vaak of

heel vaak slaapmoeilijkheden ondervindt en daar als voornaamste oorzaak het

verkeerslawaai voor opgeeft..

Men noemt 60 dB(A) een grenswaarde waarboven dit percentage snel

stijgt.

Tenslotte wordt gesproken over de verbanden tussen de hinderindex

en het lawaai. Men is voor het leggen van een verband met de hinder

uitgegaan van verschillende lawaaivariabelen: L10, L50, L,

L10-L50,L10-L en Leq

Verschillende van deze lawaaivariabelen, L10, L50 en Leq bleken een

zelfde correlatie met de hinderindex te hebben, r 0,32; ze hebben

dus dezelfde vorspellende waarde voor de hinder.

Bovendien zijn ook de lawaaimaatstaven NH. en TNI met de hinder ge

correleerd: de correlatie coëfficilnten waren voor NH. r 0,32 en

voor 1141 r = 0,24 overdag en r 0,27 etmaal.

Men heeft uiteindelijk gekozen voor de lawaaivariabele L50- overdag,

omdat deze maat in Yradcri jk gangbaar is bij dat soort onderzoekingen.

Men stelt uiteindelijk de volgende formule voor die het verband aan

geeft tussen hinderindex en lawaaibelasting:

hinderindex = 0,15 L - 5,5550

Deze formule geldt:

— als de expositie van het woongebouw aan straatlawaai betrekkelijk

zwak is

-. S — — a a a a a

— 14 —

— als het sn.ivdu tevreiea .s nat -ijn wijk_al, Fit ti Itle teruLaisvaace ede» ectlaLla—

waaiop ine’ndhid.ALs de ep sitie an het i..oipeboii aan btraatlew3ai ‘jet ‘bak is,als LEt rzdsvi.at c,atrredt i met •ijn wiJk, en eb heL iraisviduvincit Cat let dbSti w 1 eeTi na 1e invl’cl r.c.eft vp tin ge-oudheid, Ja: g—’i ei rwa

hinderindex - t,(XT. 1,zS t 3, EXPO t sj’$)- 5,5(SQ — cwrPcrit3- t rtt’ de ‘tik, XPO = exnnqitie van de gevel aanlaten; s tiwlned -p sttcr.d.etr.1,

Pen inlirdu saar.oor ae un c otte rgilitt- “j4r ‘e f dus eicinde index die 1elLk is aan c- handerindex tan een indivicu waarvoor cie drie ond1t ie- niet npunsti ijn “iaar daarvoOr 15 dS(A)h gen 1. e-.Infiavuur 8 ‘ps ‘it). tlvz idc fi.u t ‘t 4WK4Iweergegevea (‘ie w’e tigu’r S )Ir figuur 28 (ps. is aazgege-’en he met toena.eni lavaainiveauoverdag, uitgedrukt in L50, het aantal iense dat rntevraden is tee—a’ert ( ie Ei. . 4’)De ‘eiredersie dskaal ‘oopt ta’ 1 ( c r tv eder) tot - (eer ciivreder)

dij ecn L0 van bO AF(4) s tiL vat okder’ral$deu eer un4tV u—74iij eet ve. s. t(4 is :r v e ten.er cci ,.tetreie’.Bij cenL0ir.U iBA) Lt 1 vi e. Int ital IC oS’.’taakt de tact te ,luiran s ç-ez’ je4pret’:-’nn; t» orderv4aaen;‘ii cei L.g o dsCA) ii ait iercenta4e iz’. (Ei8. 1, pas. 2).

1. d cnclus .- r t t ne c ce iq t e i v’s td a € t t t .‘.jee’ temiddeld nvc.a’ atrda n ‘Ie rde vu 5 j r i(*) vo t dt k -r-ei i,cirf t 1.4cr c”Ien’iwen. Da ;errtiLceiijlcv t’tne

qe’ti tea ‘cr L:dar’: va ‘Le ,t,.anlaaan tar • dB(A). fler dichtena t-t 1 ‘ ri. -su b ii e 0 dP A). On a icn s d . t—‘tai’en. ird. nI t tr dt j ‘a t

zier . eidt . a dat p ee;. ••rqi w”ir le- tianiveau 7, di(A)e1r t z’et ee.’ ‘ii ta’i’ blCk’aar dz.cwPl- .er enl fc, da

- 15 -

l...ati. Jdt.i.t •- rIctrd winnen worden dcor de gevels zo te verbeterenet.t lt a inn indert .

vq 40 43 4B(A) geven, hetgeen te- tr.nnt’ jkcn vU nj t dor het aanbrengen van dabbele ramen

Di ul’ter Vc n de . icLaalapychotoische enqu*te hebben duSi#lij dc accatpilre rdhesd van het besef van hinder aangetoond.•e c., r ii ie tasen de hindcnn4ex en de variabele die het geluid

kar kc..riseext is nak (r O,.s2).ik c.AreLntc i’ weet ea..c dan ciie welke gevoncien werd bij demnaute van 967 bij beaoze 3 lang’ autosnelwegen (Bacelon, ref. 3)(r - 0,61’ 0’ ‘t. «latic. lig dicht bij C.e van Griffith ens.anpoon (r 3 29) (reL 1)De hinder ‘an vc.rkeersLawaai in t tedetijke situatie’ komt op veelnuide ijke tij e tot uiting lan langs autosnelwegen. De sprei..

dag n antb ndti s proot.

;.t hlck nat iwgetiW een relatie vast te stelten tussen het ge—inn, gch in&n a;n de intensiteit van het verkeer en de nachtelijkehinder. Dat zeialtnt is te n er verrassend omdat de ondervraagdent’cdêlen dit het de nachtrust i’ die de grootste et ltc vereist.T it iaradn,:ac resultaat probeert mei te verklaren:

t. er aanpassin0 aan het lnaai: temuinst’ binnen de ‘ren en vande te ti4ecrcie lawaaaniveaus?

— ic de nachtelijke hinler gereLateerd aan een geluidskaraktaris—tL. Ir te niet in ci oro-rzoek wet! nagegaan?

t •‘ 34, oek Laot ..nrflkvernchtF. Brucnn ver ‘. .1 T. ni (ref. 6) hcb n in 1964 ir Wenea mde ‘ockvtrr’Jt raar £ mite van storing door verkeersl waalThe in lui ,ndc.r oek cs, grondslawe’ te verkrijgen voor ecn b.o t 1 1 t nn ‘0 ; .or’ni. dn.r verke°rslawaai don uitspraken over( t rit - te r lnc c t 13a alepiate metingen van het verkeers—‘iv t bC sc’Ll jcheid .i. ‘ei juiste beoordeting is volgens dezeicrr”e5’r., eneznjds net verc.hil in storing tij personen op•: t n uucs .j alt la.ang voel...gneid, sadertijds de me..

d -c. ç:cjj nPe t.3 au

1 :.&s L t t

t.

t . - - t t 1 -

_, zst.se:’lL

t

C .IPIL

L’ln— t. •n ...:L.Jt.. lrltt r.Ls

(t. .b.’..3r.I.I:i ei t. ‘t

1. luL t rot.

• tc - .s ..t4prck en

onlrj •rk cefn

-ndn cc...enieattc nrnstt

-c.rin t.u3 eigen ltsçeven,

dcl E kak’eer

sLee t a t. 2nd t

ltlCSa en treuen ei

rio c,dr- .r ‘1

t. P 4 ‘. i.r ‘ig

? [ - t. ltt t:.., t:1 “aP i. .fl i.c.r2eh ii’naat.r:cr

r t.l tr . ;..p’ it .‘4.’r t. la re. tPa. ts t.

oc c.1 . D .ts, trt. jerzi

t . t - £ vi rn- t j “‘u’v1 r’i.

.i’ . .t..t.t.,, s-s & ‘_ - L.lien ‘ (..(

t t .utotr -ei

- £ . .caril--ri:ci. key beedt.n ee

t’ 1t’ -

1. •a.d. r.r.s t’ i..e-

,r_ r • tr, .1•• • wit ,.-

c. tP4’rlu oct

c . j•’bi

T’i t - 1 r1 ‘ 4Kp ...._c. en nicz n24124 as tt en ZcL jg . cnJ.ngeh.

11..; . 1 ..z.ar. :3€n.t3-....at..bten. Bij alle tntnncw. rn..

d.’r i trn, tO 2C3 zd ie t’ erk

.3 fl

1’e. t

,t l_. r • — 1a,er

J,t er

- -sv & -.. ‘- k nri g hij

In 1 : ils q.-r.z .‘ ar-1 --aac

Tt. ..tl . t P J.tEii sJ

• oc • Vt ‘t rc i cr1’

.a. b kar ar-ia..

( l ‘

iran

1. wa4t

—— • t —. • Ir — — 1 _ S_.

- ee 1

!t ‘41 rG Ul • ii e :.

d ra rlPi cA

4

tb

-

t•

•t—

——

t—

.t.

S—

t—

—

.t

••

•tt

—

•—

)S

——

—4

d•

•t

t•

——

•T

-

•S

t—

IS

4.

—1

t,

t—

•

—

—

t‘

t.—

1t

tt

t

r

4—

tt

b

1.

——

SS

t1

3

Iice’Jl ti va’ h t rn ‘‘ ‘ ‘ee CJJ’ £ t

o n ee n e e t” v. ii ri xp alter t-

tellee 4 e t cr’igcr k e 1cr ree iittt

H t ttev 1 i , wat ‘e teece n t ,Ld ‘a:t

S ii t Tceerclaeeei de c1( -ee

bIe ‘igest ‘14

lee 1kooi’’i (Ci 1s ee t- eeen t t

er Je aX t nee keereeavael t ,-. ,15(5 r

rniddedde ergi’-en t ‘ptr ‘ t’ ( j

De ‘ede k’ee rnerke 4t ee vtisehi, n t eli t t

Ir a i bii keet hun te deen eer”’11 11 eca eek t eebar een

nier l wegkaraker1stiei’ei t ie t» t ek’ ei. den

ij “enciuder ee 1aeruit das ee ‘ eet eed -. S. c u t t t”

p St <an w rdct snee a 1 terrnert aan cnir de;ri n’r

D vorm t ree’ end ‘rdetee - en 1- r t ten t’.

het t in t ru ‘ren va ce bi alt arnal 11 ee i, kr - t

de menu cns op ‘erkn eenwsii ‘e rret’n

he’ tot steei’ren -een tn schar uh z ii at ee

van expoitit een ‘een ee n-cer

De yeL-’eien tenen ee gtke’tn, eest te ee t

voorkomen r ‘waar it lee thee»

sneincidsbeperkeng ‘4) de ee,

afcan-T toe de wee

aeenerwiat van de we

ge-. van eS t’- -ieu

-pe nar 1: betetn., n

Te eerste ni enrte weme t er 1 , t r ei “

her eebeed w’reen •3’’n tltrvr; e-1 t 1 t ee

vrouwen, vaar n ee tee. t t - e t t a i 11

rnincccaLc/nrl’ ---aar- 1 ee r,atdt S

t-oeeeer nin”’lra”, 1- t de t 15 T ee ee’- eee n ii

Ie recette i.SLnnTLa en. cn leb ee- “ 1’ tee a

ezgcr Si, 1’;e’1nl n 4. 1t t £ -

t E

GCrt In rtert c1ern e

— 19 —

tn ..ataal bleken dc an:boor’.’sa nu 664 re’p- ider ten ,cbt. i kt oort( derkini,.

De etqu#tt escotedcse •nder de deknanttl van een onder oek naar algemene -qo,nopistindl zt’edcn.

tr bleet een ver.nrd te bntaar ru”sen de attttnde t.a.v. verkeers—tarvaai tn de -ite va’i ondervVe. ‘inder. Respondenten iie meer ze—zo rd erc’en l-addei ook t t net regatieve hrnditg t.a.v. verkaers—la,aal an ij ie ritder sitonrd werden. Ze bescho’wden ‘ich zitccx al. ...e cclter toor lawaai in het algeme’n.

De resultva-i van dec enqu8te hebben CVdelijk aaig tocsnd lat“L-’sasche factoren” alleen niet voldotnde in om de wa.c van h.ndedoor verkeerslnaai te viorapeflen en ren heeft ki’n’zen vaststellendat bi vuorçprllirç van reac’Leb owel fysische als psycs’ologisctzettctorev hi btonotc4r voeten wouter geno’ien. 4ls voorbeeld wordent’ee gebiedes 0gev t tot Lew. •er awaaibelasting va:L e. tJdB(A), ter.ijl liie to zed wet de hnote LawaaibelastiuR siebthalt o v ei apor .ane klachter arei (34L tes en bSt) Us verklartnfviordt ge zeven da Kat tweede ‘eb-ed cndarlc’, eea t oaere lawaaibslaa_ng een -eer etsactse4 rio’i’e-ied i . lat dc rapondensn daarxgeneigd ;ijn verkeerclawa*i r.ind(r als en probLtem e ten.

Als lawaaibelastine Ci hznderreactzos in eer onderl:aw ,aran4 loe—-en vorder uLt;tJru’-t, i gieten helden ii uumerLeke aarden k ;ritflwordcn sang’jev t.

De h rdcrwa 1 peb -d it s d mensios.- v rkwcnvaitia,dcr

‘It iii tlni,tj v4r de Iir.dtr— ic frcç.entie an dt ti’4er

‘t ,leek en ‘tuidelzike crre]a,ie t...’en ce zrrciitzt van e iacr e Je t re-,.entze ii dc’ hinder. De mate vat. h..nder ncdehqeaia o!ader ‘vlnt’ 1 t-in •et blcr’ Late belang ist 1ct irdivilt‘echt aar lc .peciLsckt la’tIi—€ itze . r’1tte tot aalere ni’vier.

le 1- r t’i- c rrel t, a• sen Je “;iiica<h- 4” en ‘k

• cl- - z la, 1. .‘at •Le ich eF blr.n.-a,r, eaord

20

voelt heeft buitenshuis dezelfde ervaring

Om inzicht te krijgen in de relatie tussen ondervonden hinder en op

vatting die de mensen hebben over mogelijke effecten van lawaai op

de gezondheid werden twee soorten vragen gesteld:

- welke van de volgende symptomen kunnen naar uw mening een gevolg

van lawaai zijn: vermoeidheid, hoofdpijn, duizeligheid, slapeloos

heid, nervositeit, hartkloppingen, misselijkheid?

- zou u zeggen dat het lawaai uw gezondheid aangetast heeft?

Als mogelijke gevolgen van verkeerslawaai werden in de eerste plaats

genoemd slapeloosheid en nervositeit, gevolgd door hoofdpijn.

Voor het gehele materiaal geldt dat mensen die geen enkel syrnptoom

genoemd hebben, niet door verkeerslawaai worden gestoord.

Door 7,57 van de 664 respondenten werd opgemerkt dat het lawaai een

nadelige invloed op hun gezondheid heeft; voor de groep sterk ge—

stoorden (n 136) was dit percentage l5.

De correlatie tussen de hinderindex en het verkeerslawaai is hoog

en loopt voor de verschillende expositie cofficiënten van 0,81

tot 0,96. De Zweedse onderzoekers vinden een hoge correlatie

tussen Hdose en “response in het interval 50-70 dB(A) gemiddeld

energieniveau per 24 uur. (L) (zie figuur A 5)

De woongebieden waar het onderzoek werd uitgevoerd waren gelegen

bij autowegen met zwaar, intensief verkeer.

De dose—response curve is weergegeven in fig. 12 (pag. 73). Aange

geven is de relatieve frekwentie van ondervraagde personen (dus

in 7) die werden gestoord(indexwaarde 6—11) en erg gestoord (index—

waarde 11) als functie van de graad van expositie, uitgedrukt in

de gemiddelde energie waarde per 24 uur geregistreerd in dB(A) en

gecorrigeerd voor afstand en afscherming (7ie figuur B).

Vermeldenswaard is nog dat een vergelijkend onderzoek in Ferrera

in Itali heeft plaatsgevonden. Het gemiddeld lawaainiveau was in

Italig hoger dan in Zweden. Maar in Stockholm werd meer hinder

ondervonden dan in Ferrera (61 resp. 49ij.

Ma r het vers hi in percentage erg gehinderd was niet statistischini in ( resp. 4).

o ijk iir er natiorale verschillen in tolerantie m.b.t. ve’keersla nar egt Kst r

(K rl D. K rter The Fffet of Noise on Man, 1970, New York andLoridor, Acaderric Pres).

2 5 rzokinJaarjverric1:t

Tenslotte not een enkele opmerking over een Japans onder7oek (ref. 7,ook vemeld in ref 4, pag. 15).Rot oetreft hier een onderzoek in een experimentele situatie.10 Proepersonen moesten gereproduceerd verkeerslawaai beoordelen opeen hinderschaal van 0—5 (0 geen hinder; 5 ondraaglijke hinder).De hinderscore liep p van 1—4 (nauwelijks hinder tot erge hinder(erg onprerti)) al et lawaai toenam van 48 tot 78 dB(A).

2.3 Samenvattino en conclusies0

Met Kryter kan me-i eggen dat er geen eenvoudige verklaring is voorde verschrllen tussen onder:oekingen het ij ir laboratoria, het ijin feitelijke (ratuurlijke) situaties, anders dan systematischevcrrhiLlen rn de irerpretatre door proefper’oien of ernterviewdcn van de beteke ri van Je woorden (begrippen) die gebruikt vden in de verschi1ende schalen en nituurlijk mogc1iPe verschiilen in feitelijke gerriddelde tjleraritie die de verschillcnde groepenpcr oner .0 v. lwaai hehen,

1 erb n e acf t de voorn nte bevindïrgen von de hierbo’en e—rcî veerdo ord r eki:i en bijeen te brengen in een aantal figuren.Daarni hebben e do vel rnde onderscheidirgen na mebracht.1, in de eorse Pl S t ç liebber ve de hinder a s fu octis van de

lawaa rel is L f0 zoal dio in A. verschil end binderschalenring Pont not elkat eereieken ( ie isuur 4).

In e re ie plaat hebben wij het percentage gettoorden en hetperceatane cr getcorden (gehrnderdrn) voor de versenillendeonder oetr cr vcrge] eRen s runctic a de i3 aiiatr.;/ i

— £2 —

3 In de derde .flats kc.bten wij 4 .L’j a J.’ r d- t r ic ,

rino als fur.ctie van lan..n’_a t . ...c ) , r

die bij de versclillende ,ndcrz .k fl en t j g 6e e , erge

leken.

4 In de vitrde plaats hbbcn vi’ & çan welk. icritiche lawaai.—

belasting dcor de verschillende ndrwckers werd • vermela

ad 1.

In figuur A hebben wij voor d door ons 6e tadeer’a ondero-kirsen

aangegever de hinder al; t .irctie “an de lawtaib.larin4

De aangegeven egresieiiyin ijn htnj uit de b’tnifende publi.

catie overgenomen, hetzij uit door ‘-ermelde gegever.s tjeleid.

De lawaaibelasting is aangegenn ia Leq dB(A)

In een aantal gevallen was het nod”akelijk de don d der’oe—

kers gebruikte maat ou te rekenen in Leq olpens een benade

ringsforanle

— 1,252 teq — 20 96

De hindcrschalen zijn zodanig ep de f—sb aangegev°n dit dc

schaaluitersten samenvallen en d° nrschsliende schaalvaarden vzor

alle onderzoekingen in gelijke .Lntervallen rijn aaagegeven.

In werke.lijkneid nllen de intcrvallen •iict gilijk ‘iji, mair we

hebben aan deze presentatie de voorkeur gegven boren en rclatieve

proccntuele linderscor’ omdit daarin ie. gchriikte schaal niet t

te lezen.

Bij bcechotwtn; van dec s6uur krijgt n’ t t;ct de. in trui lat r

enige overeenstemming is aasea dv ir t’ ve » full de o den cc n,tv

verkregen resultaten, ne’ nam’ aL v 1 Je. k a -

betrekking hetben op sted Lijk ve k er 1a a i ir’ t e Ir t

van autc.snelegen

Zo is er ors in iers get . ene enrir ir ce ‘t’e reicnhCc’

als f’nctie ;an de lv-iaib.’larinp tusq’r net rndc ‘t’- in

Gnffiths en lin’don en c1it ‘t A.:rrt.e zoU en hapin

(Fig. S. 1 er’

De storir4 uztgedr’kt al% n.ictse vat .et p.luid jat Ir n.t linten

ri,,icac rd n ek i asite cv n (ig. i - pa t £ a.Ler,’ cel trP4

ii ei” 1

23 —

- nc engel e ei het f an.e. onderco erkregen Le.q CLLJd4d t 1 b’j 47 d’( , (ieue’ijke g stoord ii en amt .p,0t r,raai 3 (sterk ?estuord) tin bij ca 75 iB(Â) De engels n—e rtdernei’s” t. l.i.t Jan hij ruim s, de franse ontevredenheids—t te 1 gt dcli bi] 5.

reL shn m.ddcn — vn ae .‘TateredenheLdss:haal in het engelse oret. d i •i teq ..i b dB(A), in het fran,e .nderzoek bejc.1 L - in f8 dS(s) en ii het 1 b c.nzi k ecn en ek (cl ilndd.n‘4

- Di] ca Leqvan 6u cih(A).

t’ -c. 1341m.idlen 5 autcweglawaat) in het 7weedse onderzoek listDi. ‘t.) vifl bi dB’A) te bijt ectiaalmidden 5 ‘.m de hindenindex—‘ckael in het franse oqdez,ek ligt bij een Leq ‘dfl 71 dB(A,. tfig.A. 5 t’ p fig. A: 3;.het ch’a ‘n.ddei s ; de. hiiderind x ciail van iet ii 196# LorSac.el.,n van net S1B uitgevoerde onderzo°k langs au ovegen bij Parijsti’t bi] 71 dB(A). (fig. A: 6j.II kritL.cie gebitd tassen nauwelijks gestoord en gestoord ligtilabaal tus en de 0 en 65 dE(A). Hierover meer onder ad 4.

wij hebber ge nacht te teigelijken het percentaje gestoorden en hetpi.’ ntst. ‘t r q’s’o rien v o 4’ ‘es3.i.1°n.a onderzoekin,enbij “crschi’l’nde laitaiiSt.latiig. A teer iii het Zweed e onderzoek‘.31 bi uflics bij autosnelwegen viadt men daarover directe informafl.c. ni in de i figuur 12 op pag. 73 van het Zweedse raport ver—m 11 dose sC’CU$e curve. Deze fi1uur is hier weergegeven in fig. S.wij ncbnta in dc ftgt.u ingeteLend een .ic’or ons uit rek. 4 pag.2 >‘ .if,ettic e,c’c i ij abbe berde nd hct percenta0e

g tenor &tgeeidcapa aLt. Cel I’raa 4errogar‘crl&n et Let pr.ert ge stal- P’stcu den fe enen Le det ‘tt.d n cidas aal t €ti 7 sccorden. In net trane onder7qekcf. ) . itedelijke s tustie’ :ci (als men onze berekening zou accep—r .i) t.j 60 dB(A)

‘3Q genorJ zijn .r erg gestoord; bij

i’ IS Ps t tin de pr e.lti%ss 8 rts’. 41/.t_La

24

Ook uit het Oostenrijkse ondersoek hebber. we gegeneas hiervan kun

oen aeieidwn, act nnc uit tmbtl 10 (°‘b 86) tes. 5. t 1 sCen

tage gestoorden t hier bi 60 db(A Leq (open tast ove dag) t’

het perceWage eterk gestoorde . 65Z het betreft hier stedelijke

situaties.

Conclusies ‘ijn hieruit niet te trekken.

aa 3.

Vervolgens hebben wij getraeit 51 aptonns .n gespek toring a

functie van de lawaaibelasting bi de verschillende onderzoekingen

te vergelijken.

Wij vonden hierover de volgende gegevens.

Wat betreft slaapstoring:

In het engelse onderzoek (rel 1) is in lig. LCpag. ii) verneld het

percentage ondervraagden dat wakker wordt van straatlawaai eb

functies van de ontevr d”nheidscore (stedelijke ituatias).

ontevredenheidsscore 1 2 3 4 5 6

t slaapstoring (geschat uit fi&uur)201 251 3fl 6fl 751 751

LdB(A1 44dB(A) 36d3(A)68d5(A)8odB(A)

Het franse. onderzoek (rel 4) veraeldt in f g ur 37 p g. 27) win di.

ondervraagden die vaak + he 1 vaik in hun slaap worden gestoord ?et

percentage dat die stozing wijt aan verkeerslawaai

L50d3(A) 57d89) 60dB(A’ 7OdB(A) I3dB(A)

t waait + heel

vaak gestoord 101 331 6fl 7 t

Ook in let ostenrijkse crd r oek (rel. 5) ‘ijn oegavens ortrent

slaapstoring te vinden. Ze .ijn geplitst in gcstoord (g) en sterk

gestoord (s.g.) en worden gegeven bij open ranen n bi) ge5lw)ten

rare . (tab’l 10, pap. 380 en afb. 1, pap. 379).

4fl

04?

. sg

De 1rie brvcnigcno iii or d r eb rC nbaen betrekkiag p tcdel jkSituaties

let frarn nder oct- raar ii er van verke rslawiai va autosne regen(ref, 3) vermeldt de volsende percentagec claapstoring (afgeleid uitii 2,

laaaai civeau d (A) 6OdB( ) 6odB(A) /OdB(A)

4 laa L irg 2n’

‘oorccn £ 1C DESCfl U gZt w

de invloed van verkeerslawaai up d

w ze ai le ut

slaap

Over revsrr ring crørd n-- -

oki e c ql r 35 ria e

d4?c i i een hcradl -! lavaaiz4vea. d

:vorden in beide iranse ‘nder—

perec ita4?e rn.rrvraagd t’ nen

ranmn dicht GeeL

eb in steceliecc ?itnaties

3€ to er d it dc t

3h de ra ier dicht d’et

‘t- a r:s ntos ei enen tt

HOu de riren 4irit dccc

34 dc ia str dr t do t

de r-i te di’t dr t

F—

___

1< 1< ei

_

ei

—— 23 23 23L

0 -, tfl4 t

EL ïEELEgig/ 7

3% 40% 60/

it

ij

zij

UIt

t’-;1

i4

tJ

het -‘trder

fr 3 4

It

he dc

5i cir(\)h3

s( 33 3)1/uh

‘:0 (t’l_

(ref 4) i. at te leiden dat

3) is af te leider dat:

In de experimentele situaties an it j pa e der o k we d c.

storing van de articul tic nag gaan bi ve schille dc lawa rai eau

Deze was als volgt:

lawaainiveau 48,5 dl’ ) 58,5 dB(A) 68,5 dB(A 78,5 dB()

% articulatiestoring 46% 63% 82% 93L

ad 4

Tenslotte hebben wij nagegaan welke kritische lawaaibulastingen door

de verschillende onderzoekers erd n vrne’d, ‘eik normwaarder wer

den opgegeven en hoe één en ander gemctrveord wordt

Zweeds onderzoek:

De zweedse onderzoekers (reL 6) vermelden op page 12/73 naar aan

leiding van hun in fig 12 op pag 73 weergegeven doseresponse cur

ve, dat op het niveau van 59 dB(A), hetge’n de normwaarde is die

wordt aanbevolen in ‘Noise and Town Planning”, 39% -egt gestoord

te zijn en 28% zegt erg gestoord (gehinderd) te zijn

De in 1956 in Zweden uitgevoerde studie over vliegtuiglawaai stel

de voor dat de norm zou worden vastgesteld op het niveau waarbij

20% erg gehinderd zou worden In het zweedse onderzoek over verkeers

lawaai is dat zo bij een niveau van 54 55 dB(A) buiten de ranen,

hetgeen correspondeert met een binnenniveau van 31 dB(A),

Engels onderzoek:

De engelse onderzoekers Langdc’n en Scholes (reL 2 vinden 74 TNI

65 dB(A)Leq een redelijke norm var aanvaardbaarheid in hur 1

stedelijke situaties

Zij vonden een hoge correlati tusen de algen ne entevredenheds

schaal en specifieke klachten, maar d sp ifieke klachten corr

leren niet allemaal even goed met de lawaaibeiasting

Daarom stellen de engelse onderzoeker de ntevreduih’idsschaal

voor als grondslag voor een controle criterium voer vekeersla

waaL

Frans onderzoek:

Het nncier oek lan,s ait roiwpeen (rpf ) le t de kriric’e warde

— 27

‘t’ de hnder tucn 60 en 65 dB(A) L0.

Zoal: rcd bi’ de bc:preking van dit onderzoek werd vermeld, ver—

to t d doe r -r nsc curve een duidelijke hindertoename vanaf

62 â t4 dB(A)L0

let :ndrcaK en delijke verkeerssituaties (reL 4) vermeldt

dat n het ‘ebied L40 55 4 bO dB(A) v66r de gevel de hinder zwak

s Met ve ml t 6 d (6) als grenswaarde waarboven het aantal

nenen, oot zegt i hun slaap door verkeerslawaai gestoord te wor—

dc sn 1 tijgt.

0w’ enr’ik onderzoek,

In dit ondcrzo k ii stedelijke situaties wordt de kritische lawaai—

belasting gelegd bij 57 dB(A).

Als kritisch gebied w d beschouwd 52 dB(A) 4 57 dB(A) (Leq); in

dit gebied vindt s.herpe overgang plaats van meer dan de helft van

de ndervr-agden otgestoord, naar meer dan de helft van de onder

vraagden gestoord.

2 4kizen

0. Blachère (Centre Scientifique et Technique du Bâtiment) is van

meneig dat men in h’t ilge een kan stellet dat het geluidniveau

ziet mag uitkomen boven:

25 4 30 dB(A) unor de slaap

3 dB A) voor ru ten verdag

4 40 dB(A) voor hoofdarbeid

40 45 IB(A) v or lui houdelijk werk

FeJ, Langdon (Bailding Research Statïon) vindt deze eisen wat te

treag

Bij let p, 11 n an oroes f aanbevelingen mogen geen compro—

irissen gesloten worden,

‘n was dce toe en ge rmuleerd worden op grond van ge ndheids—eesen

Het is aan ze heleedsorganen om eventueel — gemotiveerd — af te wij—

n n € rit t.

— —

Daartoe moet het beicia zo gocd agelLIk vooCçz wc sen ‘.r.c ,..: -

p grond waarvan ru d cc laP.1 er es vat cl. ar r’ ei n •r

tien.

Hierbij dient men rekening t: N”c.t t 1aW4aÂ4e our ersoen ai.e

reedseentaelijkhoghizdc en b t 3 it en t

lawaainiveau (zie refertnicil 3.. Law.ai a6 voelg° ,n’rs’t.. gar.

het lawaai pas hinderlijk vind ta ‘s let 1 n. Lam lijk no ‘ nnrc

bereikt heeft. Bijgaande f JU4 t ge Un S a.d ‘.c nu dcl jie

(Zie figuur C).

Het is de c.ategorl. lsvsaig 1 a s i & r t laa

beschermd moeten worden tegen lawaai_ouicrlart.

Het zou aanbeveling verdienen, e zal d r eds rond 6 kipol ,e

beurt m.b.t. vliegtuiglawaai, te ttachten meer inzli..ht te frrigen

in de effecten op lange termi. n ie door t v ei vcrkee. 1 asi

worden veroorzaakt (slaapstoring, angst, gebniv van slaspmidde.en,.

Deze effecten kunnen andere o zaken hebben, eleger in de o’rsoon

lijke sfeer of in de af eer var het daselijkse werk, raar men mag

een verband met de lawaaisitjiatie niet bij voorbaat uitsluiten.

Dat slaapstoring optreedt als ge Ig vat arlceerclewa i is trcnens

overduidelijk aangetoond.

In Appliedkcoustics, Vol. 6, o 3. Jul 1973, (pa 2 9—232) taat

een lezenswaardig artikel ‘Are our noise 1w adcquat’? vat d a’

teurs H.E. Bryan en W. Tcnpest.

De auteurs hechten we is b’ ken • aai ct b gr a d e 4 j r

soon. Dat betekent dat criteria voor lawaai control. ontccecikasnd

zijn omdat ze voor een gr t t ntal t ns n rst de ,ner t ba- Ii.

ming bieden.

Niet alleen is er een grot° s”radLng iii 3e mate van nitder Vqrcf’r—

taakt docr lawaai, raar o to n e bev 1k ç •te gat t t 6

aard van haar reacties.

Erqchirenindit iht t irte ie t’yn e n jo lie

ene type leert te lever, met las.aai en past z. b c ..n zi !fl g..dra, -

patroon in zekere nate bi- aar bec e’idea c’pe #ordt er ,e’r er

teer dccr gestoord i ge t r aw 1

— 29 —

dividut e &set’”k ppen n otstaroivieden kunner van ‘reer invloed

Lj •ae wor..peL’r “un aC reactie op lawaai dati de aard van

c i. a 1

u t t da’ ir ,s n n .r ie acHt er ir tu nac tea op awaat

t. .Ls. nur1 gevuelignt.td ‘oor lawaaihitder duidt al aan dat versdixi

e era,psr ie Paz ptedn

½.. is nodzaketik tast ce stel’en welke factoren het gedrag hein-

1 4ar Je v €1 t d vo t awaai t, p&cn

biffitha en ‘.angdon zijn aer4en1i.g toegedaan Gat Di het vastatel—

It. ‘ t t in n owel act lawaag vo lige er er a s rat ‘gaat delde

ne’so rekenang ncet worden qet1oudezz. iii zette houdt de TNI evenals

t t lwaac t iaretve.cl aurg e zeer laaagevoelige

nersen.

Jiens Rbinor4 vermtid in het artikeL van Bryan en Taapest) moe

crdc.v d pc pnen e trePktgto aanvarbaarteids

criteria steed gcdacater worden gehcuden:

e t e ii w t ar a at t r ie t & b vclk berstei

uiteitdelijk op arrtrare oesltssinger van seciaal—politieke

er e t erdaGo retvarkrtsn rdr Jcrlu rebezeke—

tLini.

er s ijiD er ze. lijk De. is n 0) s eer t di ei jk gi—

tante dat bepaalde iensen net in ontoelaatbare nate gei!aderd

«,rder (of ez tavloc. r’u v dit ci. &f nu izd recte aard is),

i.t.n. de grote ariatte in individuele tolerantie.

1 t becekkiig t»r •‘e hurnrenteit vat dc bevolking kat let tolgende

oct Ofl t •.

t. a s. eer grcte az’et ie :1 ?nreltgheid voor geluidbinder

d. idzv du it a de. c. rrei. ec t ze 1 we inv° u

. ie iu’d. riv4c:c’iteria d’e sebasterd zij’i oc gemiddelde gege—

“Ct. ziJ t sic’ te voos €1 en van Its t duele ti de” n gcv t

ii “‘t czs icd cat ia: -c- ;trcnttage iai de bevolking dat

‘e”r3edea ‘t n w idt b eer b raild za ea

4.ondersclea.d. bdr a t kie i s ataaL van ee tawaai.apos1tsc. en dit -ijs nep 1_t e

niet als een hemogene grep Kan wad b bersa .Jd

5. er is getn riot ata b .h Poa t o d varia i is 43 u

cle gevoeligheid oor lawaij. Indii,isi.-le iaa..athirda functie..vergelijkbaa met mdiv .ei iii dh daf «t s atjE et rog 0eniet tot stard g bra ht

Watditlaattepuntb eft e ra s N t’ e b vin hun artikel Noise An’ioyarce aureptiLilitv (Journal €f tand 3fn

Vibration (1972) 21(4)Q.49-.62) aaa dat net t: pa mens dat g€’iOCssÇis voor lawaai vermoedt ik tr ho ni a ar ap hy (s .gev tlmet andere mensen) vertoort creatief is, •n een hoog intellectu—eet niveau heeft.

Het Broadbeut venarper deze onderzoaker d me ing lat. neur ti.

cisme op enigerlei wijze de gevoeligheid voor hinder van lawaaizou bepalen.

Er is een duidelijke beboef te aan sen men gedetl1eer4ettt.dieover de invloeden an de le u. .. ider r t t ie ve de in’ dde gezondheid van de lawaaigevtelige zezs, die &sscUet vn r lageperiodes onder grote stress leeft.

Tenslotte is er een behoefte aan vnorlichttng om in w4jJcrc. iirLagbekend te zaken zowcl aan t grot put ie al aan de ,lai lc t

en wetenschapsmense. di. zic. met la sat crtrol be. igt ider, d tgevoeligheid vocr lawaai een heei ccnala ti.etiselijke eigenschap LS.

LITERATUUR

[ 1 ] Griffiths, JD. and Langdon, F.J. , Subjective respnnse tn road

traffic noise, Building Research Station, april i968

E 2] Langdon, F.J. and Scholes, RAE, The traffic noise index: a

method of controlling noise nuisance, Building Research Station,

april 1965.

EL3 3 Sacelen, El. , La gfne due au Eruit de la circulation autcmobi e;

une en ufte auprEs de riverains d ‘autoroutes, Centre Scientifique

et Teehnioue du BStinent, cahier 762, ectobre 1967.

Aubrde, D. , Auzou, S. et Rapin ,J,>L.Le hruit des rues et ia

gdne exprimée par les riverains, Centre Scientifique et Technique

du B3timent, cahier 1174, avril 197L

[ 5i Bruckmayer, F. nnd Lang, J, St5rung der Bev3lkerung durch Ver—

kehrsl3rm, Wien 1967.

r 6] Traffic noise ïn residential areas; study by the National Swedish

Institute for Building Research and the National Swedish lnstitute

of Public Health, Stockholm 1968.

3 7 Kitamura, 0., Sasaki, El, and Saito, El., On judaing the noise from

high speed roads, Reports of the RAS International Congress en

Acoustirs, Tokyo, 19€Z

[ ë] Sotsford, J.H., Using sound levels to gauge human response to

noise, Sound and Vibration, 3(10), 1969, pp, 16—28.

[ 9] Reinhold, 0., Or5sse zur Kennzechnung der L3rmsituation an

Strassen, Fortschr,—Ser, VDI—Z, Reihe 11, Nr. 8, Aug 1970.

10 Srvan, M.E. and Tempest, W, Are our noise laws adequate?,

Applsed Acoustics, VeL 6, no, 3, juRA 1973, ee, 219—232.

[i] Moreira, N.Ei, and Bruan, thE., Noise annovance suseeptibiliry,

Journale f Sound and Vibratien, 21(4), 1972, te. 449—462.

H2 Parkin, P.H, , On the accuracy of si:p’le weighting netwerks for

loudness e.stimates of snme urban.noises, Journal of Sound and

Vibrarien, 2(1), 1964, pp. 86—88.

[i3) Huliquist, LK., Objective and subjective measuranent of truck

noise, Sound and Vibration, 1(4), 1967, pp. 8—13.

[14) Schultz, T.J., Connunity Noise Ratings, Applied Acoustics,

Suppl.einent No. 1, Applied Science Publishers Ltd., London, 1972.

Gif

tth

aqd

or(A

tbee

6-c

uR

apir

L.t.

r”c

R%A

Bru

ckra

yrr

1a

CI

IR*

er

——

—

--4

- 8fl

f iqi

uA

Ver

banc

tus

‘en

hind

erva

rtab

elen

erqe

tu;d

nve

au

ad

1-i’j

rfr

rk

03t

erfr

eder

r4krk

6

‘tIj

1

1

t iit

S.

11 ie.

/

*

//

t’

3

//

4t

—-4

--t

.

t-

/

t—

-..1

S.

‘t

-

.psc

‘3‘e

rre.t

age

gesn•.trde

n‘.

rkye

stoo

r.ie

raL

sfrct

1e%

ar1rs

td

QtS

tC.C

C’

t‘t

rkie

tt’

4,)

tecer

4’-

‘t’

rk

pc4

fl”

;4

bs•

e,

estv

-—

b 0—

—•

—

1

‘tt :*.

J_•S

-

•t

—e-

eg(d

B(A

))

1era

iguu

r(.

Var

iatie

nge

voeL

ighe

idvo

orL

awaa

i

3

//

Ser

gn:

nler

.,k/

1

‘7/

//

/1

6hr

’der

K

Law

aaig

evoe

’gen

—

//

S

7/

indr

inge

rc—

-

‘t—

‘-t—

ddeL

d/

//

30

2m

erkb

aar

—t

-t

—-

Law

aaio

ngev

oeti

gen

1-

—-—

——

—-

--

——

0N

5t9

__

__I__

——

——

______

4050

5070

8090

dB(A

)