2015 iema;eïnr®-tlaf;danr® 3 6 9 15 18
TRANSCRIPT
23
96
1518
YS%% ,xld uy nexl=j ikaksfõok fomdr®;fïka;=j
re' 20$-
18
iudc" wdr®:ßl f;dr;=re ì|la
úfoaY uqo,a tallj,ska kdukh jQ Y%S ,xld rcfha iq/l=ïm;a
hqfrdamSh uy nexl= moaO;sh iy hqfrdamSh uy nexl=j
Y%S ,xldfõ cd;sl .sKqï weia;fïka;= ieliSu kjHlrKh
fudllao fï cd;sl f.ùï hdka;%Kh lshkafka@
uQ,H idlaIr;d m%jr®Ok jevms<sfj,
2015 iema;eïnr®-Tlaf;danr®
04100098 Rs.20/-
ISSN 1391-3697
2 2015 iema' - Tla'
msgm;l ñ, ( re' 20 ' 00jd¾Isl odhl;ajh ( re' 480 ' 00
^;eme,a .dia;= o we;=<;aj&
2015 iema;eïnr®-Tlaf;danr®
—igyk˜ iÕrdfjys m<jk woyia tA tA f,aLlhka f.a woyia ñi Y%S ,xld uy nexl=fõ woyia fkdúh yels h'
wOHCIikaksfõok fomd¾;fïka;=jY%S ,xld uy nexl=j;e' fm' 590" fld<U
ikaksfõok wOHCI" Y%S ,xld uy nexl=j kug ,shk ,o uqo,a weKjqï$fplam;a fuys i|yka ,smskhg tùfuka —igyk˜ ;emEf,ka f.kajd .; yels h'
34 fjΩu 9-10 l,dmh ISSN 1391-3697 fjí wvúh( www.cbsl.gov.lk
N+ñ m%udKhuq¿ m%udKhìï m%udKhwNHka;r c,dY
j¾. ls'ñ' 1"108 j¾. ls'ñ' 1"073j¾. ls'ñ' 35
ck.ykh ^2015 cQ,s weia;fïka;=& 7"141"106
ck.yk j¾Ok fõ.h ^2015 weia;fïka;=&
0'38]
ck >k;ajh j¾. lsf,da ógrhg mqo.,hska 1"102'5
Wm;a wkqmd;h ^2015 weia;fïka;=& ^ck.ykh oyilg&
9'23
urK wkqmd;h ^2015 weia;fïka;=& ^ck.ykh oyilg&
7'07
Wmf;a§ Ôú; wfmalaIdj ^wjqreÿ& ^2015 weia;fïka;=&
82'86
<ore urK wkqmd;h ^2015 weia;fïka;=&iÔù Wm;a oyilg
2'73
fiajd úhqla;sh ^2014 weia;fïka;=& 3'2]
l=gqïN wdodhfï .sks ix.=Klh 53'7 ^2011&
Y%u n,ldh ^2015 weia;fïka;=& ñ,shk 3'883
o< foaYSh ksIamdÈ;h ^2014 weia;fïka;=& tlai;a ckmo fvd,¾ ì,shk 405
uQ¾; o< foaYSh ksIamdÈ;fha j¾Ok fõ.h ^2014 weia;fïka;=&
2'6]
tal mqoa., o< foaYSh ksIamdÈ;h ^2014 weia;fïka;=&
tlai;a ckmo fvd,¾ 55"700
o< foaYSh ksIamdÈ;fha wdxYsl ixhq;sh
lDIsl¾uh 0'1]
l¾udka; 7'2]
fiajd ^2015 weia;fïka;=& 92'8]
whjeh w;sßla;h ^¬& fyda ysÕh ^-& o< foaYSh ksIamdÈ;fha m%;sY;hla f,i ^2015 weia;fïka;=&
0'3]
rka iy úfoaY ixÑ; ^2014 foieïn¾ 31 weia;fïka;=&
tlai;a ckmo fvd,¾ ì,shk 328'5
WoaOuk wkqmd;h ^2014 weia;fïka;=& 4'4]
wdkhk ^2014 weia;fïka;=& tlai;a ckmo fvd,¾ ì,shk 519'3
wdkhk NdKav úÿ,s hkaf;%damlrK iy WmlrK" frÈms<s" ksñ we÷ï" mdjyka" w;a Trf,daiq iy Trf,daiq" fi,a,ï nvq" ma,diaála" uqøK øjH
wdkhk rgj,a Ökh" wefußld tlai;a ckmoh
wmkhk ^2014 weia;fïka;=& tlai;a ckmo fvd,¾ ì,shk 549'5
wdkhk NdKav wuq øjH" mdßfNda.sl NdKav" m%d.aOk NdKav" wdydr j¾.
wmkhk rgj,a Ökh" cmdkh' isx.mamQrej" wefußld tlai;a ckmoh" ol=Kq fldßhdj
fydx fldx ol=Kq Ök uqyqog uqyqK ,d Ökfha
.s‚fldk ÈYdfõ msysá Èjhskls' thg ¥m;a
263 la muK wh;a fõ' 1842 m<uq jk wìx hqoaOh
wjidkfha §" fydx fldx ì%;dkH md,khg
k;= úh' 1984 § Ökh iuÕ ì%;dkH w;r we;s
jQ .súiqula ksid 1997 § th Ökfha úfYaI
mßmd,k m%foaYhla njg m;a úh' t fia jqj
o th Ökfha mj;sk iudcjd§ wd¾Ól l%uh
fkd j ksoyia fjf<|fmd< wd¾Ól l%uhla
mj;ajd f.k hhs' fydx fldxys wdrlaIdj iy
wka;¾cd;sl in|;d ms<sn| j.lSu orkafka
Ökhhs' tys jHjydr uqo, fydx fldx fvd,¾
jk w;r ks, NdIdj jkafka Ök NdIdjhs' fï
jk úg fydx fldx f,dalfha m%Odk u fjf<|
uOHia:dkhla fõ'
fydx fldx iudc" wd¾Ól f;dr;=re ì|la'''
fuu l,dmfha ,sms iudf,dapkhtia'tia' r;akdhl uhd - iyldr wêm;swdr®'ta'tia'tï' ohdr;ak ñh - wOHCI" f.ùï iy mshùïiS'tka' úf–fialr uhd - wOHCI" cd;Hka;r fufyhqï lghq;=
uQQ,dY%%h- https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/hk.html
32015 iema' - Tla'
1' ye¢kaùu
Y%S ,xld uy nexl=j rdcH Kh l<ukdlrKh
ms<sn| j.lSu orkqfha uqo,a kS;s mkf;a 112 iy 113
j.ka;s m%ldrj h' Y%S ,xld uy nexl=fõ rdcH Kh
fomd¾;fïka;=j" fuu kS;suh ;;a;ajh mokï
lr.ksñka foaYSh rdcH Kh ksl=;a lsÍu" fiajdlrKh yd
l<ukdlrKh iy úfoaYSh Kh fiajdlrKh" m%d:ñl
wf,úlrejka wëlaIKh" wjodkï l<ukdlrKh iy
rdcH Kh iq/l=ïm;a fjf<|fmd< ixj¾Okh iïnkaO
ish¿ ld¾hhkays rch fjkqfjka kshef,hs' rcfha o<
Kh wruqo,a wjYH;dj uQ,Hkh lsÍu i|yd rdcH Kh
fomd¾;fïka;=j m%Odk jYfhka NdKavd.dr ì,am;a iy
NdKavd.dr ne÷ïlr foaYSh uqo,ska o Y%S ,xld ixj¾Ok
ne÷ïlr tlai;a ckmo fvd,¾ uqo,ska o ksl=;a lrk
w;r cd;Hka;r iaffjÍ;aj ne÷ïlr úfoaYhkays ksl=;a
lsÍu iïnkaOfhka o lghq;= fufyhjhs'
2' Y%S ,xld ixj¾Ok ne÷ïlr - Sri Lanka Development Bonds ^SLDBs&
rdcH Kh fomd¾;fïka;=j úiska 1957 wxl 29 orK
úfoaYSh Kh mk; hgf;a uqyqK; jákdlu tlai;a
ckmo fvd,¾j,ska m%ldYs; Y%S ,xld ixj¾Ok ne÷ïlr"
m%:u jrg 2001 jif¾ § ksl=;a lrk ,§'
rch úiska 2001 fkdjeïn¾ iy foieïn¾ udij, §
tlai;a ckmo fvd,¾ w.fhka hq;a Y%S ,xld ixj¾Ok
ne÷ïlr ksl=;a lsÍug fya;= jQfha fm!oa.,slrK ,eîï
wfmalaIs; mßÈ fkd ,eîu iy wfkl=;a úfoaYSh uQ,H
myiqlï wvqùu;a h' ;j o" wka;¾cd;sl wdOdr imhkq
,nk wdh;kj,ska wdOdr ,nd .ekSug we;s wjia:d
wfkl=;a ixj¾Okh jk rgj,ska we;sjk ;r.ldß nj
ksid l%ufhka ySk ù hdu fuka u foaYSh fjf<|fmdf<a
fmd,S wkqmd;slhka by< ke.Sfï wjodkulska f;dr j
;jÿrg;a foaYSh Kh ,nd .ekSug mej;s ÿIalr;djh o
fuhg fya;= úh'
2'1' Y%S ,xld ixj¾Ok ne÷ïlr ñ, § .ekSug iqÿiaika
uq,a uqo, iy fmd,sh tlai;a ckmo fvd,¾j,ska f.ùï
lrkq ,nk" Y%S ,xld rch úiska ksl=;a lrkq ,enQ"
Y%S ,xld ixj¾Ok ne÷ïlr w;am;a lr .ekSu" <Õ
;nd .ekSu iy mejÍu i|yd wjYH wjirh úksuh
md,k mkf;a 17 j.ka;sh hgf;a" Y%S ,xld ixj¾Ok
ne÷ïlr ñ, § .ekSu iy wf,ú lsÍu i|yd kï l<
ksfhdað;hska f,i Y%S ,xld uy nexl=fõ rdcH Kh
wêldß úiska m;a lrkq ,en isák m%d:ñl fjf<÷ka
iy n,h ,;a úfoaY fjf<÷ka fj; ,eî we;'
my; i|yka ldKavj,g wh;a wdh;k iy mqoa.,fhda
Y%S ,xld ixj¾Ok ne÷ïlr ñ, § .ekSug iqÿiafida
fj;s'
^1& 1953 wxl 24 orK úksuh md,k mkf;a 4 jk
fþoh hgf;a m;a lrk ,o n,h ,;a wf,úlrejka
^2& 1937 wxl 7 orK ,shdmÈxÑ ialkaO iq/l=ï wdd
mk; yd 1923 wxl 8 orK foaYSh NdKavd.dr
ì,am;a wdd mk; hgf;a uqo,a uKav,h úiska
m;a lrk ,o m%d:ñl wf,úlrejka
^3& Y%S ,xldfõ fkajdisl fyda Y%S ,xldfjka msg;
fkajdisl úfoaYSh rdcH mqrjeishka
^4& Y%S ,xldfjka msg; iaÓr mÈxÑh ,enQQ Y%S ,dxlsl
mqrjeishka
^5& /lshdjla i|yd fyda jHdmdr lghq;= i|yd fyda Y%S
,xldfjka msg; Ôj;a jk Y%S ,dxlslhka
^6& Y%S ,xldj yer fjk rgj, kS;s hgf;a jHjia:dms;
lrk ,o fyda jHjia:dms; fkd lrk ,o wdh;k
bjka;sld rdclreKd
fcHaIaG l<ukdlre
rdcH Kh fomd¾;fïka;=j
úfoaY uqo,a tallj,ska kdukh jQ Y%S ,xld rcfha iq/l=ïm;a
úfoaY uqo,a tallj,ska kdukh jQ Y%S ,xld rcfha iq/l=ïm;a
—igyk˜ iÕrdfjys m<jk woyia tA tA f,aLlhka f.a woyia ñi Y%S ,xld uy nexl=fõ woyia fkdúh yels h'
wOHCIikaksfõok fomd¾;fïka;=jY%S ,xld uy nexl=j;e' fm' 590" fld<U
4 2015 iema' - Tla'
^7& Y%S ,xldfjka msg; fjk;a rgl iaÓr mÈxÑh ikd:
lrk oaú;aj mqrjeisNdjh iys; Y%S ,dxlslhka
^8& Y%S ,xldfõ wdfhdack uKav,h iuÕ .súiqulg
we;=<;a jQ úfYaIs; iud.ï
^9& rlaIK l¾udka; mkf;a fr.=,dis hgf;a ,shdmÈxÑ
úfYaIs; rlaIK iud.ï
Y%S ,xld ixj¾Ok ne÷ïlr wefußld tlai;a ckmofha
fyda wefußldkq mqrjeisfhl=g fyda úlsŒu isÿ l<
fkd yels h'
2'2 Y%S ,xld ixj¾Ok ne÷ïlrj, úfYaIs; ,laIK
Y%S ,xld uy nexl=fõ rdcH Kh fomd¾;fïka;=j Y%S
,xld m%cd;ka;%jd§ iudcjd§ ckrch fjkqfjka
tlai;a ckmo fvd,¾ jákdlñka hq;= Y%S ,xld
ixj¾Ok ne÷ïlr ksl=;a lrhs' idudkHfhka fuys
mßK; ld,h jir 2 la fyda jir 3 ls' th ksl=;=fjka
ksl=;=jg fjkia úh yel' ,kavka wka;¾ nexl= w¾mk
wkqmd;slhg ,xiq ;nk wdka;slh u; mokï jQ
;r.ldß ,xiq u.ska fjkafoais isÿ lrk w;r ,xiq
;eîu Y%S ,xld uy nexl=j úiska m;a lrk ,o ks,
,;a ksfhdað;hka úiska isÿ lrhs' fuu ne÷ïlrj,g
fmd,S f.úfï § mdfjk fmd,S wkqmd;slh fyda
ia:djr fmd,S wkqmd;slh ie,ls,a,g .kshs' mdfjk
fmd,S wkqmd;slh hgf;a w¾O jd¾Isl f.ùï isÿ
lrk w;r yh uila i|yd jQ ,kavka wka;¾ nexl=
w¾mk wkqmd;slhg kshu lrk ,o wdka;slhla tl;=
lsÍfuka ,nd .kakd úp,H wkqmd;slhka u; fmd,sh
.Kkh flf¾' ia:djr wkqmd;slh hgf;a fmd,S
f.ùfï § ;r.ldß ,xiq u.ska ;SrKh jQ ia:djr fmd,S
wkqmd;slh mokï lr .kshs'
fuu ne֕lr i|yd wju wdfhdackh tlai;a ckmo
fvd,¾ 100"000 la jk w;r bka miq j tlai;a ckmo
fvd,¾ 10"000 .=‚;hkaf.ka wdfhdackh isÿ l< yels
h' fuys § ,xld nexl=j f.ùï ksfhdað;hd jYfhka
lghq;= lrk w;r rdcH Kh fomd¾;fïka;=fõ
,shdmÈxÑ ks,,;a ksfhdað;hka u.ska oaù;shsl
fjf<|fmdf<a wf,úh isÿ fjhs' iq/l=ïm;a mßK;
ùfï § iu ñ,g ^Par Value& wdfhdackh l< uqo,
wdmiq f.ùï isÿ lrhs' Y%S ,xld ixj¾Ok ne÷ïlrj,
wdfhdackfhka ,efnk fmd,S wdodhu Y%S ,xldj ;=<
wdodhï noafoka ksoyia h'
jir 2lska fyda 3lska l,a msfrk f,i ksl=;a lrk ,o
Y%S ,xld ixj¾Ok ne÷ïlr wdfhdaclhkaf.a leue;a;
mßÈ tla jirla wjidkfha § jqj o uqo,a lr .ekSfï
yelshdfjka hqla; h' tys §" w¾O jd¾Isl fmd,S f.ùï
isÿ lrkqfha m<uq jir i|yd udi 6 ,kavka wka;¾
nexl= w¾mK wkqmd;slhg ^LIBOR - London Inter-Bank Oer Rate& kshñ; mdol m%udKh ^Basis Points& tl;=
lsÍfuks'
Y%S ,xld ixj¾Ok ne÷ïlr msgika lr Ndr Èh yels w;r
mejÍu isÿ lrkqfha msgika lr Ndr § ,shdmÈxÑ lsÍu
u.sks' fuu mejreu Y%S ,xld uy nexl=fõ rdcH Kh
wêldß fj; ,shdmÈxÑ l< hq;= h' Y%S ,xld ixj¾Ok
ne÷ïlr ta i|yd kï lrk ,o ksfhdað;hka" n,h,;a
úfoaY úksuh fjf<÷ka iy Y%S ,xld uy nexl=j úiska
m;a lrk ,o m%d:ñl wf,úlrejka u.ska wf,ú lrkq
,efí'
Y%S ,xld ixj¾Ok ne÷ïlr ksl=;a lsÍu ;=<ska rg
;=< úfoaY ixÑ; m%udKh by< hk w;r" foaYSh
fjf<|fmd< fmd,S wkqmd;sl by< ke.Sfï wjodku
wvq fõ' t fuka u fïjd ksl=;=j ;=<ska ,efnk wruqo,a
rch úiska m%uqL;dj u; m%Odk jHdmD;sj, wdfhdackh
lsÍug yels fõ' Bg wu;r j fuu ne÷ïlr ksl=;a
lsÍu whjeh ysÕh uQ,Hkh lsÍu i|yd fhdod.kakd
WoaOukd;aul n,mEula we;s fkdjk l%uhla jYfhka
o jeo.;a fjhs' flfia fj;;a" l,a msreKq úg kshñ;
wkd.; Èkhl § tljr úYd, uqo,a m%udKhla wdmiq
f.ùug isÿùu" Y%S ,xld remsh, wjm%udKh ùul
§ rdcH Kh nfrys msßjeh ^Cost of Government Borrowings& by< hdu yd cd;Hka;r fjf<|fmd< ;=<
fmd,S wkqmd;h by< hdu jeks m%%Odk wdodhï ;;a;aj
;=<ska wys;lr n,mEï o we;s úh yel'
3' cd;Hka;r iaffjÍ;aj ne÷ïlr
Y%S ,xld m%cd;ka;%jd§ iudcjd§ ckrch fjkqfjka
Y%S ,xld uy nexl=fõ rdcH Kh fomd¾;fïka;=j
úiska cd;Hka;r iaffjÍ;aj ne÷ïlr o ksl=;a lrhs'
idudkHfhka mßK; ld,h jir 5 isg jir 10 olajd
jk iaffjÍ;aj ne÷ïlr tlai;a ckmo fvd,¾j,ska
ksl=;a lrhs' fuu mßK; ld, iSudj ksl=;=fjka
ksl=;=jg fjkia úh yel' Y%S ,xld uy nexl=j úiska
m;a lrk ,o m%Odk m%drlaIlhka ^Designated Lead Managers& yryd fuu ne÷ïlr ksl=;a lsÍu isÿfõ'
fïjdg w¾O jd¾Isl j fmd,S f.úï isÿ lrhs'
cd;Hka;r iaffjÍ;aj ne÷ïlrj, wju wdfhdackh
tlai;a ckmo fvd,¾ 100"000 fyda 200"000 jk w;r
bka miq j tlai;a ckmo fvd,¾ 100"000 .=‚;hkaf.ka
wdfhdackh isÿ l< yel' úfoaY mqrjeishkag ^Foreign Citizens& yd iqÿiqlï ,;a wdh;kj,g ^Entities& fuu
wdfhdackh isÿ l< yel' iq/l=ïm;a mßK; ùfï § iu
ñ,g wdfhdackh l< uqo, wdmiq f.jkq ,efí' ks,,;a
fmd;a ;nkakka úiska ^Designated Book Runners& oaù;shsl fjf<|fmd< .kqfokq isÿ lrhs'
52015 iema' - Tla'
m%:u cd;Hka;r iaffjÍ;aj ne÷ïlr ksl=;=j 2007 jif¾
§ id¾:l j isÿ lrk ,§' ixj¾Ok yjq,alrejkaf.a
wruqo,ska odhl jQ m%Odk há;, myiqlï jHdmD;Skays
rcfha odhl;ajh uQQ,Hkh lsÍu yd tu jHdmD;s ksis
l,g uQQ,H wmyiq;djhlska f;dr j l%shd;aul lsÍug
j.n,d .ekSu cd;Hka;r ne÷ïlr ksl=;=fõ m%Odk
wruqKq fõ' há;, myiqlï jHdmD;s lsysmhla ksis
l,g l%shd;aul lsÍfï oeä wjYH;dj ;=<ska by< hk
msßjeh wju lsÍfuka by< wd¾Ól j¾Okhlg WmldÍ
ùu i|yd fuh iDcq j u odhl jk neúka ne÷ïlr
ksl=;=j jeo.;a uQ,H m%Njhla f,i ie,lsh yel'
cd;Hka;r iaffjÍ;aj ne÷ïlr ksl=;= l%shdodufha
§ ne÷ïlr ksl=;=jg fmr iaffjÍ;aj fY%%a‚.;
lsÍula ^Sovereign Rating& l< hq;= h' ksl=;a lsÍug
wjYH wruqo,a m%udKh uqo,a wud;HdxYh ^Ministry of Finance& úiska oekqï fok w;r ksl=;=j i|yd
uqo,a uKav,fha wkque;sh ,nd .; hq;= h' uqo,a
uKav,fha wkque;sh ,nd .ekSfuka miq uyd
NdKavd.drfha f,alï yryd wud;H uKav, wkque;sh
^Cabinet Approval& i|yd bÈßm;a lrhs' bka miq j
fufyhqï lñgqjla ^Steering Committee& iy
;dlaI‚l lñgqjla ^Technical Committee& fï
i|yd m;a lrk w;r fufyhqï lñgqj úiska m%uqL
l<ukdlrejka ^Lead Managers& f;dard .ekSu
i|yd wjYH l%shdud¾. .kq ,nhs' fï i|yd ;dlaI‚l
lñgqfõ iyfhda.h o ,nd fohs' wk;=rej taldnoaO
m%uqL l<ukdlrejka ^Joint Lead Managers& iy kS;s
WmfoaYlhska ^Legal Councils& m;a lr Y%S ,xld uy
nexl=j" uqo,a wud;HdxYh yd m%uqL l<ukdlrejka
iïnkaO ù iaffjÍ;aj ne÷ïlr ksl=;=j iïnkaOfhka
wjYH lghq;= ms<sn| j È.ska È.g u idlÉPd mj;ajd
wjYH ,shlshú,s ^Oer Circulars& ms<sfh, lrhs'
bka wk;=re j wkd.; wdfhdaclhka oekqïj;a
lsÍula isÿ lsÍfuka miq j úfoaY Kh mk;g wkqj
ckdêm;s;=udf.a iy Y%S ,xld uy nexl=fõ rdcH Kh
wêldßf.a wkque;sh i|yd bÈßm;a lrhs' wjidkfha §
taldnoaO m%uqL l<ukdlrejka wkd.; wdfhdaclhka
iuÕ iïnkaO ù kshñ; Èkhl § wjYH wruqo,a /ia
lr .ekSug lghq;= lrhs'
3'1 iaffjÍ;aj ne÷ïlr ksl=;=jg iïnkaO jdis iy wjodkï ;;a;ajhka
jdis (
^1& Y%S ,xldj uOHu wdodhï ,nk rgla njg m;aùu;a
iuÕ f,dal nexl=j iy wdishdkq ixj¾Ok
nexl=j úiska imhkq ,nk iyk Kh §ukdj,g
m%fõYùfï ud¾. iSud úh' t kuq;a" iaffjÍ;aj
ne÷ïlr ksl=;a lsÍu yryd cd;Hka;r uQ,H
fjf<|fmd<g jQ Y%S ,xldfõ m%fõYh mq¿,a ùu
isÿ jQ w;r cd;Hka;r uQ,H fjf<|fmdf<ys Y%S
,xldjg fmkS isàug yels úh'
^2& Y%S ,xldfõ Kh ,nd .ekSfï yelshdj ms<sn| j
cd;Hka;r wdfhdack m%cdj ta;a;= .ekaùu i|yd o
fuh uyÕ= wjia:djla úh'
^3& wruqo,a imhk jHdmD;sj, mj;akd fldkafoaisj,ska
f;dr j fuu ksl=;=fjka ,efnk wruqo,a m%uqL;d
moku u; m%Odk jHdmD;sj, wdfhdackh lsÍug
rchg jeä yelshdjla ,efí'
^4& fï ;=<ska mokï fmd,S wkqmd;slhka we;s
jQ w;r" ta ;=<ska cd;Hka;r fjf<|fmdf<a
idx.ñl ne÷ïlr ksl=;a lsÍul § ;r.ldß fmd,S
wkqmd;slhkag wruqo,a /ia lr .ekSug fm!oa.,sl
wxYhg yelshdj ,efí'
^5& há;, myiqlï ixj¾Okh i|yd ,nd.;a ñ,
wêl foaYSh Kh mshùu ms‚i iaffjÍ;aj ne÷ïlr
ksl=;=fjka ,nd.;a wruqo,a wdfhdackh lsÍu ksid"
fuu ne֕lr ksl=;=j fya;= fldg f.k rfgys
iuia; Kh nr m%Yia; uÜgu blaujd by< hdu
je<fla'
^6& úksuh wkqmd; yd fmd,S wkqmd;slj, ia:dhs;dj
j¾Okh lsÍug o fuh fya;= fõ'
wjodkï (
^1& m%Odk u wjodku jkqfha ne֕lr l,a msreKq
úg" kshñ; wkd.; Èkhl § tljr úYd, uqo,a
m%udKhla wdmiq f.ùug isÿ ùuhs'
^2& Y%S ,xld remshf,a w.h wjm%udKh ùu ^Sri Lanka Rupee Depreciation& ;=<ska Y%S ,xld rchg f.ùug
isÿjk remsh,a Kh nfrys msßjeh by< hd yels h'
4' idrdxYh
rdcH Kh l<fò wfmalaIs; ixhq;shg <Õd ùfï
wruqK we;s j bÈß j¾I my ;=< ^2016 - 2020& Y%S ,xld
uy nexl=j úiska l%shd;aul lsÍug n,dfmdfrd;a;= jk
ie,iqï.; Wmdh ud¾.sl m%;sm;a;s ilik w;r th
ueÈld,Sk Kh l<ukdlrK Wmdh ud¾. ^Medium Term Debt Management Strategy& f,i y÷kajhs' ueÈ
ld,Sk Kh l<ukdlrK Wmdh ud¾.h uQQ,sl jYfhka
flakaø.; lr we;af;a weia;fïka;=.; id¾j wd¾Ól
o¾Yl yd fjf<|fmd< jd;djrKh ie,ls,a,g f.k
Kh l<fUys fhda.H ixhq;sh ;SrKh lsÍu ms‚ihs'
6 2015 iema' - Tla'
úfoaY úksuh fjf<|fmdf<ys isÿ jk úp,khka
cd;Hka;r uQ,H fjf<|fmdf<a fmd,S wkqmd;slhkaf.a
isÿjk úp,khka ;=<ska we;sjk wys;lr n,mEu wju
yd m%Yia; uÜgulska mj;ajdf.k hdu i|yd rdcH
Kh ksl=;a lsÍfï § Kh l<fò foaYSh uqo,a tallj,ska
kdukh jQ Y%S ,xld rcfha iq/l=ïm;a fuka u úfoaY
uqo,a tallj,ska kdukh jQ Y%S ,xld rcfha iq/l=ïm;aj,
o fhda.H ixhq;sh flfrys wjOdkh fhduq l< hq;= hs'
úfoaY uqo,aj,ska iukaú; jQ iq/l=ïm;a ksl=;a lsÍu
yryd we;s úh yels wjodkï je<elaùu i|yd" rdcH
Kh .ekSïj, idudkH fmd,S msßjeh wju uÜgul
mj;ajd .ksñka Kh mßK; ùug .;jk idudkH
ld,h j¾Okh lsÍu" fláld,Sk Kh l<fUys m%;sY;h
wvq lsÍu yd úfoaY uqof,ka jQ Kh m%udKfha wkqmd;h
wvq uÜgulska mj;ajdf.k hdu isÿfjhs' ne÷ïlr
ksl=;=fjka jQ ,eîï há;, myiqlï uQ,Hkh lsÍug
fhdod .ekSu ;=<ska wd¾Ól lghq;= j¾Okhùu;a" ta
;=<ska nÿ wdodhu by< hEu ksid Kh wdmiq f.ùfï
yelshdj j¾Okh ùu;a isÿ fjhs' iykodhS úfoaY
wruqo,a m%Njhka iSud ùu;a iuÕ" cd;Hka;r m%d.aOk
fjf<|fmdf<ka úfoaY wruqo,a ,nd .ekSug Ndú; l<
yels b;d jeo.;a Kh WmlrKhla jYfhka cd;Hka;r
iaffjÍ;aj ne÷ïlr y÷kajd Èh yel' t fia u Y%S ,xld
ixj¾Ok ne÷ïlrh o úfoaY ixÑ; l<ukdlrKfhys
,d b;d uyÕ= fufyjrla bgq lrhs'
lsishï rgl cd;sl .sKqï u.ska hï ld,m˙Éf√ohla ;=< tu rfgys is≥ jQ wdr®:ßl m%.ukh ;lafiare lrk w;r fuu .sKqï cd;Hka;r j ms<s.kakd ,o l%ufõo wkqj ilia ls¯u jeo.;a fõ' tfia u cd;sl .sKqïlrK ls%hdj,sfha ° rgl wdr®:ßl ixjr®Okh ms<sìUq flfrk wfkl=;a idr®j wdr®:ßl or®Yl rdYshla o ckkh fõ' jr®;udkfha ° YS% ,xldfõ cd;sl .sKqï weia;fïka;=" ckf,aLk yd ixLHdf,aLk fomdr®;fïka;=j úiska 1993 iy 1968 cd;sl .sKqï l%ufõohkag (cd'.s'l%' - System of National Accounts) wkql+,j ilikq ,nhs' flfia jqjo" cd;sl .sKqï ms<sn| uE;ld,Skj we;s jQ kHdhd;aul ixjr®Okh;a iu. cd;sl .sKqï l%ufõoh fï jk úg jvd;a kùlrKh ù we;' tu kj m%jK;dj iu. YS% ,xldfõ cd;sl .sKqï ieliSfï l%ufõoh hdj;ald,Sk ls¯u ld,Sk wjYH;djla fõ' ta wkqj" ckf,aLk yd ixLHdf,aLk fomdr®;fïka;=j úiska wfkl=;a fndfyda rgj,a ±kg Ndú;d lrk kj;u cd;Hka;r .sKqïlrK iïuq;Ska wka;r®.;jk 2008 cd;Hka;r .sKqï l%ufõohg (cd'.s'l%' 2008) wkq.;fjñka kj cd;Hka;r m%ñ;Skag wkql+,j YS% ,xldfõ cd;sl .sKqï ilia ls¯ug ±kgu;a lghq;= wdrïN lr we;'
cd;sl .sKqï ieliSfï l%ufõofhys ks¾foaYs; iqúfYaIS fjkiaùï
YS% ,xldfõ cd;sl .sKqï ilia ls¯fï l%ufõoh kjHlrKh ls¯fï jevigykg wkqj uQ,sl jYfhka cd'.s'l%' 2008 g wkq.;j ckf,aLk yd ixLHdf,aLk
fomdr®;fïka;=j úiska ±kgu;a iqúfYaIs fjkialï rdYShla is≥lr we;s w;r tajd 2015 jifr® isg ls%hd;aul ls¯ug kshñ;h' ta wkqj cd;sl .sKqïlrKfha jeo.;au idr®j wdr®:ßl or®Ylhla jk o< foaYSh ksIamd†;h ^o'foa'ks'& weia;fïka;= ls¯u iïnkaOj is≥ls¯ug n,dfmdfrd;a;= jk m%Odk fjkiaùï lsysmhla my; m˙† fm<.eiaúh yel'
÷ mdo jr®Ih 2010 jirg fjkia ls¯u
÷ cd;Hka;r m%ñ; lr®udka; jr®.SlrKfha 4 jk ixialrKh (International Standard Industrial Classification Revision 4 - ISIC Rev.4) wkqj Y%S ,xldfõ ishÆu wdr®:ßl lghq;= mdfya wdjrKh lrñka o'foa'ks' fhys wdjrK mrdih mqΩ,a ls¯u
÷ kj wdxYsl jr®.SlrKhla hgf;a o'foa'ks' b†˙m;a ls¯u
÷ úhoï m%fõYh wkqj o ldr®;= .; .sKqï weia;fïka;= ls¯u
÷ ksIamdok yd úhoï m%fõYhkag iu.dój wd∞hï m%fõYh hgf;a o jdr®Islj o'foa'ks' b†˙m;a ls¯u
÷ ksIamdok m%fõYh hgf;a weia;fïka;= §uQ,sl ñ,¶ (Basic Price) wkqj ieliSu
mdo j¾Ih 2010 jirg fjkia lsÍu
wdr®:ßlhl uQr®; jr®Okh ukskq ,nkafka ia:djr ñ, .Kka wkqj o'foa'ks' .Kkh ls¯fuks' fuys ° iq≥iq mdo jr®Ihla f;dardf.k m%;swe.hSï" wjOukh fyda
Y%S ,xldfõ cd;sl .sKqï weia;fïka;= ieliSu kjHlrKh1úfYaI igyk 1
1 fuys wvx.= f;dr;=re iemhSu fjkqfjka YS% ,xld uy nexl=j" ckf,aLk yd ixLHdf,aLk fomdr®;fïka;=jg ish lD;;djh m< lrhs'
72015 iema' - Tla'
m%;sm%udKh hk l%ufõohka wdr®:ßl lghq;= wkqj iq≥iq m˙† Ndú;d lr jr®;k ñ, hgf;a weia;fïka;=.; o'foa'ks' ys wka;r®.; ñ, .Kka fjkiaùu u; we;s jQ n,mEu bj;a lr ia:djr ñ, hgf;a o'foa'ks' .Kkh flfr®' fuys ° w∞< mdo jr®Ifhys ñ, .Kka ia:djr f,i i,ld tu jifr® isg iEu jirlu ia:djr ñ, .Kka hgf;a o'foa'ks' tu mdo jr®Ifhys ñ, wkqj weia;fïka;= lrk neúka wdr®:ßl WÉPdjpkhka wvq jirla mdo jr®Ih f,i f;dard.ekSu jeo.;a fõ' ;jo" m˙fNdack rgdjka fjkiaùu" kj NdKav yd fiajdjka fj<| fmd<g meñ"u jeks wdr®:ßlhkaf.a is≥jk jHqyd;aul fjkialï ksis f,i wkA;r®.%yKh lr.ekSu i|yd wju jYfhka jir mylg jrlaj;a mdo jr®Ih fjkia l<hq;= nj cd'.s'l%' ksr®foaY u.ska wjOdrKh flfr®' flfia jqjo" YS% ,xldfõ ±kg ia:djr ñ, .Kka i|yd mdo jr®Ih jkqfha 2002 jirhs' fuu jifrka miq ld,Skj Y%S ,xld wdr®:ßlh ie,lsh hq;= jHqyd;aul fjkialï rdYshlg n∫ka ù we;s nj m%;HlaI lreKls' úfYaIfhkau" rfgys meje;s hqouh jd;djrKh ksudùu;a iu. W;=re yd kef.kysr m<d;a rfgys fiiq wdr®:ßlhg iïnkaO ùu iy iduldó m˙irhla ksr®udKh ùu fya;=fjka wdr®:ßl ls%hdldrlï mqΩ,a ùu fufia mdo jr®Ih fjkia ls¯u ldf,daÑ; wjYH;djla nj mila lr fohs' ta wkqj" kj l%uh hgf;a 2010 mdo jr®Ih f,i i,ld uQr®; o'foa'ks' weia;fïka;= lrk w;r tu weia;fïka;= w.hkays m%;sY;d;aul fjki wdr®:ßl jr®Ok fõ.h f,i 2015 jifr® isg b†˙m;a flfrkq we;' fuys °" fuu kj mdo jr®Ihg wkqj ia:djr ñ, .Kka hgf;a o'foa'ks' 2010 jifr® isgu m%;sweia;fïka;= flfr®'
o'foa'ks' ys wdjrK mrdih mqΩ`M,a lsÍu
o'foa'ks' weia;fïka;= ls¯u iïnkaOj mj;sk m%Odk úfõpkhla jkqfha ±kg mj;akd l%uh hgf;a wdr®:ßlfha kj m%jK;d iy jHqyd;aul fjkialï úia;r flfrk we;eï jeo.;a wdr®:ßl lghq;= ksis f,i wdjrKh fkdjk njhs' fuu kjHlrK jevigyk hgf;a o'foa'ks' weia;fïka;= ls¯fï ° ISIC Rev.4 wkqj hñka ieliQ YS% ,xld lr®udka; jr®.SlrKh hgf;a fuf;la wdjrKh fkdjQ wdr®:ßl lghq;= /ila wdjrKh fõ' fuys °" úfYaIfhka fuf;la ksis f,i wdjrKh fkdjQ .Dyia: wxYfha ksIamdokhka fukau l,d yd fmd≥ úfkda∞;aul lghq;=" f;dr;=re ;dlaIKh iy f;dr;=re wdY%s; fiajd l%shdldrlï" úoHd;aul mr®fhaIK yd ixjr®Ok jeks wdr®:ßl ls%hdldrlï
/ila mqΩ,a f,i wdjrKh fõ' fuys ° ie,lsh hq;= jeo.;a lreKla jkqfha fuf,i kj wdr®:ßl lghq;= wdjrKh ùu;a iu.u o'foa'ks' ys ixLHd;aul w.fhys fjkiaùula is≥úh yels ùuhs' flfia jqjo" kj l%ufõoh hgf;a ±kg we;eï wdr®:ßl lghq;=j, tl;= l< w.h .Kkh lrk l%ufõohka o fjkia jk neúka th o o'foa'ks' ys w.h wvq$jeä ùug n,mdkq we;' fuu fjkialïj, iuia; m%;sM,h f,i ckkh jk kj o'foa'ks'" ±kg mj;akd l%uh hgf;a ckkh jk o'foa'ks' g jvd wvq$jeä ùug yelsh' tfiau" o'foa'ks' ys m%;sY;hla f,i olajk or®Ylhka i|yd o fuu wvq$jeä ùu n,mdkq we;' tneúka fuu kj l%ufõoh hgf;a ckkh jk o'foa'ks' mokï lrf.k .Kkh lrk idfmaalaI w.hka ±kg mj;akd l%ufõoh hgf;a ckkh jk o'foa'ks' mokï lrf.k .Kkh lrk idfmalaI w.hka yd Rcqj ixikaokh l< fkdyelsh'
;%súO m%fõYhka hgf;a iy kj wdxYsl j¾.SlrKh wkqj o'foa'ks' bÈßm;a lsÍu
o'foa'ks' ksIamdok m%fõYh" wd∞hï m%fõYh iy úhoï m%fõYh hk m%fõYhka ;=k hgf;au ±kg weia;fïka;= lrhs' ta wkqj ksIamdok m%fõYh hgf;a ldr®;=uh yd jdr®Islj o úhoï yd wd∞hï m%fõY hgf;a jdr®Islj o ±kg o'foa'ks' b†˙m;a lrhs' fuys °" ksIamdok m%fõYh hgf;a o'foa'ks' b†˙m;a ls¯fï ° we;s jk iqúfYaIS fjkialula jkqfha fuf;la wdr®:ßlfha m%Odk wxY f,i i,lk ,o lDIsldr®ñl" ldr®ñl yd fiajdj,g w∞< wdr®:ßl l%shdldrlï kj l%ufõoh hgf;a zzwdr®:ßl lghq;=ZZ f,i ye¢kaùuh' kjHlrK jevigyk hgf;a wka;r®cd;sl iïuq;Skag
wkqj is≥lrk ,o wdxYsl jr®.SlrKh (Sector Classification) wkqj hñka kj wdxYsl m%fõYhla hgf;a o'foa'ks' b†˙m;a ls¯ug kshñ;h' kj l%ufõoh hgf;a §wxYh¶ f,i y∫kajkqfha wdr®:ßl lghq;= fkdj wdxYsl jr®.SlrKfha tk wdr®:ßl lghq;=j, kshqla; jk wxYhka jk" §uQ,H wxYh¶" §uQ,H fkdjk wxYh¶" §rdcH wxYh¶" §.Dy tall wxYh¶ iy §,dN fkd,nd .Dy tallhkag fiajd imhk wdh;k wxYh¶ hk wxYhkah' ta wkqj" fuu wxY hgf;a iEu wdr®:ßl lghq;a;lgu fjk fjku o'foa'ks' weia;fïka;= ielfikq we;' ;jo" úfoaY .kqfokq .e,mSu i|yd §úfoaYSh wxYh¶ o wjYH m˙† we;=<;a flfr®' fuys iqúfYaI;ajh jkqfha kj
8 2015 iema' - Tla'
oDIaáfldaKhlska o'foa'ks' iïnkaO o;a; úYaf,aIKh ls¯ug fuu.ska wjia:dj W∞ùuhs' ta wkqj" wdr®:ßl lghq;=j, kshq;= tla tla wxYhka iuia; wdr®:ßlhg olajk ∞hl;ajh fukau tu wxYhkays idfmalaI jeo.;alu fuu.ska ;lafiare l<yels fõ' ;jo" o'foa'ks' weia;fïka;= ls¯fï ° fujka wdr®:ßl jr®.SlrKhla is≥lrk wfkl=;a rgj,aj, o;a; iu. ixikaokd;aul ú.%yhka is≥ls¯ug o fuu.ska yelshdj W∞fõ'
2015 jifr® isg o'foa'ks' ksIamdok yd úhoï m%fõYhkag iu.dój wd∞hï m%fõYh hgf;a o jdr®Islj b†˙m;a ls¯ug kshñ;h' wd∞hï m%fõYh hgf;a fiajl wd∞hï" fufyhqï w;s˙la;" ñY% wd∞hï" ia:djr m%d.aOk m˙fNdackh iy ksIamdok l%shdj,sh u; jk n≥ yd iykdOdr hk whs;uhka u; ckkh jk wd∞hug" ksIamdokh u; jk n≥ yd iykdOdr .e,mSï lr o'foa'ks' .Kkh flfr®' fuys ° fiajl wd∞hï f,i y∫kajkafka iud.ul$wdh;khl fiajlhka i|yd f.jk jegqma yd fõ;k iy fiajlhka fjkqfjka lrk fjk;a jehls¯ïh' fufyhqï w;s˙la;h hkqfjka y∫kajkafka Y%uh yer wfkl=;a ksIamdok idOlhkaf.ka ckkh jk wd∞hïj, tl;=jhs' ñY% wd∞hu ckkh jkafka .Dy tall wxYh i|yd muKla jk w;r" tys ° ksIamdok lghq;=j,g .Dyia: Y%uh Ndú;d ls¯fuka ckkh jk wd∞hu ie,fla' ia:djr m%d.aOk m˙fNdack úhou f,i y∫kajkafka ksIamdok ls%hdj,shg fhd∞.kakd ia:djr m%d.aOk iïm;a fjkqfjka ckkh jk
wd∞huhs' ksIamdok l%shdj,sfhka rch fj; ckkh jk n,m;% .dia;= iy ia:djr f.ùï wd†h wdY%s; wd∞hï" ksIamdok l%shdj,sh u; whflfrk wfkl=;a n≥ f,i ye¢kafõ ^NdKav yd fiajd u; wh flfrk n≥ yer&' ksIamdok l%shdj,sfha ° ,ndfok iykdOdr ksIamdok l%shdj,sh u; jk iykdOdr f,i o ye¢kafõ' fuu iEu whs;uhlgu w∞< wd∞hï weia;fïka;= by; úia;r l< m˙† wdxYsl jr®.SlrKh wkqj wxY myu hgf;a b†˙m;a ls¯ug kshñ;h'
kjHlrK jevigyk hgf;a 2015 jifr® isg úhoï m%fõYh hgf;a o jdr®Islj fukau ldr®;=uh jYfhka o o'foa'ks' b†˙m;a ls¯ug kshñ;h' fuys °" wjika m˙fNdack úhou iy o< m%d.aOk iïmdok f,i úhoï fldgia folla hgf;a m%Odk jYfhka weia;fïka;= lrk w;r thg wmkhk iy wdkhk úhoï .,md úhoï m%fõYfhka o'foa'ks' weia;fïka;= flfr®'
ksIamdok m%fõYh hgf;a weia;fïka;= uQ,sl ñ,
wkqj ieliSu
kj l%uh hgf;a tla tla wdr®:ßl lghq;=j, tl;= l< w.h .Kkh lrkafka uQ,sl ñ, mokïlr f.kh' cd'.s'l%' 2008 wkqj" uQ,sl ñf,ys NdKav yd fiajd u; mkjk n≥ we;=<;a fkdjQjo md˙fNda.slhd f.jk ñ, wvqùug fya;=jk rch úiska ksIamdolhdg ,ndfok iykdOdr we;=<;a fõ' uQ,sl ñ, .Kka hgf;a weia;fïka;= l< tla tla wdr®:ßl lghq;=j, tl;= l< jákdlfuys iuia; w.hg ksIamdok yd fiajd u; jk n≥ tl;= lr ksIamdolhd ,o iykdOdr wvq ls¯fuka fj<| fmd< ñ, hgf;a o'foa'ks' ilid .; yelsh'
uQQ,h( YS%% ,xld uy nexl= jdr®Isl jdr®;dj - 2015
92015 iema' - Tla'
1' hqfrdamh ikaOdk.; ùfï b;sydih ieflúka
fojk f,dal ix.%dufhka miq j hqfrdamSh cd;Ska w;r
iduh iqrlaIs; lsÍu b,lal lr f.k 1952 § hqfrdamd
uydoaùmhg wh;a rgj,a yhla tl;= ù .,a wÕ= re iy
jdfka i|yd fmdÿ fjf<|fmd<la msysgqjd .ekSu i|yd
idlÉPd wdrïN lrk ,È' m%:u idlÉPd id¾:l ùfï
m%;sM,hla jYfhka fuu rgj,a yh ikaOdk.; ù
1958 § —hqfrdamSh wd¾Ól m%cdj˜ ^European Economic Community - EEC& ìys úh' fuu rgj,aj, lDIsld¾ñl
lghq;= jeks wd¾Óluh jYfhka jeo.;a fjk;a wruqKq
fjkqfjka o ;j ÿrg;a ikaOdk.; ù fjf<|fmd<
ndOl bj;a lr fmdÿ fj<|fmd<la msysgqjd .ekSu
i|yd oeä WoHfhda.hla we;s lrùug fuh fya;= úh'
fuu m%jK;dj ld,h;a iuÕ l%ufhka j¾Okh ù 1960
.Kka jk úg ikaOdk.; ùfï ie,lsh hq;= m%.;shla
fmkakqï lrk ,§' fuys ikaOdk.; ùu hkqfjka
woyia lrkafka lDIsl¾ufha isg ixialD;shg;a"
mdßfNda.sl lghq;=j, isg ;r.ldß;ajhg;a" t fuka
u mdßißl yd n,Yla;sfha isg .ukd.ukh yd
fjf<|dug;a wd§ jYfhka úúO lafIa;% i|yd fmdÿ
tlÕ;djlg meñŒug wjYH m%;sm;a;s ilia lr
wkqu; lr .ekSuhs' fuys m%;sM,hla jYfhka 1992
§ rgj,a 12lska iukaú; hqfrdamSh ix.uh2 ìys úh'
tu rgj, .kqfokq i|yd fmdÿ jHjydr uqo,a j¾.hla
Ndú;d lsÍug;a fhdackd jqj o ;ks jHjydr uqo,la
ms<sn| j hqfrdamd wd¾Ól m%cdjf.a .súiqug we;=<;a ù
fkd ;snq‚'
2' hqfrda y÷kajd §u
hqfrdamSh ix.uh msysgqùfï .súiqu hqfrdamSh b;sydifha
b;du;a jeo.;a ikaêia:dkhla f,i ie,fla'
wkd.;fha § ;ks jHjydr uqo,lg udreùu fuka
u úfoaY iy wdrlaIl m%;sm;a;s yd kS;sh iy foaYSh
lghq;= ms<sn| ióm iyfhda.s;dj i|yd wjYH kS;s
fuu .súiqug meyeÈ,s f,i wka;¾.; lr we;' ;ks
jHjydr uqo,lg udreùu i|yd hqfrdamSh ix.ufha
idudðl rgj,a ta jk úg ;uka Ndú;d l< jHjydr
hqfrdamSh uy nexl= moaO;sh iy
hqfrdamSh uy nexl=j hqfrdamSh uy nexl= moaO;sh iy
hqfrdamSh uy nexl=j1
l=ud˙ ërisxy ksfhdacH wOHCI
foaYSh fufyhqï lghq;= fomdr®;fïka;=j
1' hqfrdamSh uy nexl=j úiska mj;ajka ,o 11 jeks uy nexl= iuq¿fõ § bÈßm;a
l< lreKq iy hqfrdamSh uy nexl=j iy cd;Hka;r uq,H wruqof,a fjí wvú
mßYS,kh lsÍfuka fidhd .;a f;dr;=re mokï lr .ksñka fuu ,smsh ilia
lrk ,§'
2' hqfrdamSh ix.uh ^EU$ European Union& hkq fï jk úg idudðl rgj,a 28
lska ieÿï ,;a hqfrdamfha msysá foaYmd,k-wd¾Ól ix.uhls' tys j¾.M,h j¾.
lsf,daógr 4"324782 ls' weia;fïka;=.; ck.ykh ñ,shk 508 blaujhs'
10 2015 iema' - Tla'
uqo,a i|yd wm%;sj¾;H mßj¾;k wkqmd;sl Irreversible Conversion Rates& kshu lrk ,È' fmdÿ jHjydr uqo,la
i|yd n,dfmdfrd;a;= u,a m, .kajñka 1999 ckjdß 1
jeks od hqfrdamSh ix.uh tys kj jHjydr uqo,a j¾.h
f,i —hqfrda Euro&˜ y÷kajd fok ,È' 2002 § fuu rgj,
hqfrda fkdaÜgq iy ldis yqjudre ùu wdrïN ùu;a iu`.
hqfrdaj,g udreùu wjika úh' fï iu`. 2002 ud¾;=
udifha isg hqfrda l,dmfha3 ish¨ u rgj, jHjydßl
uqof,a tl u whs;sh hqfrdaj,g ysñ jQ w;r m%xY *%Ekala"
fvdhsIa ud¾la jeks uqo,a fkdaÜgq b;sydifha fldgila
njg m;a úh' wdrïNfha § hqfrdamSh ix.ufha rgj,a
w;r bf,lafg%dksl f.ùï i|yd muKla hqfrda Ndú;
l< w;r tu rgj, uyck;dj rg ;=< .kqfokq i|yd
;uka i;= jHjydr uqo,a j¾.h Ndú;d l< y' tfy;a
idudðl rgj,a l,ska Ndú;d lrñka isá jHjydr uqo,a
j¾.j, whs;sh blau‚ka u hqfrdamSh ix.uh ;uka
fj; mjrd .;a ksid tu ix.ufha wfkl=;a rgj,a ;=<
o fõ.fhka jHdma; ùug hqfrda iu;a úh'
2'1 uQ,sl ie,eiau
hqfrdamSh ix.uh ;=< ;ks uQQ,H m%;sm;a;shla i|yd jk
kS;suh moku kshu lr ;sfnkafka —hqfrdamSh ix.uh˜
ms<sn| .súiqu" —hqfrdamSh ix.ufha l%shdldß;ajh˜ ms<sn|
.súiqu iy —hqfrdamSh uy nexl= moaO;sh iy hqfrdamSh
uy nexl=j˜ ms<sn| wdd mk; u.sks' fuu .súiqï
iy tajdg wuqKd we;s wdd mk; u.ska hqfrdamSh uy
nexl=j" hqfrdamSh uy nexl= moaO;sh iy hqfrda moaO;sh
ia:dms; lr we;'
hqfrdamSh ix.uh ;=< fmdÿ uQQ,H iy úksuh wkqmd;
m%;sm;a;s uOH.; lr ;sfí' fï ksid m%;sm;a;sj,
wruqKq ms<sn| j woyia$wjfndaOhka yqjudre lr
.ekSug yels ù ;sfí' th ld¾hlaIu;dj by< kexùug
o fya;= ù we;' tfuka u tu ix.uh ;=< whjeh
m%;sm;a;s yd jHqyd;aul m%;sm;a;s o úuOH.; lr we;'
óg fya;=j úIucd;Sh ukdmhka mej;Suhs' tfia jqj
o ix.ufha idudðl rgj,a hqfrdamSh m%;sm;a;s rduqjg
wkql+, úh hq;= h' fï wkqj tu idudðlhka ia:dhs;dj
iy j¾Okh i|yd fmdÿ kS;s Í;sj,g .re l< hq;= fõ'
2'2 hqfrdaj, m%;s,dN
I' ñ, ia:dhs;dj jeä ksid fmd,S wkqmd;sl my<
uÜgul mej;Su
hqfrda moaO;sh4 u.ska ;ks uqo,a m%;sm;a;shla mj;ajd
f.k hdu id¾:l úh' fï ksid hqfrda uqo, b;d
úYajikSh iy ia:dhs uqo,a j¾.hla njg m;a úh'
fuu ;;a;ajh hqfrda l,dmfha ñ, ia:dhs;dj mj;ajd
.ekSug fyd| jd;djrKhla úh' fuys m%;sM,hla
jYfhka WoaOuk wjodkï idOlh my;a iy ia:djr
j mj;ajd .ekSug yels jQQ w;r fjf<|fmd< fmd,S
wkqmd;sl wvq uÜgul mej;Sug o th fya;= úh'
II' idfmalaI j ñ, fjkiaùfï úksúoNdjh by< ùu
hqfrda l,dmh we;=<; .kqfokq lsÍfï § tl u uqo,a
j¾.hla Ndú;d lsÍug yels ùu l,dmh ;=< ixpdrh
lsÍu myiq lrk w;r tu ksid ñ, ixikaokh o
ir, ù we;' fï ksid .=Kd;aul núka by< NdKav
,dNodhS iemhqïlref.ka ,nd .ekSug wjia:dj ,eî
we;' WodyrKhla jYfhka hqfrdamh ;=< fudag¾ r:
ksIamdokh ie,lsh yels h' ñ, úksúoNdjh WoaOukh
md,kh lsÍug o WmldÍ fõ' fï ksid ;r.ldß;ajh
by< hdu iïm;a M,odhS f,i Wmfhdackh lsÍug o
fya;= jkjd muKla fkd j fiajd kshqla;sh jeä lr
wd¾Ól j¾Okh by< kexùug o bjy,a fõ'
III' uqo,a yqjudre msßjeh bj;a ùu
1991 ckjdß 1 jeks od hqfrda Ndú; lsÍu l%shd;aul
ùu;a iuÕ úfoaY úksuh udre lsÍfï § mßj¾;k
msßjeh bj;a úh' th ie,lsh hq;= b;sßhlg o fya;=
úh' ;j o hqfrda Ndú;h ksid my; lghq;= fjkqfjka
hqfrda l,dmh ;=< msßjehla oeÍug wjYH fkd ùh'
• úfoaY úksuh fjf<|fmdf<ka úfoaY jHjydr uqo,a
ñ, § .ekSu iy úlsŒu
• foaY iSud ;rKh lsÍfï § úfoaY uqo,a mßj¾;kh
lsÍu
• wys;lr úfoaY úksuh wkqmd; úp,khkag uqyqK
mEug isÿ ùu
• .sKqï l<ukdlrKh msKsi úúO uqo,a j¾. i|yd
fjka fjka jYfhka .sKqï mj;ajd f.k hdu
IV' úksuh yqjudre WÉpdjpkhka isÿ fkdùu
hqfrda y÷kajd §u;a iuÕ hqfrda l,dmh ;=< úfoaY
úksuh WÉpdjpkhka we;s ùu o úksuh wkqmd;
3' hqfrdamSh ix.uhg wh;a jHjydr uqo,a f,i hqfrda Ndú;d lrk rgj,aj,ska
ieÈ m%foaYh ks, jYfhka hqfrda l,dmh ^Euro Area& f,i ye¢kafõ' 2014 §
weia;fïka;=.; ck.ykh ñ,shk 339 blaujhs'
4' hqfrdamSh uy nexl=j we;=¿ fmdÿ uqo,a m%;sm;shla ioyd kS;Hkql=, j tl.;dj
m< l< iy fmdÿ jHjydr uqo,a tallh f,i hqfrda ms<s.;a hqfrdamSh ix.uhg
wh;a rdcHhkays cd;sl uy nexl=j, tl;=j hqfrda moaO;sh ^Euro System& f,i
y÷kajkq ,efí'
112015 iema' - Tla'
wjodku o ke;s úh' Bg fmr úksuh wkqmd; wjodku
i|yd msßjehla oeÍug isÿ ùu úfoaY fjf<|dug iy
;r.ldß;ajhg ndOd we;s ùug fya;= úh'
3' hqfrda l,dmfha úYd,kh
hqfrdamSh uy nexl= moaO;sh
hqfrdamSh uy nexl=j (ECB)
hqfrdamd ix.ufha idud‚l rgj,a ^28& cd;sl uy nexl=
hqfrdamSh ix.uhg wh;a rdcHhka w;ßka jHjydr uqo,a
f,i hqfrda Ndú; lrk rgj,a hqfrda l,dmhg ^Euro Zone& wh;a fõ' 1999 § hqfrda y÷kajd § ;ks jHjydr
uqo,a l,dmhla f,i hqfrda l,dmh ia:dms; lrk úg
rgj,a 25lska iukaú; hqfrdamSh ix.ufha rgj,a 11 la
iqÿiqlï ,nd Bg we;=<;a úh' t úg uq¿ ck.ykh
ñ,shk 300 blau úh' 2001 ckjdß 1 jeks od .%Sish
o tl;= úh' jg lsysmhlska úYd,kh ùfuka miq
j 2015 foieïn¾ jk úg hqfrdamd ix.ufha rgj,a
28ka kshñ; iqÿiqlï iïmq¾K lrk ,o rgj,a 19la
hqfrda moaO;sfha idudðl;ajh ,nd f.k we;' tajd
kï fn,aðhu" c¾uksh" tiaf;dakshdj" wh¾,ka;h"
.%Sish" iamd[a[h" m%xYh" b;d,sh" ihsm%ih" ,eÜúhdj"
,s;=fõkshdj" ,laIïn¾.a" fuda,agdj" fko¾,ka;h"
Tiaá%%hdj" mD;=.d,h" fid,afõkshdj" fid,afjlshdj
iy mska,ka;hhs'
3'1 hqfrda l,dmfha m%Odk ,laIK
oekg hqfrda l,dmfha idudðl rgj,a fjka fjka
jYfhka i,lk úg uq,H ix.uh msysgqùug fmr tu
rgj,a idfmalaI j l=vd iy újD; wd¾Ólhka úh' t
fy;a" hqfrda l,dmh ;ks rgla jYfhka i,ld wfkl=;a
rgj,a iuÕ ixikaokh lsÍfï § hqfrda l,dmh úYd,
iy jvd;a ixjD; wd¾Ólhla fõ' iuia;hla f,i
f.da,Sh o< foaYSh ksIamdokhg odhl;ajh ie,lSfï
§" 2004 § cmdkh ^6'9]& wNsnjd hñka hqfrda l,dmh
fojk ia:dkhg ^15'3]& m;a úh' hqfrdamSh uy nexl=
iuq¿fõ § bÈßm;a l< o;a;j,g wkqj fï jk úg
hqfrda l,dmh ^11'9]& ;=kajk ia:dkfha miq fõ'
ms<sfj<ska m<uqjk iy fojk ia:dk ysñ lr f.k
;sfnkafka Ökh ^17'1]& iy tlai;a ckmoh ^15'8]& hs'
wfkl=;a ixj¾ê; wd¾Ólhka fuka hqfrda l,dmfha o
uq¿ ksIamdÈ;fhka úYd, u odhl;ajh fiajd wxYfhka
jk w;r B<Õ ia:dkh ld¾ñl wxYh ysñ lr f.k
we;' tys wd¾Ólhg lDIsld¾ñl" u;aiH iy jk Ôú
wxYfha odhl;ajh idfmalaI j l=vd w.hls' tfia jqj o"
m%%Odk wd¾:slj, tal mqoa., o< cd;sl wdodhu ^hqfrda
oyiaj,ska& ii|d ne,Sfï § fuu l,dmh 30'7& fo jeks
jkafka wefußld tlai;a ckmo wd¾Ólhg 42'8& mu‚'
ñ,shk 340lg wêl ck.ykh yd j¾. m%%udKh .ek
ie,lSfï § hqfrda l,dmh f,dalfha úYd,; u wd¾Ólh
f,i jqj o ye¢kaúh yels h' o< foaYSh ksIamdokfha
NdKav iy fiajd wmkhkj, m%;sY;hg wkqj" tlai;a
ckmoh uyd cmdkhg idfmalaI j hqfrda l,dmfha
újD; nj jeä h' fï ksid hqfrda l,dmfha wd¾Ól
lghq;=j,ska f,dal wd¾Ólh flfrys we;s flfrk
n,mEu b;d úYd, h'
4' hqfrdamSh uy nexl= moaO;sh
hqfrdamSh ix.ufha l%shdldß;ajh ms<sn| .súiqfï 282
^1& j.ka;shg wkqj" 1998 cqks 1 jeks od hqfrdamSh uy
nexl=j iy l,dmfha wfkla uy nexl= úiska hqfrdamSh
uy nexl= moaO;sh ia:dmkh lrk ,§' th iukaú;
jkafka hqfrdamSh uy nexl=j iy hqfrdamSh ix.ufha
idudðl rgj, cd;sl uy nexl= tl;= ùfuks' hqfrdamSh
uy nexl= moaO;sh i|yd kS;suh moku jkafka
—hqfrdamSh m%cdj ia:dms; lsÍfï .súiqu˜ ^EC Treaty& iy
—hqfrdamSh uy nexl= moaO;sh iy hqfrdamSh uy nexl=j˜
i|yd wdd mk;hs Statute of the European Central Bank -ESCB&' idudkHfhka fuu .súiqï u.ska hqfrdamSh uy
nexl=jg j. lsj hq;= ld¾hhka mjrd we;' wdd mk;
u.ska úfYaIfhka hqfrdaj,g wod< uy nexl= lghq;=
ioyd n,h mjrd we;' ;j o" hqfrdamSh uy nexl=
moaO;sfha iy hqfrdamSh uy nexl=fõ ld¾hNdrh iy
l%shdldrlï w¾:l:kh lr we;' hqfrdamSh uy nexl=j
iy hqfrdamSh uy nexl= moaO;sh úiska Tjqkg wh;a
l¾;jHhka bgq l< hq;= w;r .súiqu iy wdd mkf;a
j.ka;sj,g wkql+, j wod< l%shdldrlï fkd lvjd
lr f.k hd hq;= fõ' fuu .súiqï ilia lr ;sfnkafka
hqfrdamSh ix.uhg wh;a ish¨ u rgj,a hqfrda Ndú; lrkq
we;e hs hk n,dfmdfrd;a;=fjks' ;ks jHjydr uqo,a yd
ne÷kq ish¨ u lghq;=j,g hqfrdamSh uy nexl= moaO;sh
iyNd.S fõ he hs o n,dfmdfrd;a;= úh' t fy;a" ish¨
u hqfrdamSh rgj,a ;u jHjydr uqo, jYfhka hqfrda
ms<s.ekSu isÿ fkdù h' flfia jqj o" hqfrdamSh ix.ufha
idudðl rgj,a hqfrda l,dmfhka neyer j mj;sk
f;la hqfrdamSh uy nexl= moaO;sfha Wm l=,lhla
jYfhka hqfrda moaO;sh mj;skq we;' tfia jqjo" m%Odk
l%shd lrejd f,i hqfrda moaO;sh mj;skq we;'
12 2015 iema' - Tla'
hqfrdamSh uy nexl=j iy hqfrdamSh uy nexl= moaO;sfha
uQ,sl mrud¾:h ñ, ia:djr j mj;ajd f.k hduhs'
hqfrdamSh ix.ufha .súiqfï ;=kajeks j.ka;shg wkqj
hqfrdamSh uy nexl= moaO;sh úiska hqfrdamSh ix.ufha
mrud¾:j,g ndOdjla fkd jk mßÈ ix.ufha uQ,sl
wd¾Ól m%;sm;a;sj,g iyfhda.h olajñka wfkl=;a
mrud¾: uqÿka m;a lr.ekSu ioyd wjYH odhl;ajh
,nd Èh hq;= fõ'
5' hqfrda moaO;sh ^Euro System&
hqfrdaa ix.uh (Eurosystem)
hqfrdaamd ix.uh (European Union)
hqfrdamSh ix.ufha l%shdldß;ajh ms<sn| .súiqfï 282
j.ka;shg wkqj" hqfrdamSh uy nexl=j hqfrda l,dmhg
wh;a idudðl rgj, uy nexl= iuÕ tl;= ù hqfrda
moaO;sh ia:dmkh l< hq;= fõ' hqfrda moaO;sfha
idudðl rgj,a uqo,a m%;sm;a;sh yeisrúh hq;= fõ' t
fy;a" ;ju;a hqfrdamSh ix.ufha ish¨ u rgj,a fuu
hqfrda moaO;shg we;=<;a ù ke;'
Bg fya;= f,i iuyr rgj,a ^WodyrK( iaùvkh& ta
ioyd ;sìh hq;= wd¾Ól iy kS;suh mQ¾j fldkafoais
^wjYH;d& iïmq¾K fkd lsÍu jk w;r úfYaIs;
;;a;ajhka u; ;j;a iuyr rgj,a ^WodyrK(
fvkaud¾lh iy tlai;a rdcOksh& wdjrKh jk
mßÈ .súiqfï wvx.= j.ka;shlska tu rgj,a ksoyia
lr ;sîu .; yel' fu u.ska woyia flfrkafka tu
rgj,a ;j ÿrg;a ish cd;sl jHjydr uqo,a Ndú;d
lrk nj;a" uQ,H iajdêm;Hh tu rgj, uy nexl=
fj; ;nd .ksñka uQ,H m%;sm;a;sh yiqrejk nj;a
h' ;j o" idudðl fkdjk rgj,a hqfrda l,dmfha
uQQ,H m%;sm;a;sh yeisrùu jeks uQQ,H moaO;sfha m%Odk
lghq;=j,g n,mEï isÿ lsÍfuka je<lS isáh hq;= h'
tfia jqj;a" hqfrda l,dmhg wh;a fkd jk cd;sl
uy nexl=j,g ñ, ia:dhs;dj b,lal lr .;a uQQ,H
m%;sm;a;s uQ,O¾uhka wkq.ukh lsÍug fuh ndOdjla
fkd jk w;r Tjqka tfia lrñka isá;s' ;j ÿrg;a"
hqfrdamSh uy nexl= moaO;sfha idudðlhska TARGET5
^Trans-European Automated Real-time Gross Settlement Express Transfer System& f.ùï moaO;shg iyNd.s ùu
iy ixLHd o;a; tl;= lsÍu jeks iuyr lafIa;%j,g
wod< lghq;=j, § hqfrda moaO;sh iuÕ l%shdldÍ f,i
iyfhda.fhka lghq;= lrhs' óg wu;r j" hqfrdamSh
úksuh wkqmd; hdka;%Kh II ^European Exchange Rate Mechanism II6& u.ska hqfrda moaO;sfha uQQ,H m%;sm;a;sh
iy úksuh wkqmd;sl m%;sm;a;sh ms<sn| iyfhda.S;dj
oela jQ rduqjla imhhs' fujeks iyfhda.S;djla i|yd
wdh;ksl ie,iqu jkafka hqfrdamSh uy nexl=fõ m%Odk
iNdjhs ^General Council&'
6' hqfrdamSh uy nexl=j
hqfrda moaO;sfha cd;sl uy nexl= md,kh lsÍfï
mqfrda.dñhd jQ hqfrdamSh uQQ,H wdh;kh ^European Monetary Institute-EMI& m%;sia:dmkh lrñka 1998 cqks
1 od hqfrda l,dmfha uy nexl=j f,i hqfrdamSh uy
nexl=j ia:dms; lrk ,§' th hqfrdamSh uy nexl=
moaO;sfha yoj; jk w;r c¾uksfha *%ekala*¾Ü tatï
fïkays ^Frankfurt AM Main& msysgqjd we;' hqfrdamSh
ix.ufha wdh;k w;r iqúfYaIS wdh;khla jk thg
my; oelafjk iqúfYaIS n,;, iy j.lSï mejÍ we;'
• iaffjÍNdjh
• iuQyhla fjkqfjka l%shdlsÍfï n,h
• thg u wdfõksl jq kS;suh iajNdjh$fm!reI;ajh
• 2014 isg tl u nexl= wëlaIljrhd f,i lghq;=
lsÍfï n,h
1999 ckjdß 1 jeks od isg hqfrda moaO;sfha uq,H
m%;sm;a;sh ms<sn| j.lSu hqfrdamSh uy nexl=jg
mejre‚' hqfrda l,dmh ;=< fmdÿ uqo,a m%;sm;a;shla
l%shd;aul lsÍfï j.lSu cd;Hka;r kS;s m%ldr j
hqfrdamSh uy nexl=fõ md,l iNdjg ^Governing Council& mjrd we;' hqfrdamSh uy nexl=j iy hqfrdamSh
uy nexl= moaO;sfha kS;Hkql+, moku .súiqfï 8 fjks
j.ka;sh u.ska imhhs' hqfrdamSh uy nexl=j iy cd;sl
uy nexl= ^National Central Bank (NCBs& tla j .súiqu
m%ldr j Tjqkg mjrk ,o ld¾hhka bgq lsÍug ne£
isà'
5' TARGET2 hkq" hqfrdamd ix.uhg wh;a rgj, wka;¾-nexl=j, f.ùï mshùï
i|yd ;sfnk ;;a ld,Sk o< mshùï moaO;shhs' TARGET2 fuys fojk mrïmrdj
jk w;r hqfrda moaO;sh uÕska th l%shdlrjhs'
6' 2006 ud¾;= 16 jeks Èk hqfrdamSh uy nexl=j iy hqfrda l,dmfhka msg; msysá
cd;sl uy nexl= w;r we;s lr .;a .súiqug wkqj wd¾Ól iy uQ,H ix.ufha 3
jeks wÈhf¾ § úksuh wkqmd; i|yd fufyhqï ms<sfj< kshu lrk ,§'
132015 iema' - Tla'
.súiqfï 127 jeks j.ka;shg wkqj hqfrdamSh uy nexl=fõ
uQQ,sl wruqK fuka u wjidk mrud¾:h o jkafka ñ,
ia:dhs;dj mj;ajd f.k hdu hs' ñ, ia:dhs;dj w¾:
olajd ;sfnkafka hqfrda l,dmfha WoaOuk fõ.h
uekSu i|yd Ndú;d lrkqq ,nk yrd;aul mdßfNda.sl
ñ, o¾Ylfhys ^Harmonised Index of Consumer Prices - HICP& jd¾Isl jeäùu ,CIuh moku u; ishhg 2g
wvq w.hl mj;ajd .ekSu hs' ñ, ia:dhs;dj hkq ueÈ
ld,h ;=< WoaOuk wkqmd;h ia:djr uÜgul mj;ajd
.ekSu hs' hqfrdamd uy nexl=fõ b,lalh jkafka
WoaOuk wkqmd;slh ishhg 2g my< tfy;a ishhg
2 wdikakfha w.h u; mj;ajd .ekSug hs' hqfrdamSh
uy nexl=fõ oaú;Sh wruqK jkafka ñ, ia:dhs;djg
ndOdjla fkd jk mßÈ idudkH wd¾Ól m%;sm;a;sj,g
iyfhda.h oelaùu hs' hqfrdamSh uy nexl=j wjidk
mrud¾:h bIaG lr .ekSu i|yd fhdod .kakd m%Odk
fuj,u flá ld,Sk fmd,S wkqmd;slhs' fuu m%Odk
wruqKqj,g wu;r j .súiqfï 127 iy 128 j.ka;sj,g
wkqj hqfrdamSh uy nexl=jg mejÍ we;s wfkl=;a lghq;=
my; mßÈ fõ'
1' hqfrda l,dmh i|yd uqo,a m%;sm;a;sh w¾:l:kh$
iïmdokh iy l%shd;aul lsÍu
8' cd;Hka;r iy hqfrdamSh iyfhda.s;dj mj;ajd
.ekSu
6'1 hqfrdamSh uy nexl=fõ ;SrK .ekSfï Oqrdkql%uh
hqfrdamSh ix.ufha l%shdldß;ajh ms<sn| .súiqfï 129
iy 132 j.ka;sj,g wkqj hqfrdamSh uy nexl=fõ uq,H
m%;sm;a;sh ms<sn| ;SrK .ekSu iduqysl l%shdj,shla u;
mokï fõ' 129 ^1& wkqj ;SrK .ekSu uKav, follg
mejÍ we;' t kï md,l iNdj iy úOdhl iNdj
^Executive Board& hs' hqfrda moaO;sh iy hqfrdamSh uy
nexl= moaO;sh md,kh lrkq ,nkafka fuu uKav,
fol u.sks' hqfrda l,dmhg wh;a fkdjk hqfrdamSh
ix.ufha idudðlhka iïnkaO jk wjia:dj,g wod<
;SrK .kq ,nkafka hqfrdamSh uy nexl=fõ ;=kajeks
uKav,h fyj;a fmdÿ iNdj ^General Council& u.sks'
hqfrdamSh uy nexl=fõ m%Odk ;SrK .ekSfï n,h ysñ ù
;sfnkafka md,l iNdjghs' úOdhl iNdfõ wfkl=;a
/iaùïj,g iyNd.S ùug fmdÿ iNdjg yels jqj o
Pkao whs;sh ysñ ke;' tla tla iNd iy uKav,j,
ixhq;sh my; j.=j mßÈ fõ'
hqfrdamSh uy nexl=fõ ;SrK .ekSfï uKav,
úOdhl uKav,h md,l iNdj
fmdÿ iNdj
^hqfrdamd uy nexl=fõ ;SrK
.ekSfï ;=kajk wêldßh&
iNdm;s"
ksfhdacH iNdm;s iy
;j;a idudðlhka isõ fofkla
úOdhl uKav,fha idudðlhka yh
fokd iy
hqfrda l,dmfha rgj,a 19ys cd;sl
uy nexl=j, wêm;sjreka
hqfrdamSh uy nexl=fõ iNdm;s"
ksfhdacH iNdm;s iy
hqfrdamSh ix.ufha idudðl rgj,a
28ys cd;sl uy nexl=j, wêm;sjreka
2' yqjudre fufyhqï - úfoaY úksuh .kqfokq
yeisrùu$mj;ajd f.k hdu
3' idudðl rgj, úfoaY ixÑ; mj;ajd f.k hdu iy
l<ukdlrKh lsÍu
4' f.ùï moaO;sh ksis mßÈ l%shd;aul lsÍu iy
m%j¾Okh lsÍu
5' hqfrda l,dmh ;=< nexl= fkdaÜgq ksl=;a lsÍfï ks;H
wêldßh
6' WmfoaYk lghq;=$uq,H moaO;sfha ia:dhs;dj
wëlaIKh lsÍu i|yd odhl;ajh ,nd§u
7' ixLHd o;a; tl;= lsÍu iy .Kkh lsÍu
6'2 md,l iNdjg wh;a lghq;=
• hqfrda moaO;sfha iy hqfrdamSh uy nexl=fõ m%Odk
ld¾hh idOk lghq;=j, m%.ukh iy;sl lsÍu
i|yd wjYH ud¾f.damfoaYk iy ;SrK .ekSu
• hqfrda l,dmh ;=< uqo,a m%;sm;a;s iïmdokh lsÍu
• my; i|yka m%Odk fmd,S wkqmd;sl ;SrKh lSÍu
² idudkHfhka nexl= moaO;shg úYd, jYfhka
øjYS,;dj imhk m%Odk m%;suQQ,H lghq;=
^MROs - Main Renancing Operations& i|yd
iqÿiq fmd,S wkqmd;
14 2015 iema' - Tla'
² ks;H myiqlu hgf;a hqfrda moaO;sfha nexl=j,
tla Èk ;ekam;= Marginal Deposit Facility& i|yd
f.jk fmd,S wkqmd;slh
² hqfrda moaO;sfha ks;H myiqlu hgf;a tla Èk
Khg .ekqï i|yd ^Marginal Lending Facility& nexl=j,g f.jk fmd,S wkqmd;slh
• fjf<|fmd< øjYS,;dj ;SrKh lsÍu
6'3 úOdhl uKav,hg wh;a lghq;=
• hqfrda moaO;sfha uqo,a m%;sm;a;sh l%shd;aul lsÍu
• md,l iNdfõ /iaùï ixúOdkh lsÍu
7' 1950 - 2014 ld,h ;=< hqfrdamSh ifudaOdkfha jeo.;a isÿùï lsysmhla ieflúka
j¾Ih isÿùu
1950 m%xY úfoaY wud;H frdnÜ Iquka uy;d úiska ngysr hqfrdamfha .,a wÕ= re iy jdfka
l¾udka; ifudaOdkh lsÍug fhdackd lsÍu
1951 l,dmfha rgj,a 6 la fn,aðhu" ngysr c¾uksh" m%xYh" b;d,sh" ,laIïn¾.a iy fko¾,ka;h&
tlg tla ù —hqfrdamSh .,a wÕ= re iy jdfka m%cdj˜ ^European Coal and Steel Community - ECSC& msysgqjd .ekSu - .,a wÕ= re iy jdfka i|yd fmdÿ fjf<|fmd<la msysgqjd .ekSu;a
iu`. hqfrdamSh ix.ufha wdrïNh
1957 tu rgj,a 6 tl;= ù frdau .súiqï ia:dms; lsÍu - hqfrdamSh wd¾Ól m%cdj ^European Economic Community-EEC& iy hqfrdamSh kHIaál n, Yla;s m%cdj ^hqfrdwefgdï&
1967 m%cdjka 3ys ^ECSC" EEC iy hqfrdwefgdï& wdh;k taldnoaO ù kj wdh;k we;sùu
1969 hqfrdamSh iNdj úiska fmdÿ jHjydr uqo,a j¾.hla Ndú;d lsÍu i|yd ie,iqï ilia lsÍu
1970 uQ,H ix.uhla ìys lsÍu i|yd uq,sl ie,eiau fyj;a ˜ j¾k¾ jd¾;dj˜ m%isoaêhg m;a lsÍu
1973 fvkaud¾lh" wh¾,ka;h iy tlai;a rdcOdksh hqfrdamSh ix.uhg tl;= ùu' ta iu`. u
iudÔh" m%dfoaYSh iy m%;sm;a;s we;=<;a ;j;a ld¾hhka w¨ ;ska we;=<;a lsÍu
1979 hqfrdamSh uQ,H moaO;sh ^European Monetary System - EMS& msysgqùu' fuys úfYaI ,laIKh
jkafka iyNd.s;aj rgj, úksuh wkqmd; hdka;%Kh ^European Exchange Rate Mechanism - ERM& ia:dmkh lsÍuhs'
1981 .%Sish hqfrdamSh wd¾Ól m%cdjg tl;= ùu'
1986 mD;=.d,h iy iamd[a[h hqfrdamSh wd¾Ól m%cdjg tl;= ùu'
1986 fmdÿ jHjydr uqo,la y÷kajd §u i|yd —talSh hqfrdamSh mk;˜ n, .ekaùu
1989 wd¾Ól iy uQ,H ix.uh ^Economic and Monetary Union - EMU& i|yd fvf,d¾ia lñgq
jd¾;dj (Delors Report) bÈßm;a lsÍu
1990 wd¾Ól iy uQ,H ix.ufha wÈhr 1 wdrïNh
1992 fmnrjdß 7 udiaá%%ÑÜys § w;aika l< .súiqfuka hqfrdamSh m%cdj fjkqjg kS;Hkql+, j hqfrdamSh ix.uh
ìysùu
1993 ckjdß 1 NdKav" fiajd" mqoa., iy uqo,a ksoyfia yqjudre úh yels ;ks fjf<|fmd<la ìysùu
• hqfrdamSh uy nexl=fõ tÈfkod lghq;= yeisrùu
6'4 m%Odk iNdjg wh;a lghq;=
1' yuqùï iy ifudaOdkh ms<sn| jd¾;d lsÍu
2' hqfrdamSh uy nexl=fõ WmfoaYk lghq;=j,g odhl ùu
3' ixLHd o;a; tl;= lsÍu
4' hqfrdamSh uy nexl=fõ lghq;= jd¾;d lsÍu
5' hqfrdamSh uy nexl=fõ ld¾hh uKav,fha fiajd
kshqla;slhkaf.a fiajd fldkafoais kshu lsÍu
^17 msgqjg'''&
152015 iema' - Tla'
cd;sl f.ùï hdka;%Kh fyj;a ldâm;a iy wfkl=;a f.ùï wdY%s; fmd≥ f.ùï hdka;%Kh (National Payment Switch/Common Cards and Payments Switch – CCAPS)
fõ.j;a wdr®:ßl jr®Okhla w;alr .ekSu i|yd uQ,H .kqfokq l,g fõ,djg is≥ ls¯u b;d jeo.;a jk w;r tu lghq;= ksis m˙† is≥ ls¯u i|yd ldr®hlaIu hdka;%Khla mej;Su w;HjYH fõ' ñksiqkaf.a fjkia jk wjYH;djkag wkqj Tjqkaf.a uQ,sl .kqfokq is≥ ls¯u i|yd kj f.ùï WmlrK" kj f.ùï yd mshùï l%ufõohka yd moaO;Ska †fkka osk ìysfjñka mj;S' ta wkqj miq.sh oYl lsysmh ;=< ° uqo,a Ndú;fhka is≥ lrk .kqfokq fuka u uqøs; f,aLk mokï lr .ksñka is≥ lrk .kqfokq fjkqjg úoHq;a f.ùï l%ufõohkays ^Electronic Payment Systems& m%p,s; ùula olakg ,efí'
úoHq;a f.ùï lafIa;%fha jvd;a m%p,s; f.ùï l%u f,i f.ùï ldâm;a wdY%s; f.ùï l%u" wka;r®cd,h mokï lr.;a f.ùï l%u iy cx.u ≥rl:k mokï lr.;a f.ùï l%u ±laúh yels fõ'
wdr®:ßlfha isák úúO mdr®Yajlrejkaf.a wjYH;djka imqrd,ñka jvd;a ldr®hlaIu jQ .kqfokq l%u y∫kajd°u
i|yd jQ úúO W;aidyhkaf.a m%;sM, f,i úúO f.ùï l%u jr®;udkfha t<s olsñka isák w;r úoHq;a f.ùï lghq;= m˙jr®;kSh hq.hla miqlrñka isák nj fmkakqï lrhs'
Á ,xldfõ úoHq;a .kqfokq yd cd;sl f.ùï hdka;%Kfha wdrïNh
Á ,xldfõ úoHq;a f.ùï lghq;= ms<sn| j wjOdkh fhduq ls¯fï °" 1980 oYlfha °" Á ,xldfõ nexl= lafIa;%fha is≥ lrk ,o kj y∫kajd °ï úoHq;a .kqfokqj, wdrïNh f,i wmg ie,lsh yels fõ' ta wkqj" 1986 cqks udifha ° Á ,xldfõ jd◊c nexl= úiska ;u .kqfokqlrejkag uQ,H .kqfokq is≥ ls¯u i|yd iajhxl%Sh fg,r® hka;% ^Automated Teller Machine - ATM& l%uh y∫kajd °u" úoHq;a f.ùï lafIa;%fha ikaêia:dkhla f,i y∫kajd †h yels h' fuu myiqlï y∫kajd°u;a iuÛ .kqfokqlrejkag tu hka;%h yryd ;u .sKqfuka uqo,a wdmiq .ekSug yd .sKqfï fYaIh ms˙laiSug yels úh'
fu fia iajhxl%Sh fg,r® hka;% yryd imhk fiajdjka l%ufhka †hqKq ù wo jk úg .kqfokqlrejkag iajhxl%Sh fg,r® hka;%h yryd ;u .sKqfuka uqo,a wdmiq .ekSug" fYaIh ms˙laiSug wu;r j ;u .sKqï w;r yd mQr®j ,shdm†xÑ l< .sKqï w;r wruqo,a udre
fudllao fï cd;sl f.ùï hdka;%Kh lshkafka@
fudllao fï cd;sl f.ùï hdka;%Kh lshkafka@ à'tï' Wohka;s f;kakfldaka
fcHaIaG iyldr wOHCI
f.ùï iy mshùï fomd¾;fïka;=j
16 2015 iema' - Tla'
ls¯u" fplafmd;a weKjqï ls¯u" fplam;a ;ekam;a ls¯u iy ì,am;a f.ùï wd†h o is≥ l< yels ù ;sfí' ;j o" .kqfokqlrejkag wu;r .dia;=jlg hg;a j fjk;a nexl=jl$uQ,H wdh;khl iajhxl%Sh fg,r® hka;%hla Ndú;d lr ;u .sKqfï fYaIh ms˙laiSu iy ;u .sKqfuka uqo,a wdmiq .ekSu o l< yels fõ' .kqfokqlrejl=" Á ,xldj ;=< fjk;a nexl=jl$uQ,H wdh;khl iajhxl%Sh fg,r® hka;%hla Ndú;d lr ;u .sKqfï .kqfokq lghq;= is≥ ls¯fï ° ^not-on-us-transaction& Bg w∞< ksIaldYk lghq;= Á ,xldj ;=< is≥ ls¯u i|yd hdka;%Khla 2013 cqks udih olajd u fkd;snq◊' tu ksid Á ,xldfõ uQ,H wdh;k úiska ;u .kqfokqlrejkag by; lS fiajdj ,nd°ug" Bg w∞< ksIaldYk fiajdj cd;Hka;r cd, iemhqïlrejka yryd ,nd .kakd ,o w;r" tu uQ,H wdh;kj,g ta i|yd úYd, úfoaY úksuh ms˙jehla ±¯ug is≥ úh' ta wkqj" .kqfokqlre fjk;a nexl=jl$uQ,H wdh;khl iajhxl%Sh fg,r® hka;%hla Ndú;d fldg .kqfokqjla is≥ ls¯fï ° .kqfokqlreg o ta i|yd jeä .dia;=jla f.ùug is≥ úh'
fï w;r" Y%S ,xldfõ f.ùï lghq;= hdj;ald,Sk ls¯ug wjYH ksr®foaYhka is≥ lrñka tu lafIa;%fha †hqKqj i|yd lghq;= lrk cd;sl f.ùï iNdj ^National Payment Council - NPC&" Y%S ,xldfõ úoHq;a f.ùï lghq;= mqΩ,a ls¯fï wjYH;dj fmkajd fok ,°' ta wkqj" foaYSh nexl= w;r is≥ jk .kqfokqj, ksIaldYk lghq;= foaYSh j is≥ ls¯u" .kqfokqlrejkag ;u wruqo,a ;;ald,Sk j nexl= .sKqï w;r yqjudre ls¯fï myiqlu ,nd°u" Y%S ,xldfõ úoHq;a .kqfokq i|yd fmd≥ f.ùï ldâm;la y∫kajd °u iy iajhxl%Sh fg,r® hka;%" úl=Kqïfmd< f.ùï hka;% ^POS Terminals& yd cx.u ≥rl:k wdY%s; f.ùï lghq;= iïnkaO l< yels fmd≥ hdka;%Khla msysgqùu ms<sn| j wjOdkh fhduqjkakg úh'
ta wkqj" Y%S ,xldfõ úoHq;a f.ùï lafIa;%fha lghq;= mqΩ,a ls¯u i|yd ldâm;a iy wfkl=;a f.ùï wdY%s; fmd≥ f.ùï hdka;%Khla msysgqùug cd;sl f.ùï iNdj úiska ksr®foaY lrk ,°' 2010 jifr® Á ,xld uy nexl=fõ uqo,a uKav,h úiska Y%S ,xldfõ úoHq;a f.ùï lghq;= mqΩ,a ls¯fï wruq◊ka fmd≥ f.ùï hdka;%Khla msysgqùu wkqu; lrk ,°' hdka;%Kh msysgqùu i|yd wjYH lghq;= iïmdokh i|yd ,xldla,shr® ^mqoa.,sl& iud.u f;dard.kakd ,°' ,xldla,shr® ^mqoa.,sl& iud.fuys whs;sh Y%S ,xld uy nexl=j yd Y%S ,xldfõ jd◊c nexl= i;= fõ'
Y%S ,xld uy nexl=fõ uqo,a uKav,h úiska ldâm;a iy wfkl=;a f.ùï wdY%s; fmd≥ f.ùï hdka;%Kh Y%S ,xldfõ cd;sl f.ùï hdka;%Kh f,i kï lrk ,o w;r ,xldla,shr® ^mqoa.,sl& iud.u ,xldfma ^LankaPay& hk ikakduh hgf;a th uQ,H lafIa;%hg y∫kajd ° we;'
cd;sl f.ùï hdka;%Kfha ixhq;sh
ldâm;a iy wfkl=;a f.ùï wdY%s; fmd≥ f.ùï
hdka;%Kh" Wm hdka;%K mylska iukaú; fõ' tkï"1' iajhxl%Sh fg,r® hka;% wdY%s; fiajd i|yd jQ fmd≥
f.ùï hdka;%Kh ^Common ATM Switch-CAS&2' úoHq;a wruqo,a mej¯u i|yd jQ fmd≥ hdka;%Kh
^Common Electronic Fund Transfer Switch - CEFTS&
3' úl=Kqïfmd< f.ùï hka;% i|yd jQ fmd≥ hdka;%Kh ^Common POS Switch - CPS&
4' iajhxl%Sh fg,r® hka;% i|yd jQ iajhxl%Sh f.ùï hdka;%Kh fkdue;s iyNd.s;aj wdh;k i|yd jQ yjq,a iajhxl%Sh fg,r® hka;% fiajd hdka;%Kh ^Shared ATM Switch - SAS&
5' cx.u ≥rl:k wdY%s; fmd≥ f.ùï hdka;%Kh ^Common Mobile Switch - CmobS&
fuu hdka;%K u.ska úúO jQ úoHq;a f.ùï l%u yryd .kqfokqlrejkag yd uQ,H wdh;kj,g f.ùï myiqlï ie,iSug ,xldla,shr® mqoa.,sl& iud.u n,dfmdfrd;a;= fõ'
hdka;%Kfha idud‚l;ajh ,nd .ekSu
hï uQ,H wdh;khla" fuu ldâm;a iy wfkl=;a f.ùï wdY%s; fmd≥ hdka;%Kfha ta ta Wm hdka;%Kfha idud‚l;ajh ,nd.ekSu i|yd iïmQr®K l< hq;= uQQ,sl ;dlaI◊l wjYH;d fõ' fuys ° fuu hdka;%Kh yryd .kqfokqlrejkaf.a f;dr;=re yqjudre jk neúka tajdfha wdrlaIdj iïnkaOfhka hdka;%Kfha fufyhqï l%shdlre f,i ,xldla,shr® ^mqoa.,sl& iud.u úfYaI wjOdkhla fhduq lr we;' ta wkqj Wm hdka;%Khl idud‚l;ajh ,nd.ekSu i|yd w∞< wdh;kh" ,xldla,shr® ^mqoa.,sl& iud.u iu`. .súiqulg t<ôh hq;= fõ' hï wdh;khla" fuu ldâm;a iy wfkl=;a f.ùï wdY%s; fmd≥ hdka;%Kfha Wm hdka;%Khl idud‚l;ajh ,nd .;a miq j" tu hdka;%Kfha iqug l%shdld˙;ajh yd f;dr;=rej, wdrlaIdj iy;sl ls¯u i|yd wkq.ukh l< hq;= moaO;s ¯;s ^System Rules&
172015 iema' - Tla'
,xldla,shr® ^mqoa.,sl& iud.u úiska olajd we;' tu .súiqï yd moaO;s ¯;s u.ska cd;sl f.ùï hdka;%Kh yryd is≥jk .kqfokq lghq;=j, iqrlaIs;Ndjh yd hdka;%Kfha iqug l%shdld˙;ajh n,dfmdfrd;a;= fõ'
ta wkqj" iajhxl%Sh fg,r® hka;% wdY%s; fiajd i|yd jQ fmd≥ f.ùï hdka;%Kfha i„ù fufyhqï 2013 ° o" úoHq;a wruqo,a mej¯u i|yd jQ fmd≥ hdka;%Kfhys iy iajhxl%Sh fg,r® hka;% i|yd jQ iajlSh f.úï hdka;%K fkdue;s iyNd.s;aj wdh;k i|yd jQ yjq,a fiajd
hdka;%Kfhys fufyhqï lghq;= 2015 ° o wdrïN lrk ,°' wfkl=;a hdka;%K t kï" cx.u ≥rl:k wdY%s; fmd≥ f.úï hdka;%Kh iy úl=Kqïfmd< f.ùï hka;%% i|yd jQQ fmd≥ hdka;%%Kh wdrïN ls¯u i|yd wjYH lghq;= iïmdokh lrñka isáhs'
ó<Û l,dmfhka iajhxl%Sh fg,r® hka;% wdY%s; fiajd i|yd jQ fmd≥ f.ùï hdka;%Kh ^CAS& iy úoHq;a wruqo,a mej¯u i|yd jQ fmd≥ hdka;%Kh ^CEFTS& ms<sn| f;dr;=re n,dfmdfrd;a;= jkak'''
1994 ckjdß 1 wd¾Ól iy uQQ,H ix.ufha wÈhr 2 - hqfrdamSh uQQ,H wdh;kh msysgqùu
1995 ckjdß 1 Tiaá%%hdj" mska,ka;h iy iaùvkh hqfrdamSh ix.uhg tl;=ùu'
1998 hqfrdamSh uy nexl=j msysgqùu
1999 ckjdß 1 rgj,a 11la tla ù tu rgj,g fmdÿ jHjydr uqo, f,i hqfrda y÷kajd §u - hqfrdamSh
ix.ufha ixfYdaê; .súiqu ^weïiag¾vEï .súiqu& n, meje;aùu
2002 rgj,a 12l hqfrda uqo,a fkdaÜgq iy ldis y÷kajd §u
2004 uehs 1 fpla ßmí,sla" tiaf;dakshdj" ihsm%ih" ,eÜúhdj" yxf.aßhdj" ,s;=fõkshdj" fuda,agdj"
fmda,ka;h" fid,ajlshdj iy fid,afõkshdj hqfrdamSh ix.uhg tl;=ùu
2007 ckjdß 1 n,af.aßhdj iy refïkshdj hqfrdamSh ix.uhg tl;=ùu
2009 foieïn¾ 1 ,sianka .súiqu n, .ekaùu
2011 uQQ,H ia:djr nj iy;sl lsÍug;a" hqfrdamSh ix.ufha wëlaIK ie,eiau j¾Okh lsÍug;a
kj uQQ,H wëlaIK wêldÍka ;=kla fufyhqï lghq;= wdrïN lsÍu
2013 cQ,s 1 fl%%dtaIshdj hqfrdamSh ix.uhg tl;=ùu
2014 ;ks wëlaIK hdka;%Khg iyNd.s jk idudðl rdcHhkays nexl=j, wëlaIK lghq;= iy
j.lSï md,kh iïmq¾Kfhka u hqfrdamSh uy nexl=j Ndrhg m;aùu
uq,dY%h( hqfrdamSh uy nexl=fõ fjí wvúh
^''''14 msgqfjka&
hqfrdamSh uy nexl= moaO;sh
18 2015 iema' - Tla'
Y%S ,xldfõ wd¾Ól ixj¾Okhg iu.dó j uQ,H
fjf<|fmd< kùlrKh ùu yd mq¿,aùu;a iuÕ
uqo,a .kqfokq iïnkaO ;SrK .ekSu w;sYh ixlS¾K
ld¾hhla njg m;a ù ;sfí' ;uka Wmhk wdodhu
ksis f,i yeisrùu i|yd wjYH oekqu yd l=i,;dj
idfmalaI jYfhka wvq uÜgul mej;Su;a" wfkla w;g
b;sß lsÍu" úhoï lsÍu" wdfhdackh lsÍu yd Kh
,nd .ekSu wdÈh iïnkaOfhka f;dard .ekSfï úl,am
wjia:djka rdYshla fjf<|fmdf<a olakg ,eîu;a
óg m%Odk jYfhka fya;= ù ;sfí' wd¾Ólfha mj;sk
iïm;a iSñ; neúka tu iïm;a wiSñ; wjYH;d bgq
lr .ekSu i|yd fhdod .ekSu nqoaêu;a f,i fuka
u b;d ;d¾lsl j o l< hq;= h' tfia fkdjqKfyd;a"
tu iïm;aj,ska Wmßu m%fhdack fkd ,efnkq we;' t
neúka" wdodhï bmehSu" bmehQ wdodhu M,odhS j úhoï
lsÍu" wkd.;h i|yd m%udKj;a uqo,la b;sß lsÍu
fuka u kej; wdodhï Wmhk ud¾.hkays tu b;=reï
M,odhS f,i wdfhdackh lsÍu ksis wjfndaOhlska
hqla; j isÿ l< hq;= h' uq,H idlaIr;d jevigyka
Tiafia n,dfmdfrd;a;= jkafka fuu ld¾hhka ms<sn|
oekqu yd l=i,;d j¾Okh lsÍu hs'
óg wu;r j" uQ,H wjYH;d imqrd .ekSu i|yd uQ,H
fjf<|fmdf<ka Kh uqo,a ,nd .ekSu o meyeÈ,s
wjfndaOhlska hqla; j l< hq;= fõ' Bg fya;=j Kh uqo,a
iemhSu ioyd úúOdldr uQ,H wdh;k rdYshla úêu;a
yd wúêu;a hk fo wxYfha u mj;sk neúks' tu uQ,H
wdh;k ms<sn|j;a" tu wdh;k u.ska imhkq ,nk
uQ,H fiajd ms<sn|j;a" tu wdh;k w;=ßka úêu;a uQ,H
wdh;k u.ska imhkq ,nk fiajdjkays úYajdijka;
nj yd j.lSï iys; nj ms<sn|j;a ksrjq,a oekqula
Kh uqo,a ,nd .kakd mqoa.,hka i;=j ;sîu jeo.;a
fõ' t fia u" wúêu;a uQ,H wdh;kj, mj;sk Kh
W.=,a fuka u Kh i|yd jk wjdisodhl fldkafoais
ms<sn|j;a ksis wjfndaOhla Kh ,nd .kakd mqoa.,hska
i;= j ;sìh hq;= h' t fuka u" ,nd .kakd Kh uqo,a
úplaIKYS,S f,i l<ukdlrKh lrk wdldrh ms<sn|
j o meyeÈ,s wjfndaOhla ;sîu jeo.;a fõ' óg wu;r
j" fmdÿfõ jHdc uqo,a y÷kd .kakd wdldrh;a" uqo,a
ksjerÈ j Ndú;d lrk wdldrh ms<sn|j;a oekqïj;a
úh hq;= h' ta wkqj" uQ,H idlaIr;dj ;=,ska ÈhqKq uQ,H
fjf<|fmd<la ;=< uQ,H .kqfokq jvd ;d¾lsl j
lsÍu i|yd wjYH miqìu ilia lsÍu isÿ fõ' t u.ska"
ck;djf.a uQ,H wka;¾.;Ndjh jeä ÈhqKq lsÍug
wfmalaId flf¾'
uQ,H idlaIr;djfha jeo.;alu
-uQ,H .Kqfokq ms<sn| oekqu" yelshdj" wdl,am j¾Okh
fuka u uqo,a .kqfokq iïnkaO mqoa., yeisÍu
ksjerÈ ud¾.hlg fhduq lsÍug yelsùu fuys uQQ,sl
jeo.;aluhs' t u.ska" ukd wjfndaOhlska hqla; j
uQ,Huh wjodkï Ndr .ekSug;a" uQ,Huh jxpd u.
yer uQ,H m%;s,dN jvd;a m%Yia; f,i N=la;s ú£ug;a
wjia:dj ie,fia'
-uqo,a fjf<|fmd< ;=< ;r.ldß j y÷kajd fok uQ,H
WmlrK yd fiajdjka" WodyrK jYfhka kj b;=reï
l%u" ÈhqKq ;dlaI‚l uqo,a yqjudre l%u wdÈh rgl
ÈhqKqj flfrys;a uQ,H moaO;sfha ia:djr j¾Okh
flfrys;a n,mdhs' fuu lreKq ms<sn| j ck;dj
oekqïj;a j isàu ke;fyd;a uQ,H idlaIr;dj by<
uÜgul mej;Su uQ,H moaO;sfha ÈhqKqj flfrys iDcq
j n,mdhs'
uQ,H idlaIr;d m%j¾Ok
jevms<sfj,
lSr®;s ≥kq;s,lfcHaIaG iyldr wOHCI
.%%dóh ixjr®Ok fomdr®;fïka;=j
192015 iema' - Tla'
-Wmhk iSñ; wdodhu ie,iqï iy.; j úhoï lrk
wdldrh" t kï úhoï l<ukdlrKh ms<sn| wjfndaO
lr .ekSu m%cdjf.a wd¾Ól ;;a;ajh Yla;su;a lsÍug
fya;= jkq we;'
-úêu;a b;=reï iy wdfhdack l%u fj; fhduqùu ;=<ska
wkd.;h iqrlaIs; jk w;r" wdfhdack wjia:d ìys
lr,Sug wjYH cd;sl b;=reï f.dv k.d .; yels fõ'
-by< m%;s,dN wfmalaIdfjka wúêu;a uQ,H wdh;kj,
uqo,a ;ekam;a lsÍu wju lsÍu;a" myiqj .ek muKla
i,ld wúêu;a" kS;Hkql+, fkdjk uQ,H wdh;k
fj;ska Kh ,nd .ekSu wju lsÍu;a ñka isÿ fõ'
-uQ,H úkhla iys; mqoa.,hka fyda mqoa., lKavdhï
ìysùu ;=<ska úêu;a uQ,H wdh;k fj;g mqoa.,hka
woaojd .ekSug;a" wúêu;a fjf<|fmd< lghq;= wju
lsÍug;a fya;= fõ' th uQ,H fjf<|fmd< ia:djr;ajhg
w;HjYH wx.hls'
-wjidk jYfhka" rgl wd¾Ól ixj¾Okh i|yd by<
uQ,H idlaIr;djfhka hq;a ck iudchla isàu w;sYh
jeo.;a fõ'
uQ,H idlaIr;dj m%j¾Okh i|yd Y%S ,xld uy nexl=fõ ueÈy;aùu
Y%S ,xld uy nexl=j ñ, uÜgu ia:djr yd wvq uÜgul
mj;ajd .ekSu i|yd;a" uQ,H moaO;sfha ia:dhs;dj
mj;ajd .ekSu i|yd;a ils%%h j odhl fõ' by< uQ,H
idlaIr;djla mj;sk úg fuu wruqKq idlaId;a lr
.ekSu Y%S ,xld uy nexl=jg b;du;a myiq fõ' tu
ksid" ck;djf.a uQ,H lghq;= yd ne÷kq .kqfokq ms<sn|
wjfndaOh jeä lsÍu i|yd yd uQ,H wka;¾.;Ndjh
j¾Okh lsÍu i|yd Y%S ,xld uy nexl=j úúO l%shdud¾.
.kq ,nhs' ta i|yd úúO ck fldgia fyda mqoa.,
lKavdhï b,lal lr .ksñka uQ,H l<ukdlrKh
ms<sn| oekqïj;a lsÍfï jevigyka l%shd;aul lrkq
,efí' ksrka;rfhka fjkiaùïj,g Ndckh jk
ixlS¾K uQ,H fjf<|fmd<la ;=< uqo,a yd iïnkaO
.kqfokq yd ;SrK .ekSu i|yd wjYH oekqu yd l=i,;d
j¾Okh lsÍu fuu jevigyka ;=<ska wfmalaId flf¾'
Y%S ,xld uy nexl=j úiska l%shd;aul lrkq ,nk fuu
jevigykaj,ska lSmhla my; oela fõ'
1' uQ,H l<ukdlrK yelshdj ÈhqKq lsÍu i|yd
úúO rdcH yd fm!oa.,sl wdh;k iuÕ taldnoaO
j ud¾f.damfoaYk jev igyka" mqyqKq ieis" foaYk
yd jevuq¿ Èjhsk mqrd meje;a fõ'
2' uQ,H idlaIr;d jevigyka f;dard.;a mqoa.,
lKavdhï$iudc fldgia" WodyrK jYfhka
ldka;djka$úYajúoHd, isiqka$iq¿ yd uOH mßudK
jHjidhlhska i|yd meje;a fõ'
3' mqyqKq lrkakka mqyqKq lsÍfï jevigyka u.ska
.%dóh uÜgfï mqoa., lKavdhï iu. jvd;a ióm
j lghq;= lrk rdcH ks,OdÍka" nexl= ks,OdÍka
wd§ka mqyqKq lsÍu isÿ fõ'
4' wjYH iïm;a odhl;ajh iemhSu fjk;a wdh;k
úiska ixúOdkh lrkq ,nk fu jeks m%j¾Ok
jevigyka i|yd iydhùu yd iïm;a odhl;ajh
iemhSu isÿ fõ'
5' uQ,H idlaIr;d iïnkaO w;afmd;a yd w;a m;%sld
fnod yeÍu yd fmdaiag¾ jHdmdr Èh;a lsÍu o lrkq
,efí'
6' wfkl=;a nexl= iu`. tla j Kh l|jqre meje;aùfuka
nexl=j,ska Kh ,nd .ekSu yd ,nd.;a Kh ukd
f,i l<ukdlrKh lsÍu wdÈh ms<sn| j oekqïj;a
lsÍu ;=<ska úêu;a Kh ixialD;shla f.dv ke.Sug
wjYH miqìu ilia lsÍu isÿ fõ'
7' .=jka úÿ,s jevigyka yd rEmjdyskS jevigyka
meje;aùu ;=<ska uQ,H idlaIr;dj m%j¾Okh lsÍug
lghq;= flf¾'