Pfl anzenschutzmittel für den Rebbau 2018
AutorenMichael Gölles, Jan Werthmüller, Thomas Kuster, Pierre-Henri Dubuis, Christian Linder, Christian Bohren
Vorgaben vonkantonalen Fachstellen für Weinbau, VITISWISS und Forschungsinstitut für biologischen Landbau FiBL
Pfl anzen Agroscope Transfer | Nr. 212 / Januar 2018
Agroscope Transfer | Nr. 212 / Januar 2018
Impressum
Herausgeber AgroscopeSchloss 1, Postfach8820 Wädenswilwww.agroscope.ch
Redaktion Jan Werthmüller, Michael Gölles
Gestaltung Helen Weber, Graphic- und Webdesign, Druckvorstufe, 8800 Thalwil Telefon 044 720 40 11, www.2gd.ch
Druck Stutz Medien AG, Postfach 465, 8820 Wädenswil Telefon 044 783 99 11, www.stutz-medien.ch
Titelbild Durch die akute Form von ESCA abgestorbener Rebstock im Tessin (Foto: S. Schaerer)
Aufl age 4000 Exemplare
Erscheinungsweise Eine Ausgabe pro Jahr
Bezugsadresse Agroscope, Schloss 1, Postfach, 8820 WädenswilTelefon 058 460 61 11, Email: [email protected]
Download www.agroscope.ch/transfer
Copyright © Agroscope 2018
Nachdruck Auch auszugsweise nur mit vollständiger Quellenangabe gestattet.
ISSN 2296-7206 (print), 2296-7214 (online)
3Agroscope Transfer | Nr. 212 / Januar 2018
Inhaltsverzeichnis
Inhaltsverzeichnis
Fungizide . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4Empfohlene Fungizide im Rebbau 2018 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6Insektizide/Akarizide . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11Empfohlene Insektizide und Akarizide im Rebbau 2018 . . . . . . . . . . 12Herbizide . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15Empfohlene Herbizide im Rebbau 2018 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16Nebenwirkungen der Pfl anzenschutzmittelauf Nützlinge, Bienen und Wasserorganismen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
Agroscope Transfer | Nr. 212 / Januar 2018 4
Handelsnamen | Gefahrenbezeichnung | Firma
FungizideHandelsnamen Nr. Firma
A Airone ✸ GHS09 15 Andermatt BiocontrolAlfi l WG GHS07 14 SintagroAlginure 19 Andermatt BiocontrolAlial 80 WG 14 StählerAmaline Flow GHS07, 09,
20 m16 Syngenta
Amarell Disperss Xn, N, 6 m 8 StählerAmarel-Folpet DF GHS07, 08, 09,
6 m 14 Stähler
Ampexio GHS07, 09, 20 m
8 Syngenta
Amarel-Kupfer DF GHS07, 08, 09, 6 m 16 StählerArmicarb ✸ 14 Andermatt Biocontrol,
StählerAstor GHS06, 08, 09,
100 m3 Syngenta
Atollan GHS07, 09, 20 m 14 StählerAvatar GHS07, 09, 20 m 9b Stähler
B Bacchus GHS07, 09 16 Leu+GygaxBogard GHS07, 08, 09 2a Leu+GygaxBonita WG GHS07, 08, 09 18 Leu+GygaxBooster 19 Leu+GygaxBooster SF GHS07, 08, 20m 14 Leu+GygaxBotector ✸ 19 Andermatt BiocontrolBouillie bordelaise Bordeaubrühe* Bordeaux S
✸ GHS05, 07, 09 15 Leu+Gygax, Fenaco, Schneiter,Méoc, Médol, Stähler
Bravo 500 GHS07, 08, 09 14 SyngentaC Cantus GHS09 9d Leu+Gygax, BASF
Capito Bio-Schwefel ✸ Xi 17 StählerCargo GHS05, 07, 08,
0914 Leu+Gygax
Celos Xi 17 Leu+GygaxCercobin GHS07, 08, 09,
20 m9a Stähler
Champ Flow ✸ GHS07, 09 15 NufarmChlorothalonil GHS07, 08, 09 14 Omya, Médol,
Schneiter, SintagroCuprenox 50 ✸ GHS07, 09 15 SintagroCupro-Folpet fl üssig GHS07, 08, 09,
6 m 16 Schneiter
Cupro-Folpet TB GHS07, 08,09, 6 m 16 SintagroCupro-Folpet Ultra SC GHS07, 08,09, 6 m 16 SintagroCuprofi x 35 ✸ GHS09 15 SyngentaCuprofi x Fluid ✸ N 15 SyngentaCuprosan U-DG Xn, N, 6 m 16 SyngentaCuproxat fl üssig ✸ GHS09 15 Leu+GygaxCuprum Flow GHS07, 09 15 SchneiterCurenox 50 WG ✸ GHS07, 09 15 SchneiterCyfl amid GHS07, 09, 6 m 11 StählerCyrano GHS07, 08, 09, 6 m 14 Bayer, Leu+Gygax, Syngenta
D Daco 500, WG Xn, N 14 StählerDaconil 500, WG GHS07, 08, 09 14 StählerDelan WG GHS05, 06,
08, 09, 20 m 14 Sintagro, Schneiter, BASF
Delan Pro GHS07, 08, 09, 20 m
14 Syngenta
Difcor 250 EC GHS07, 08, 09 2a SchneiterDithane Neotec GHS07, 08, 09 18 Syngenta, SchneiterDithianon 70 WG GHS07, 09,
20 m14 Schneiter
Divo GHS05, 08, 09 2a SintagroDynali GHS09, 6 m 2b/
11Syngenta
Handelsnamen Nr. FirmaE Electis GHS07, 08, 09 18 Omya
Eleto GHS07, 09, 20 m 8 StählerElosal-Supra ✸ Xi 17 OmyaEscort GHS07,08, 09,
6 m14 Omya
Espiro GHS09, 20 m 9b OmyaF Fantic F GHS05, 07,
08, 09, 6 m 6 Stähler, Médol
Fenicur ✸ GHS05, 07, 09
19 Andermatt Biocontrol
Fezan GHS05, 07, 08, 09, 20 m
2a Stähler
Filan GHS09 9d SyngentaFlica GHS07, 08, 09,
6 m2b/4 Omya
Flint GHS07, 09 1 Bayer, Leu+Gygax, SintagroFlowbrix ✸ GHS09 15 Leu+GygaxFluidosoufre ✸ GHS07 17 FenacoFolpet 80 WDG/WG/WP
GHS07, 08, 09, 6 m
13 Bayer, Leu+Gygax, Méoc, Médol, Schneiter, Sintagro, Stähler
Frupica SC Xi, N 9b StählerFunguran Flow ✸ GHS05, 07, 09 15 Omya
H Héliosoufre ✸ GHS05 17 OmyaI Ibiza SC GHS07, 08, 09,
50 m14 Schneiter
K Kocide Opti ✸ GHS07, 09 15 BayerKocide 2000 ✸ GHS05, 07,
0915 Stähler
Kumulus WG ✸ Xi 17 BASFL Legan WG GHS07, 09, 20 m 14 Leu+Gygax
Legend GHS07, 09 4 OmyaLeimay GHS08, 09, 20 m 7 Stähler
M Maestro GHS07, 08, 09, 20 m
2b Leu+Gygax
Mancozeb 75 GHS07, 08, 09 18 SintagroMapro Xi, N, 50 m 14 SyngentaMelody Combi GHS05, 07, 08,
09, 6 m 8 Bayer
Microthiol Spécial Disperss
✸ Xi 17 Fenaco
Mikal GHS07, 08, 09, 6 m 14 BayerMildicut GHS09 7 Leu+Gygax, BayerMilord GHS05, 07,
08, 09, 50 m 2b/3
Bayer
Miros FL GHS05, 07, 08, 09 14 BayerMoon Experience GHS07, 08, 09
20 m2b Bayer
Myco-Sin ✸ GHS05, 07 19 Andermatt BiocontrolN Netzschwefel
Netzschwefel Stulln*✸ Xi 17 Omya, Leu+Gygax,
Schneiter, Sintagro, Andermatt Biocontrol
Noido Gold 10 EC GHS02, 08, 09 2a SintagroO Ocarina GHS07, 09 8 Bayer
Oxykupfer 35 ✸ GHS09 15 StählerP Papyrus GHS09, 20 m 9b Leu + Gygax
Pergado GHS07, 08, 09 6 m
8 Syngenta
Perolan-Super WDG Xn, N, 6 m 16 OmyaPhaltan 80 WDG GHS07, 08, 09,
6 m13 Omya
Polyram DF Xi, N 18 BASFProfi ler GHS07, 09, 6 m 10 BayerProlectus GHS09 9c OmyaProsper GHS05, 07,
09, 50 m 3 Bayer, Leu+Gygax
Pyrus 400 SC GHS09, 20 m 9b Schneiter
5Agroscope Transfer | Nr. 212 / Januar 2018
Handelsnamen | Gefahrenbezeichnung | Firma
Dunkelgelbe Spalte: Nr. = Bezeichnung der Wirkstoffgruppe gemäss S. 6–9Hellgelbe Spalte = Gefahrenbezeichnung:GHS02 = Entzündlich GHS05 = Ätzend GHS06 = Hochgiftig GHS07 = Vorsicht gefährlich GHS08 = Gesundheitsschädigend GHS09 = GewässergefährdendT = Giftig Xn = Gesundheitsschädlich Xi = Reizend N = Umweltgefährlich (vgl. Pfl anzenschutzempfehlungen S. 49)6 m, 20 m, 50 m, 10 m = Gewässerabstandsaufl agen (vgl. Pfl anzenschutzempfehlungen S. 52) ✸ = Für den biologischen Rebbau erlaubte Produkte.
Erklärung der Wirksamkeitssymbole
Fungizide, Insektizide/Akarizide
� = VollwirkungMit dem Produkt wird im Allgemeinen eine gute Bekämpfung des betreffen-den Schaderregers (Krankheit, Schädling) erreicht. Bei älteren Produkten kön nen bei einzelnen Schaderregern teilweise auch gewisse Wirkungsab-nahmen beobachtet werden.
◗ = TeilwirkungDie Wirkung ist nicht immer durchschlagend, oft aber genügend bis gut, insbesondere bei mässigem Befallsdruck. Die reduzierte Wirkung wird oft durch andere Vorteile (z. B. gutes Umweltverhalten oder geringe Nützlingsgefährdung) kompensiert.
▲ = NebenwirkungWirkung auf einen Schadorganismus, der gleichzeitig mit einem Schaderreger mit Vollwirkung auftritt und bei dessen Bekämpfung miterfasst wird. Die Wirkung ist unterschiedlich, meistens aber genügend bis gut. Mit diesem Hinweis soll vermieden werden, dass unnötigerweise ein zweites spezifi sches Produkt gegen den entsprechenden Schaderreger zugesetzt wird.
Herbizide
� = VollwirkungMit dem Produkt wird im Allgemeinen eine gute Bekämpfung des betreffen-den Unkrauts erreicht. Bei älteren Produkten kön nen bei einzelnen Unkräutern teilweise auch gewisse Wirkungsabnahmen beobachtet werden.
◗ = TeilwirkungDie Wirkung ist nicht immer durchschlagend, oft aber genügend bis gut, ins-besondere bei mässigem Befallsdruck. Die reduzierte Wirkung wird oft durch andere Vorteile (z. B. gutes Umweltverhalten oder geringe Nützlingsgefähr-dung) kompensiert.
� = Schlechte bis keine Wirkung Das Produkt ist zur Bekämpfung des entsprechenden Unkrauts nicht geeignet.
Handelsnamen Nr. FirmaQ Quadris Max GHS07, 08, 09,
20 m1 Syngenta, Stähler
Quartet Lux 19 SyngentaR Resanol GHS07, 08, 09, 6 m 16 Médol
Ridomil Vino GHS07, 08, 09, 6 m 6 SyngentaRucolan GHS07, 09, 20 m 14 Bayer
S Saphire GHS07, 09, 20 m 9a SyngentaSercadis GHS08, 09 5 BASFSico GHS07, 08, 09 2a BayerSlick GHS07, 08, 09 2a Syngenta, StählerSolfovit WG ✸ GHS07 17 BayerSoufre FL ✸ 17 MédolStamina S 19 StählerStamina Viti GHS07, 08, 20 m 14 StählerStroby WG GHS08, 09, 6 m 1 BASFSolofol GHS07, 08, 09,
6 m13 Omya
Switch GHS07, 09, 20 m 9b Syngenta, Leu+Gygax, Sintagro
Systhane viti 240 GHS02, 07, 08, 09 2a OmyaT Talendo GHS05, 08, 09, 20 m 4 Stähler
Teldor GHS09 9c BayerThiovit Jet ✸ Xi 17 SyngentaTiolene ✸ Xi 17 SintagroTisca GHS07, 08, 09,
50 m14 Bayer
Topas vino GHS07, 08, 09 2a SyngentaTrimanoc DG Xn, N 18 Fenaco
V Vacciplant ✸ 19 StählerValiant fl ash GHS07, 08, 09 14 SintagroValis F GHS05, 07, 08,
09, 20 m8 Leu+Gygax
Verita GHS09, 20 m 1 OmyaVincare GHS07, 08, 09,
6 m 8 Stähler
Vitigran 35 ✸ GHS09 15 OmyaVitisan ✸ 17 Andermatt BiocontrolVivando GHS09 12 Syngenta, BASF
Z Zignal Xn, N, 50 m 14 Stähler, Sintagro
Aufbrauchfrist 31.08.2018: Sufralo (Stähler); und 30.11.2018: Sumico (Omya), Olymp Cupro (Stähler)Verkaufsfrist 31.05.2018 und Aufbrauchfrist 31.10.2018: Cuprofi x 50 (Syngenta), Zetanil Kupfer, Polyram DF, Stroby (L+G)Nicht mehr im Verkauf 2018: Bonita (L+G)
Alle Folpet-haltigen Produkte haben eine Gewässerabstandsaufl age von 6 m. Grundstoffe, die im Anhang D der Pfl anzenschutzmittelverordung aufgeführt werden, sind in ÖLN und VITISWISS anwendbar.
6 Agroscope Transfer | Nr. 212 / Januar 2018
Fungizide
Fung
izid
-Gru
ppen
Han
dels
präp
arat
eW
irks
toff
Allg
emei
ne H
inw
eise
Kra
nkhe
iten
und
Neb
enw
irku
ngen
Präp
arat
men
ge f
ür S
prüh
gerä
te(k
g od
er l
/ha)
�
= V
ollw
irkun
g◗
= T
eilw
irkun
g▲
= N
eben
wirk
ung
* =
Auc
h fü
r Luf
tapp
likat
ion
VIT
ISW
ISS
= Ö
LN =
IP
Formulierung
Wirkungsweise
Wir
kung
:k:
kon
takt
, pro
tekt
ivs:
sys
tem
isch
t:
teils
yste
mis
ch, l
okos
yste
mis
chFo
rmul
ieru
ngen
: W
P =
Pul
ver,
WG
= G
ranu
lat
SC
= S
uspe
nsio
nsko
nzen
trat
EC
= E
mul
sion
skon
zent
rat
EW =
Em
ulsi
on, Ö
l in
Was
ser
SL
= w
asse
rlösl
iche
s Ko
nzen
trat
Von Biosuisse anerkannt ✸
Nicht zulässig für Ressourcen-effi zienzbeiträge** ■
Wirkstoffgehalt (%)
Anwendung (%)a = Schwarzfl eckenb = Rotbrennerc = Weissfäuled = Black Rot
Black Rot
Botrytis
Schwarzfl ecken
Falscher Mehltau
Echter Mehltau
Rotbrenner
Schwarzfl ecken 09–10 = C–D(800 l/ha)
Rotbrenner 11–15 = E–F Falscher Mehltau (600 l/ha)
1. Vorblüte 55 = G (800 l/ha)
2. Vorblüte 57–59 = H (1000 l/ha)
Blüte (61–69) 65 = I (1200 l/ha)
Nachblüte 71–81 = J–M (1600 l/ha)
Traubenzone (1200 l/ha)
Fung
izid
e oh
ne E
insc
hrän
kung
en a
nwen
dbar
in Ö
LN u
nd V
ITIS
WIS
S1
Stro
bilu
rine
(QoI
-Hem
mer
) [m
axim
al 3
Beh
andl
unge
n/Ja
hr, n
ur in
Mis
chun
g m
it F
olpe
t od
er e
inem
and
eren
gee
igne
ten
Mul
ti-S
ide-
Fung
izid
(erh
öhte
s Re
sist
enzr
isik
o be
im F
alsc
hen
Meh
ltau
)].
Nic
ht b
ewill
igt
gege
n Ec
hten
Meh
ltau
(ver
brei
tete
Res
iste
nz).
➁ n
icht
in M
isch
ung
mit
Kup
fer
Qua
dris
Max
*
(nic
ht in
Gru
ndw
asse
rsch
utzz
onen
(S 2
) aus
brin
gen)
SCk/
tFo
lpet
+ A
zoxy
stro
bin
500
+ 9
3.5
g/l
0.20
�◗
��
�1.
201.
602.
02.
403.
202.
40
Flin
t*+
Cyr
ano
(0.2
%) o
d. F
olpe
t (0.
125%
) od
. Mel
ody
com
bi (0
.15%
) od.
Pro
fi ler
(0.1
875%
) od
. nac
h de
r Blü
te O
carin
a (0
.125
%)
WG
k/t
Trifl
oxys
trob
in50
0.01
5�
◗�
��
0.09
0.12
0.15
0.18
0.24
0.18
Flin
t + C
yran
o (0
.2%
) od.
Fol
pet (
0.12
5%)
od. M
elod
y co
mbi
(0.1
5%) o
d. O
carin
a (0
.125
%)
nach
der
Blü
te b
is s
päte
sten
s M
itte
Aug
ust
WG
k/t
Trifl
oxys
trob
in50
0.02
5�
��
��
0.3
0.4
0.3
Stro
by W
G*
+ F
olpe
t (0.
1%)*
WG
k/t
Kres
oxim
-met
hyl
500.
015
�◗
��
0.09
0.12
0.15
0.18
0.24
0.18
Verit
a*➁
+ F
olpe
t (0.
1%)*
WG
k/s/
tA
l-fos
ethy
l + F
enam
idon
66.7
+ 4
.40.
18◗
�▲
1.44
1.80
2.16
2.88
2.16
2 a
SSH
= S
tero
lsyn
thes
ehem
mer
= T
riaz
ole
(alle
SSH
-Gru
ppen
zus
amm
en m
axim
al 3
Beh
andl
unge
n/Ja
hr)
➀ n
ur in
Mis
chun
g m
it 0
.1%
Fol
pet
Slic
k*, D
ifcor
250
EC*
, Bog
ard*
, Sic
o*, D
ivo*
ECt
Dife
noco
nazo
l■
250
g/l
0.01
25�
��
�0.
075
0.1
0.12
50.
150.
20.
15Sy
stha
ne v
iti 2
40*
ECt
Myc
lobu
tani
l■
240
g/l
0.01
/0.0
15 d
� �
�0.
080.
10.
120.
160.
12To
pas
Vino
*, N
oidi
o G
old
10 E
C*(n
icht
in G
rund
was
sers
chut
zzon
en (S
2) a
usbr
inge
n)EC
tPe
ncon
azol
100
g/l
0.02
5�
��
��
� �
0.3
0.2
0.25
0.3
0.4
0.3
Feza
n ni
cht b
ei T
afel
trau
ben
ECt
Tebu
cona
zol
■25
0 g/
l0.
025
�0.
30.
20.
250.
30.
40.
32
b ko
mbi
nier
te S
SH➀
nur
in M
isch
ung
mit
0.1
% F
olpe
tD
ynal
i* (m
axim
al 2
Anw
endu
ngen
) zäh
lt al
s
SSH
und
Cyfl u
fena
mid
(11)
DC
k/t
Dife
noco
nazo
l + C
yfl u
fena
mid
■60
+ 3
0 g/
l0.
05�
��
�0.
30.
40.
50.
60.
80.
6
Flic
a* zä
hlt a
ls S
SH u
nd A
zana
phth
alen
(4)
(max
. 2 a
ufei
nand
er fo
lgen
de B
ehan
dlun
gen,
max
. 3 p
ro J
ahr)
SCk/
tM
yclo
buta
nil +
Qui
noxy
fen
■45
+ 4
5 g/
l0.
1�
�0.
81.
01.
21.
6
Mae
stro
(nic
ht b
ei T
afel
trau
ben)
ECk/
tBu
pirim
at +
Teb
ucon
azol
■11
6 +
47
g/l
0.11
�0.
875
1.1
1.31
1.75
1.31
Milo
rd*
max
. 3 A
nwen
dung
en, n
icht
bei
Taf
eltr
aube
n,
zähl
t als
SSH
und
Pip
erid
in (3
)EC
k/t
Spiro
xam
in +
Teb
ucon
azol
■40
0 +
100
g/l
0.05
��
0.4
0.5
0.6
0.8
0.6
3 Pi
peri
dine
(m
axim
al 4
Beh
andl
unge
n/J
ahr,
Em
pfeh
lung
: max
imal
3 B
ehan
dlun
gen/
Jahr
, Vor
sich
t be
i gro
sser
Hit
ze u
nd b
ei M
isch
unge
n, R
atge
ber
beac
hten
)A
stor
* na
ch d
er B
lüte
, nic
ht b
ei T
afel
trau
ben
und
Trau
bens
aft
ECk/
tFe
npro
pidi
n75
0 g/
l0.
025
�0.
40.
3Pr
ospe
r* n
icht
bei
Taf
eltr
aube
nEC
k/t
Spiro
xam
in50
0 g/
l0.
05�
0.4
0.5
0.6
0.8
0.6
Milo
rd*
max
. 3 A
nwen
dung
en, n
icht
bei
Taf
eltr
aube
n,
zähl
t als
SSH
(2b)
und
Pip
erid
inEC
k/t
Spiro
xam
in +
Teb
ucon
azol
■40
0 +
100
g/l
0.05
��
0.4
0.5
0.6
0.8
0.6
■� �
■�
�
■◗
�
◗�
▲
◗�
▲
� �
■◗
�◗
▲
� �
◗�
▲
■�
◗▲
�▲
◗�
◗�
▲
■� � �
■� � � �
�
■�
��
■�
Empf
ohle
ne F
ungi
zide
im R
ebba
u 20
18
7Agroscope Transfer | Nr. 212 / Januar 2018
Fungizide
� ◗ ▲
✸
■
Fung
izid
e oh
ne E
insc
hrän
kung
en a
nwen
dbar
in Ö
LN u
nd V
ITIS
WIS
S
�◗
��
�
�◗
��
�
��
��
�
�◗
��
◗�
▲
■�
��
■�
�
�
�
��
■�
2 b
kom
bini
erte
SSH
■�
��
■�
�
■�
■�
� � �
■�
�
4 A
zana
phth
alen
e (E
mpf
ehlu
ng: m
axim
al 3
Beh
andl
unge
n/J
ahr)
Lege
nd*
(max
imal
4 B
ehan
dlun
gen/
Jahr
)SC
tQ
uino
xyfe
n■
250
g/l
0.02
�0.
160.
20.
240.
320.
24Ta
lend
o* (m
axim
al 3
Beh
andl
unge
n/Ja
hr)
ECt
Proq
uina
zid
200
g/l
0.02
5�
0.2
0.25
0.3
0.4
0.3
Flic
a* z
ählt
als
SSH
(2b)
und
Aza
naph
thal
en,
(max
. 2 a
ufei
nand
er fo
lgen
de B
ehan
dlun
gen,
max
. 3 p
ro J
ahr)
SCk/
tM
yclo
buta
nil +
Qui
noxy
fen
■45
+45
g/l
0.10
��
0.8
1.0
1.2
1.6
5 SD
HI (
Succ
inat
-Deh
ydro
gena
se H
emm
er) m
axim
al 3
Beh
andl
unge
n/Ja
hr
Serc
adis
SCt
Flux
apyr
oxad
■30
0 g/
l0.
0095
◗�
0.07
60.
095
0.12
0.15
0.12
6 Ph
enyl
amid
e (m
axim
al 3
Beh
andl
unge
n/J
ahr,
bis
spä
test
ens
Ende
Jul
i)Fa
ntic
FW
Gk/
sFo
lpet
+ B
enal
axyl
-M48
+ 3
.75
0.2
◗�
▲1.
62.
02.
43.
2Ri
dom
il Vi
no*
WG
k/s
Folp
et +
Met
alax
yl M
40 +
50.
225
◗�
▲1.
82.
252.
73.
67
QiI
-Hem
mer
(m
axim
al 3
Beh
andl
unge
n/J
ahr)
Leim
ay*
(nur
in M
isch
ung
mit
Folp
et (0
.1%
)
od. 0
.2%
Sta
min
a S
od. n
ach
der B
lüte
mit
Kupf
er)
SCk/
tA
mis
ulbr
om20
0 g/
l0.
0255
�0.
180.
225
0.27
0.36
0.27
Mild
icut
*SC
k/t
Cyaz
ofam
id25
g/l
0.25
�2.
02.
53.
04.
03.
08
Carb
onsä
ure
Am
ide
(max
imal
3 B
ehan
dlun
gen/
Jahr
)A
mar
el D
ispe
rss
(nur
nac
h de
r Blü
te m
ax. 4
kg
Kupf
er)
WG
k/t
Kupf
er +
Bet
hiav
alic
arb
■37
.5 +
1.7
50.
125
◗�
◗▲
2.0
Am
pexi
o (m
ax. 2
auf
eina
nder
folg
ende
Beh
andl
unge
n,
max
. 3 p
ro J
ahr g
ilt fü
r Zox
amid
)W
Gk/
tM
andi
prop
amid
+ Z
oxam
id25
0 +
240
g/l
0.03
8�
0.3
0.37
50.
450.
60.
45
Elet
o (m
ax. 3
pro
Jah
r gilt
auc
h fü
r Zox
amid
)SC
k/t
Dim
etho
mor
ph +
Zox
amid
180
+ 1
80 g
/l0.
065
�0.
50.
650.
751.
00.
75M
elod
y Co
mbi
*W
Gk/
tFo
lpet
+ Ip
rova
licar
b56
+ 9
0.15
◗�
▲1.
21.
51.
82.
41.
8O
carin
a* (n
ach
der B
lüte
max
. 4 k
g Ku
pfer
)W
Gk/
tKu
pfer
+ Ip
rova
licar
b■
40.6
+ 8
.40.
125
�2.
0
Perg
ado*
WG
k/t
Folp
et +
Man
dipr
opam
id40
+ 5
0.2
0.25
(Luf
tapp
l.)◗
▲�
▲1.
62.
02.
02.
52.
43.
03.
24.
02.
4
Valis
FW
Gk/
tFo
lpet
+ V
alife
nala
te48
+ 6
0.12
5◗
�1.
01.
251.
52.
01.
5Vi
ncar
e*W
Gk/
tFo
lpet
+ B
enth
iava
licar
b50
+ 1
.75
0.2
◗�
▲1.
62.
02.
43.
22.
49
Botr
ytiz
ide
(letz
te B
ehan
dlun
g be
im B
egin
n de
r Be
eren
reif
e, b
ei s
päte
n So
rten
mit
Far
bum
schl
ag n
ach
Mit
te A
ugus
t Be
hand
lung
bis
spä
test
ens
Mit
te A
ugus
t (s
iehe
Pfl a
nzen
schu
tzem
pfeh
lung
en S
eite
14)
, ÖLN
max
. 2 B
eh./J
ahr
9 a
Phen
ylpy
rrol
(max
imal
1 B
ehan
dlun
g m
it F
ludi
oxon
il/Ja
hr)
Saph
ireW
Gk/
tFl
udio
xoni
l■
500.
075
�0.
99
b A
nilin
opyr
imid
ine
(max
imal
1 B
ehan
dlun
g/J
ahr)
Frup
ica
SC
Espi
ro, P
apyr
us, P
yrus
400
SC
SCk/
tM
epan
ipyr
im
Pyrim
etha
nil
440
g/l
400
g/l
0.1
0.2
� �
1.2
2.4
Switc
h, A
vata
r (A
nilin
opyr
imid
in +
Phe
nylp
yrro
l)W
Gk/
tCy
prod
inil
+ F
ludi
oxon
il■
37.5
+ 2
50.
1�
1.2
9 c
Hyd
roxy
anili
de u
nd P
yraz
olin
one
(max
imal
1 B
ehan
dlun
g/Ja
hr)
Prol
ectu
s (n
icht
bei
Taf
eltr
aube
n)W
Gk/
tFe
npyr
azam
in50
0.1
�1.
2Te
ldor
WG
k/t
Fenh
exam
id51
0.12
5�
1.5
9 d
Succ
inat
-Deh
ydro
gena
se-H
emm
er (S
DH
I) (m
axim
al 1
Beh
andl
ung/
Jahr
)Ca
ntus
, Fila
nW
Gk/
tBo
scal
id50
0.1
�1.
211
Phe
nyl-
Ace
tam
ide
(max
imal
2 B
ehan
dlun
gen/
Jahr
) ➀
nur
in M
isch
ung
mit
0.1
% F
olpe
tCy
fl am
id*
EWk/
tCy
fl ufe
nam
id51
.4 g
/l0.
03�
0.24
0.3
0.36
0.48
0.36
Dyn
ali*
(max
imal
2 A
nwen
dung
en)
zähl
t als
SSH
(2b)
und
Cyfl
ufe
nam
idD
Ck/
tD
ifeno
cona
zol +
Cyfl
ufe
nam
id■
60 +
30
g/l
0.05
��
��
0.3
0.4
0.5
0.6
0.8
0.6
12 B
enzo
phen
one
(max
imal
3 B
ehan
dlun
gen
/Jah
r)Vi
vand
o*SC
tM
etra
feno
n■
500
g/l
0.02
�0.
160.
200.
240.
320.
24
8 Agroscope Transfer | Nr. 212 / Januar 2018
FungizideFu
ngiz
id-G
rupp
enH
ande
lspr
äpar
ate
Wir
ksto
ffA
llgem
eine
Hin
wei
seK
rank
heit
en u
ndN
eben
wir
kung
enPr
äpar
atm
enge
für
Spr
ühge
räte
(kg
oder
l/h
a)�
=
Vol
lwirk
ung
◗ =
Tei
lwirk
ung
▲ =
Neb
enw
irkun
g*
= A
uch
für L
ufta
pplik
atio
n
VIT
ISW
ISS
= Ö
LN =
IP
Formulierung
Wirkungsweise
Wir
kung
:k:
kon
takt
, pro
tekt
ivs:
sys
tem
isch
t:
teils
yste
mis
ch, l
okos
yste
mis
chFo
rmul
ieru
ngen
: W
P =
Pul
ver,
WG
= G
ranu
lat
SC
= S
uspe
nsio
nsko
nzen
trat
EC
= E
mul
sion
skon
zent
rat
EW =
Em
ulsi
on, Ö
l in
Was
ser
SL
= w
asse
rlösl
iche
s Ko
nzen
trat
Von Biosuisse anerkannt ✸
Nicht zulässig für Ressourcen-effi zienzbeiträge** ■
Wirkstoffgehalt (%)
Anwendung (%)a = Schwarzfl eckenb = Rotbrennerc = Weissfäuled = Black Rot
Black Rot
Botrytis
Schwarzfl ecken
Falscher Mehltau
Echter Mehltau
Rotbrenner
Schwarzfl ecken 09–10 = C–D(800 l/ha)
Rotbrenner 11–15 = E–F Falscher Mehltau (600 l/ha)
1. Vorblüte 55 = G (800 l/ha)
2. Vorblüte 57–59 = H (1000 l/ha)
Blüte (61–69) 65 = I (1200 l/ha)
Nachblüte 71–81 = J–M (1600 l/ha)
Traubenzone (1200 l/ha)
13 P
htal
imid
e un
d Ve
rwan
dte
(mit
Wir
kung
geg
en W
eiss
fäul
e, n
ach
Hag
el)
Folp
et 8
0 D
G*,
WG
*, W
DG
*, W
P*Ph
alta
n 80
WD
G*,
Sol
ofol
*W
GW
Pk
Folp
et80
0.12
5/0.
15 a
, c◗
��
▲1.
20.
751.
01.
251.
52.
01.
5
Folp
et fl
uid*
SCk
Folp
et48
3 g
/l0.
2 a,
c◗
�2.
01.
21.
62.
02.
43.
22.
414
Kom
bini
erte
und
Ver
schi
eden
e (E
mpf
ehlu
ng: P
räpa
rate
mit
Cym
oxan
il m
ax. 4
Beh
andl
unge
n/J
ahr)
➂
Vor
sich
t be
i Mis
chun
g m
it C
u, m
ax. 2
50g
Cu/h
a/Be
h., k
eine
fl üs
sige
n Cu
-Prä
para
teA
lial 8
0 W
G, A
lfi l W
G (N
ur in
Mis
chun
g m
it Fo
lpet
0.1
%)
WG
sA
l fos
etyl
, nic
ht m
it Cu
mis
chen
800.
125
◗�
▲1.
01.
251.
52.
01.
5A
mar
el-F
olpe
t DF*
(E
mpf
ehlu
ng: m
axim
al 4
Beh
andl
unge
n/Ja
hr)
WG
k/t
Folp
et –
Cym
oxan
il53
.5 +
80.
15◗
�▲
1.2
1.5
1.8
2.4
1.8
Arm
icar
b* (n
ur in
Mis
chun
g m
it 0.
2% N
etzs
chw
efel
)SP
kKa
lium
-Bik
arbo
nat ➂
✸85
0.2
�1.
62.
02.
43.
22.
4Bo
oste
r SF,
Sta
min
a Vi
ti (K
aliu
mph
osph
onat
halti
ge P
ro-
dukt
e m
ax. 6
Beh
./Jah
r + n
icht
mit
Pipe
ridin
en (3
) mis
chen
)SC
k/t
Kaliu
mph
osph
onat
+ F
olpe
t67
2 +
300
g/l
0.25
◗�
▲2.
02.
53.
04.
03.
0
Cyra
no*,
Val
iant
fl as
h*(E
mpf
ehlu
ng: m
axim
al 4
Beh
andl
unge
n/Ja
hr)
WG
k/s/
tA
l-fos
ethy
l – F
olpe
t – C
ymox
anil
nich
t mit
Cu m
isch
en50
+ 2
5 +
40.
20.
25 (L
ufta
ppl.)
◗◗
�◗
▲1.
62.
02.
02.
52.
43.
03.
24.
02.
4
Esco
rt (
max
. 3 p
ro J
ahr g
ilt fü
r Zox
amid
)W
Gk/
tCy
mox
anil
+ Z
oxam
id33
+ 3
30.
028
�0.
225
0.28
0.34
0.45
0.34
Mik
al*
WG
k/s
Al-f
oset
hyl –
Fol
pet,
nich
t mit
Cu
mis
chen
50 +
25
0.20
◗�
◗1.
62.
02.
43.
22.
4
15 K
upfe
rprä
para
te (m
ax. 4
kg K
upfe
r m
et./
J/ha
, nac
h de
r Bl
üte
bis
spät
este
ns M
itte
Aug
ust,
Zer
tifi
kat
VIT
ISW
ISS
max
. 3kg
Cu
/J/h
a)
➀ in
Mis
chun
g m
it F
olpe
t ➃
Abs
chlu
ssbe
hand
lung
Lau
bwan
d: b
is s
pät.
End
e A
ugus
tBo
uilli
e bo
rdel
aise
*, B
orde
aubr
ühe*
WP
kKu
pfer
-Kal
kbrü
he✸
■20
0.25
➀/0
.75
◗�
◗▲
4.0
➀9.
0 ➃
Koci
de 2
000*
WG
kKu
pfer
hydr
oxid
✸■
350.
125➀
/0.4
◗�
◗▲
2.0
➀4.
8 ➃
Koci
de O
pti*
WG
kKu
pfer
hydr
oxid
✸■
300.
0625
➀/0
.2◗
�◗
▲1.
0 ➀
2.4
➃
Cham
p Fl
ow*,
Cup
rum
Flo
w*
Fung
uran
Flo
w*
SCk
Kupf
erhy
drox
id✸
■36
0 g/
l30
0 g/
l0.
15➀
/0.4
5◗
�◗
▲2.
4 ➀
5.4
➃
Oxy
kupf
er 3
5, V
itigr
an 3
5, C
upro
fi x 3
5,
Cupr
enox
50*
, Cu
reno
x 50
*
WP
WP
WG
kKu
pfer
oxyc
hlor
id✸
■
35 50
0.12
5➀/0
.4
0.1➀
/0.3
◗�
◗▲
2.0
➀
1.6
➀
4.8
➃
3.6
➃
Cupr
ofi x
Flu
id*,
Flo
wbr
ix*
SCk
Kupf
erox
ychl
orid
✸■
380
g/l
0.12
5➀/0
.4◗
�◗
▲2.
0 ➀
4.8
➃
Cupr
oxat
fl üs
sig*
SCk
Kupf
erox
ychl
orid
✸■
190
g/l
0.25
➀/0
.75
◗�
◗▲
4.0
➀9.
0 ➃
Airo
neW
Gk
Kupf
erox
ychl
orid
+ K
upfe
rhyd
roxi
d ✸
■14
+ 1
40.
17➀
/0.5
◗�
◗▲
2.72
➀6.
0 ➃
16 K
ombi
nier
te, k
upfe
rhal
tige
Prä
para
te (m
ax. 4
kg
Kupf
er m
et./J
ahr/
ha, n
ach
der
Blüt
e bi
s M
itte
Aug
ust,
Zer
tifi
kat
VIT
ISW
ISS:
max
. 3 k
g Cu
/J/h
a)A
mal
ine
Flow
* (m
ax. 3
Beh
andl
unge
n/Ja
hr)
SCk/
tKu
pfer
+ Z
oxam
id■
267
+ 4
0 g
/l0.
175
�2.
82.
1Ba
cchu
s*SC
k/t
Kupf
er +
Cym
oxan
il■
190
+ 3
5 g/
l0.
30�
4.8
3.6
Pero
lan-
Supe
r WD
G*
WG
kFo
lpet
+ K
upfe
r■
30 +
15
0.30
◗�
▲4.
83.
6Cu
pro-
Folp
et fl
üssi
g*, C
upro
-Fol
pet T
B*,
Resa
nol*
SCk
Folp
et +
Kup
fer
■28
0 +
147
g/l
0.30
◗�
▲4.
83.
6
Cupr
osan
U-D
G*
WG
kFo
lpet
+ K
upfe
r■
36 +
18
0.25
◗�
▲4.
03.
0A
mar
el K
upfe
r DF*
Cu
pro-
Folp
et U
ltra
SC*
WG
SCk/
tFo
lpet
+ K
upfe
r + C
ymox
anil
■36
+ 18
+ 4.
828
0 + 14
7 + 33
g/l
0.25
0.30
◗�
▲4.
04.
83.
03.
6
✸�
✸�
✸�
✸◗
✸◗
✸◗
◗
◗
✸◗
✸◗
Fung
izid
e m
it Ei
nsch
ränk
unge
n an
wen
dbar
in Ö
LN u
nd V
ITIS
WIS
S (A
ufl a
gen
bezü
glic
h Ra
ubm
ilben
, Gef
ahr v
on H
autr
eizu
ngen
, Res
iste
nzm
anag
emen
t ode
r Ri
siko
von
phy
toto
xisc
hen
Schä
den)
■�
��
�
��
�
◗�
▲�
��
�
✸�
Fung
izid
e m
it E
insc
hrän
kung
en a
nwen
dbar
in Ö
LN, n
icht
anw
endb
ar in
VIT
ISW
ISS
(mit
telg
efäh
rlic
h fü
r Ra
ubm
ilben
ode
r Ri
siko
von
phy
toto
xisc
hen
Schä
den)
■�
�
�
��
��
��
��
�
9Agroscope Transfer | Nr. 212 / Januar 2018
Fungizide
� ◗ ▲
✸
■
◗�
�▲
◗�
◗�
▲
◗�
▲
✸�
◗�
▲
◗◗
�◗
▲
�
◗�
◗
✸■
◗�
◗▲
✸■
◗�
◗▲
✸■
◗�
◗▲
✸■
◗�
◗▲
✸■
◗�
◗▲
✸■
◗�
◗▲
✸■
◗�
◗▲
✸■
◗�
◗▲
■�
■�
■◗
�▲
■◗
�▲
■◗
�▲
■◗
�▲
17 S
chw
efel
➄
Anw
endu
ngsk
onze
ntra
tion
von
0.3
–0.
4% w
irkt
bei
sch
wef
elem
pfi n
dlic
hen
Raub
milb
en t
oxis
chN
etzs
chw
efel
Stu
lln*,
Mic
roth
iol S
péci
al D
ispe
rss*
, Sc
hwef
el 8
0*, E
losa
l-Sup
ra*,
Kum
ulus
WG
*W
PW
G
k
Alle Netzschwefel-
präparate
1 Be
hand
lung
im S
tadi
um C
(G
rünp
unkt
)✸
70–
802
�16
Hél
ioso
ufre
*, S
oufr
e FL
, Tio
lene
*SC
in L
agen
mit
gerin
gem
bis
mitt
-le
rem
Bef
alls
druc
k✸
70–
800.
20�
1.2
1.6
2.0
2.4
3.2
2.4
Net
zsch
wef
el*,
Sol
fovi
t WG
*, C
elos
*,Su
fral
o*, T
hiov
it Je
t*, C
apito
Bio
-Sch
wef
el*
WG
in L
agen
mit
star
kem
Bef
alls
-dr
uck
✸70
–80
0.3
–0.
4 ➄
�1.
8– 2.4
2.4– 3.2
3.0– 4.0
3.6– 4.8
4.8– 6.4
3.6– 4.8
19 A
nder
e Fu
ngiz
ide,
mit
Tei
lwir
kung
➅
Vor
sich
t be
i Mis
chun
g m
it C
u, m
ax.
450
g Cu
/ ha
/ Be
hand
lung
Bo
tect
orW
Pk
Aur
eoba
sidi
um p
ullu
lans
✸5*
109
KfE/
g0.
033
◗0.
4Fe
nicu
rEC
kFe
nche
löle
xtra
kt✸
231
g/l
0.4
◗3.
24.
04.
86.
44.
8M
yco-
Sin
Nur
in M
isch
ung
mit
Net
zsch
wef
el (0
.3%
)
Nic
ht m
it Ku
pfer
mis
chen
WP
kSc
hwef
elsa
ure
Tone
rde
+ S
chac
htel
hal-
mex
trak
t✸
65 +
0.2
0.5
◗◗
3.0
4.0
5.0
6.0
8.0
6.0
Stam
ina
S, Q
uart
et L
ux*,
Boo
ster
*A
lgin
ure
(max
. 6 A
nwen
dung
en/J
ahr)
SLs
Kaliu
mph
osph
onat
nic
ht m
it Pi
perid
inen
(3)
mis
chen
755
g/l
342
g/l
0.2
0.37
5◗
1.6
3.0
2.0
3.75
2.4
4.5
3.2
6.0
2.4
4.5
Vacc
ipla
nt*
SLk
Lam
inar
in St
imul
ator
der
nat
ürlic
hen
Abw
ehrk
räft
e✸
45 g
/l0.
125
◗1.
01.
251.
52.
01.
5Vi
tisan
WP
kKa
lium
-Bic
arbo
nat ➅
✸99
.60.
31◗
2.5
3.1
3.75
5.0
3.75
Fung
izid
e m
it Ei
nsch
ränk
unge
n an
wen
dbar
in Ö
LN u
nd V
ITIS
WIS
S (A
ufl a
gen
bezü
glic
h Ra
ubm
ilben
, Gef
ahr v
on H
autr
eizu
ngen
, Res
iste
nzm
anag
emen
t ode
r Ri
siko
von
phy
toto
xisc
hen
Schä
den)
10 A
cylp
icol
ide,
es
best
eht
ein
Rest
risi
ko v
on p
hyto
toxi
sche
n Sc
häde
n ve
rurs
acht
dur
ch F
luop
icol
id, m
ax. 2
Beh
andl
unge
n m
it P
rodu
kten
, die
Flu
opic
olid
e od
er F
luop
yram
ent
halt
en b
is S
chro
tkor
ngrö
sse
Profi
ler V
erbo
ten
in G
rund
was
sers
chut
zzon
e S2
WG
t/s
Al-f
oset
hyl –
Flu
opic
olid
■66
.7 +
4.4
40.
1875
�1.
51.
875
2.25
(3.0
)2.
2514
Ver
schi
eden
e (f
ür d
as V
itis
wis
s Ze
rtifi
kat
gilt
: Chl
orot
halo
nil,
Dit
hian
on u
nd F
luaz
inam
max
imal
2 B
ehan
dlun
gen
nur
gege
n Sc
hwar
zfl e
cken
und
Rot
bren
ner)
Brav
o 50
0, C
argo
, Chl
orot
halo
nil,
Miro
s FL
Dac
o 50
0, D
acon
il 50
0SC
kCh
loro
thal
onil
kann
Hau
trei
zung
en v
erur
sach
en50
0 g/
l0.
30�
��
2.4
1.8
2.4
3.0
Del
an W
G, D
ithia
non
70 W
G, A
tolla
n, L
egan
, Ru
cola
n (n
icht
bei
Taf
eltr
aube
n, m
ax. 8
Beh
andl
unge
n)W
Gk
Dith
iano
n ka
nn H
autr
eizu
ngen
ver
ursa
chen
,
nich
t mit
Ole
o-Pr
äpar
aten
mis
chen
75/7
00.
075
��
�0.
60.
450.
60.
750.
91.
20.
9
Del
an P
ro (m
ax.4
Beh
andl
unge
n/Ja
hr, f
ür D
ithia
non
gilt
max
. 8 B
ehan
dlun
gen/
Jahr
und
für K
aliu
mph
osph
onat
gilt
m
ax. 6
Beh
andl
unge
n/Ja
hr, n
icht
bei
Taf
eltr
aube
nSC
k/s
Dith
iano
n +
Kal
ium
phos
phon
at
kann
Hau
trei
zung
en v
erur
sach
en, n
icht
mit
Ole
o-Pr
äpar
aten
ode
r Kal
ium
-Bik
arbo
nat m
isch
en12
5 +
561
g/l
0.25
◗�
1.5
2.0
2.5
3.0
4.0
3.0
Map
ro, I
biza
SC,
Zig
nal,
Tisc
a m
ax. 2
Beh
andl
unge
n
(nic
ht b
ei T
afel
trau
ben,
kei
ne B
eh. m
it A
tom
iseu
r ode
r Gun
) SC
kFl
uazi
nam
kann
Hau
trei
zung
en v
erur
sach
en50
0 g/
l0.
1▲
��
��
0.8
0.6
0.8
1.0
17 S
chw
efel
Flui
doso
ufre
WP
kSt
äube
schw
efel
nur
kur
ativ
e Be
h. b
ei h
ohem
Befa
llsdr
uck
✸99
�25
25
Fung
izid
e m
it E
insc
hrän
kung
en a
nwen
dbar
in Ö
LN, n
icht
anw
endb
ar in
VIT
ISW
ISS
(mit
telg
efäh
rlic
h fü
r Ra
ubm
ilben
ode
r Ri
siko
von
phy
toto
xisc
hen
Schä
den)
2 b
kom
bini
erte
SSH
, es
bes
teht
ein
Res
tris
iko
von
phy
toto
xisc
hen
Schä
den
veru
rsac
ht d
urch
Flu
opyr
am, m
ax. 2
Beh
andl
unge
n m
it P
rodu
kten
, die
Flu
opic
olid
e od
er F
luop
yram
ent
halt
en b
is S
chro
tkor
ngrö
sse
Moo
n Ex
perie
nce
nich
t bei
Taf
eltr
aube
n, z
ählt
als
SSH
und
SDH
I (9d
)SC
tTe
buco
nazo
l + F
luop
yram
■20
0+20
0 g/
l0.
025
��
0.2
0.25
0.3
(0.4
)0.
3
9 Bo
tryz
ide
(let
zte
Beha
ndl.
beim
Beg
inn
der
Beer
enre
ife,
bei
spä
ten
Sort
en m
it F
arbu
msc
hlag
nac
h M
itte
Aug
ust
Beha
ndlu
ng b
is s
päte
sten
s M
itte
Aug
ust)
9 a
Benz
imid
azol
(max
. 1 B
ehan
dlun
g/Ja
hr)
Cerc
obin
nic
ht b
ei T
afel
trau
ben
eins
etze
nSC
sTh
ioph
anat
e-m
ethy
l43
.70.
17�
2.0
18 D
ithi
ocar
bam
ate
(nur
vor
der
Blü
te –
höc
hste
ns 2
Beh
andl
unge
n pr
o Ja
hr)
Dith
ane
Neo
tec,
Man
coze
b (v
ersc
h.)
Trim
anoc
DG
, Bon
ita W
GW
Gk
Man
coze
b80
0.3
a +
b�
��
�2.
41.
8
Poly
ram
DF
WG
kM
etira
m80
0.3
a +
b�
��
�2.
41.
8El
ectis
WG
k/t
Man
coze
b-Zo
xam
id68
+ 8
.80.
18�
1.08
1.44
1.8
2.15
Für
Bio-
Prod
uzen
ten
ist
die
FIBL
-Hilf
ssto
ffl is
te v
erbi
ndlic
h. B
eim
Ein
satz
von
Fun
gizi
den,
die
mit
telg
efäh
rlic
h si
nd f
ür R
aubm
ilben
, müs
sen
folg
ende
Pun
kte
beac
htet
wer
den:
1. T
ankm
isch
unge
n vo
n zw
ei o
der m
ehre
ren,
für R
aubm
ilben
mitt
elge
fähr
liche
n Pr
äpar
aten
sin
d ni
cht z
ugel
asse
n.2.
Höc
hste
ns z
wei
Beh
andl
unge
n od
er B
ehan
dlun
gsfo
lgen
pro
Jahr
mit
für R
aubm
ilben
mitt
elge
fähr
liche
n Pr
äpar
aten
.3.
Nac
h ei
ner B
ehan
dlun
g od
er B
ehan
dlun
gsfo
lge
mit
für R
aubm
ilben
mitt
elge
fähr
liche
n Pr
äpar
aten
sin
d ei
n bi
s zw
ei B
ehan
dlun
gen
mit
neut
rale
n Pr
äpar
aten
vor
zuzi
ehen
.
**D
ie v
olls
tänd
ige
List
e de
r Wirk
stof
fe, d
ie n
icht
zul
ässi
g fü
r Res
sour
cene
ffi z
ienz
beitr
äge
gem
äss
der D
irekt
zahl
ungs
vero
rdnu
ng s
ind,
kan
n un
ter w
ww
.blw
.adm
in.c
h >
Inst
rum
ente
>D
irekt
zahl
unge
n>Re
ssou
rcen
effi z
ienz
beitr
äge
eing
eseh
en w
erde
n.
11Agroscope Transfer | Nr. 212 / Januar 2018
Handelsnamen | Gefahrenbezeichnung | Firma
Handelsnamen Nr. FirmaA Agree WP ✸ 33 Andermatt Biocontrol
Apollo SC GHS09 55Applaud GHS09 37 OmyaArabella GHS09, 20 m 55 OmyaAudienz ✸ GHS09 33 Omya
C Credo GHS09, 20 m 55 Leu+GygaxD Delfi n ✸ 33 Andermatt Biocontrol
Dipel DF ✸ 33 OmyaE Envidor GHS07, 08, 09,
6 m55 Bayer
I Isonet-E ✸ GHS07 31 Andermatt BiocontrolIsonet-L ✸ GHS07 31 Andermatt BiocontrolIsonet-LE ✸ GHS07 31 Andermatt BiocontrolIsonet-L Plus ✸ GHS07 31 Andermatt Biocontrol
K Kiron GHS07, 09, 50m 55 OmyaM Mimic 37 Omya, Sintagro
Misto 12 ✸ GHS08 50 BlaserN Nissostar GHS09, 20 m 55 StählerO Oléoc 50 Méoc
Oleodan GHS07, 08, 09, 50 m
50 Leu+Gygax
Oleofos GHS07, 08, 09, 50 m
50 Bayer
OleoRel GHS07, 08, 09, 50 m
50 Omya
Handelsnamen Nr. FirmaP Pyrinex(A) GHS07, 09,
50 m42 Bayer, Leu+Gygax, Stähler,
SyngentaProdigy 37 Bayer
R RAK 1+2 M ✸ GHS07 31 BASFReldan 22 Xi, N, 50 m 42 Omya
S Spray Oil 7E ✸ GHS08 50 Leu+GygaxSteward GHS07, 08, 09
6 m38 Stähler
Surround 43 StählerW Weissöl ✸ GHS08 50 Omya
Weissöl S ✸ GHS08 50 Schneiter, Andermatt Biocontrol
X XenTari WG ✸ 33 Leu+GygaxZ Zofal D ✸ GHS08 50 Stähler
Produkte mit Aufbrauchfristen:(A) Die Bewilligungen von Pyrinex gegen Grüne Rebzikade und Traubenwickler
wurden zurückgezogen. Diese Indikationen bis höchsten 01.09.2018 an -wenden.
Insektizide/Akarizide
Dunkelgelbe Spalte: Nr. = Bezeichnung der Wirkstoffgruppe gemäss S. 12–13Hellgelbe Spalte = Gefahrenbezeichnung:T = Giftig Xn = Gesundheitsschädlich Xi = Reizend N = Umweltgefährlich (vgl. Pfl anzenschutzempfehlungen S. 49)GHS07 = Vorsicht gefährlich GHS08 = Gesundheitsschädigend GHS09 = Gewässergefährdend6 m, 20 m, 50 m = Gewässerabstandsaufl agen (vgl. Pfl anzenschutzempfehlungen S. 52) ✸ = Für den biologischen Rebbau erlaubte Produkte.
12 Agroscope Transfer | Nr. 212 / Januar 2018
Insektizide | Akarizide
Wir
ksto
ffgr
uppe
Han
dels
nam
e (H
N)
Akt
ivsu
bsta
nzA
llgem
eine
Ang
aben
Hau
ptsc
hädl
inge
Auf
wan
dmen
ge (
kg o
der
l/ha
) in
Bez
ug z
um P
fl an
zens
tadi
um�
=
Vol
lwirk
ung
◗ =
Tei
lwirk
ung
▲ =
Neb
enw
irkun
g❖
= B
iene
ngift
Erkl
ärun
gen:
sie
he S
eite
5
Formulierung
Form
ulie
rung
e:
EC
= E
mul
sion
skon
zent
rat
GR
= G
ranu
lat
CS
= K
apse
lsus
pens
ion
SC
= S
uspe
nsio
nsko
nzen
trat
VP
= P
rodu
kt m
it ve
rdam
pfen
dem
Wirk
stof
fW
G =
Was
serd
ispe
rgie
rbar
es
Konz
entr
atW
P =
Was
serd
ispe
rgie
rbar
es P
ulve
r
Bewilligt im Bioanbau ✸
Nicht zulässig für Ressourcen-effi zienzbeiträge** ■
Wirkstoffgehalt (%)
Konzentration (%)
Erdraupen, Rhombenspanner
Grüne Rebzikade
Schildläuse
Einbindiger T.w. 1. Generation
Bekreuzter T.w. 1. Generation
Einbindiger T.w. 2. Generation
Bekreuzter T.w. 2. Generation
Kirschessigfl iege
Grüne Rebwanze
Reblaus
Springwurm
Thrips
Kräusel-, Pockenmilbe
Spinnmilben
01–07 = B–C (800 l/ha)
09–10 = C–D (800 l/ha)
11–15 = E–F (600 l/ha)
51–52 = F (800 l/ha)
53–59 = G–H (1000 l/ha)
71–81 = J–M (1600 l/ha)
Traubenzonenbehandlung (1200 l/ha)
Inse
ktiz
ide
und
Aka
rizi
de f
ür Ö
LN u
nd V
ITIS
WIS
S oh
ne E
insc
hrän
kung
zug
elas
sen
31 S
exua
lphe
rom
one
(Ver
wir
rung
stec
hnik
)
Ison
et-E
VPZ9
-12A
c✸
220
mg/
Dis
pens
er�
�50
0 D
isp.
/ha
Ison
et-L
VPE7
Z9-1
2Ac
✸19
0 m
g/D
ispe
nser
��
500
Dis
p./h
a
Ison
et-L
EVP
Z9-1
2Ac
+ E
7Z9-
12A
c✸
182
+ 1
82 m
g/D
ispe
nser
��
��
500
Dis
p./h
a
Ison
et-L
Plu
sVP
Z9-1
2Ac
+ E
7Z9-
12A
c✸
180
+ 2
0 m
g/D
ispe
nser
◗�
◗�
500
Dis
p./h
a
RAK
1+2
MVP
Z9-1
2Ac
+ E
7Z9-
12A
c✸
226
+ 2
17 m
g/D
ispe
nser
��
��
500
Dis
p./h
a
33 B
akte
rien
und
Fer
men
tati
onsp
räpa
rate
Agr
ee W
P,Xe
nTar
i WG
WP
WG
Bt v
ar. a
izaw
ai✸
50–5
40.
1�
�1.
2
Del
fi n, D
ipel
DF
WG
Bt v
ar. k
urst
aki
✸0.
05�
�0.
6
Aud
ienz
❖
SCSp
inos
ad
✸ ✸ ✸✸
➆
44
0.01
50.
015
0.01
50.
0067
�
��
��
�
�▲
0.12
0.15
0.18
0.08
➄
37 In
sekt
enw
achs
tum
sreg
ulat
oren
(Met
amor
phos
ehem
mer
= M
H,
Häu
tung
sbes
chle
unig
er =
HB)
App
laud
WP
Bupr
ofez
in (M
H)
250.
06�
0.6
0.96
Mim
icSC
Tebu
feno
zid
(HB)
230.
060.
05�
��
��
�0.
40.
30.
40.
60.
72
Prod
igy
SCM
etho
xyfe
nozi
d (H
B)■
22.5
0.04
��
��
��
0.32
0.24
0.3
0.4
0.48
38 O
xadi
azin
e
Stew
ard
WG
Indo
xaca
rb30
0.01
25�
� ▲
��
��
�0.
10.
075
0.1
0.12
50.
15
43 V
ersc
hied
ene
Surr
ound
W
PKa
olin
952
�24
➅
50 A
ustr
iebs
spri
tzm
itte
l (Ö
le)
Olé
oc, S
pray
Oil
7E, M
isto
12,
W
eiss
öl, W
eiss
öl S
, Zof
al D
➀
ECPa
rafi n
öl✸
992 1
▲ ▲◗ �
166
Ole
odan
, Ole
ofos
, Ole
oRel
❖
ECRa
psöl
+ C
hlop
yrifo
s-m
ethy
l73
+ 1
00.
5�
��
��
44
55 S
pezi
fi sc
he A
kari
zide
Entw
ickl
ungs
hem
mer
Wirk
ung
auf:
➂Re
siste
nzgr
uppe
➃A
pollo
SC
➁SC
Clof
ente
zine
420.
04EL
10A
�0.
320.
4
Cred
o, N
isso
star
➁
SCH
exyt
hiaz
ox23
0.02
ELN
10A
�0.
160.
2
Empf
ohle
ne In
sekt
izid
e un
d A
kari
zide
im R
ebba
u 20
18
13Agroscope Transfer | Nr. 212 / Januar 2018
Insektizide | Akarizide
Wir
ksto
ffgr
uppe
Han
dels
nam
e (H
N)
Akt
ivsu
bsta
nzA
llgem
eine
Ang
aben
Hau
ptsc
hädl
inge
Auf
wan
dmen
ge (
kg o
der
l/ha
) in
Bez
ug z
um P
fl an
zens
tadi
um�
=
Vol
lwirk
ung
◗ =
Tei
lwirk
ung
▲ =
Neb
enw
irkun
g❖
= B
iene
ngift
Erkl
ärun
gen:
sie
he S
eite
5
Formulierung
Form
ulie
rung
e:
EC
= E
mul
sion
skon
zent
rat
GR
= G
ranu
lat
CS
= K
apse
lsus
pens
ion
SC
= S
uspe
nsio
nsko
nzen
trat
VP
= P
rodu
kt m
it ve
rdam
pfen
dem
Wirk
stof
fW
G =
Was
serd
ispe
rgie
rbar
es
Konz
entr
atW
P =
Was
serd
ispe
rgie
rbar
es P
ulve
r
Bewilligt im Bioanbau ✸
Nicht zulässig für Ressourcen-effi zienzbeiträge** ■
Wirkstoffgehalt (%)
Konzentration (%)
Erdraupen, Rhombenspanner
Grüne Rebzikade
Schildläuse
Einbindiger T.w. 1. Generation
Bekreuzter T.w. 1. Generation
Einbindiger T.w. 2. Generation
Bekreuzter T.w. 2. Generation
Kirschessigfl iege
Grüne Rebwanze
Reblaus
Springwurm
Thrips
Kräusel-, Pockenmilbe
Spinnmilben
01–07 = B–C (800 l/ha)
09–10 = C–D (800 l/ha)
11–15 = E–F (600 l/ha)
51–52 = F (800 l/ha)
53–59 = G–H (1000 l/ha)
71–81 = J–M (1600 l/ha)
Traubenzonenbehandlung (1200 l/ha)
56 F
ungi
zide
mit
aka
rizi
der
Neb
enw
irku
ngW
Ps (H
N s
iehe
Fun
gizi
de)
WG
s (H
N s
iehe
Fun
gizi
de)
SCs
(HN
sie
he F
ungi
zide
)
WP
WG
SCSc
hwef
el (N
etzs
chw
efel
)✸
70–8
02
WW
�16
Inse
ktiz
ide
und
Aka
rizi
de f
ür Ö
LN u
nd V
ITIS
WIS
S nu
r m
it E
insc
hrän
kung
en z
ugel
asse
n42
Pho
spho
rsäu
rees
ter
Nur
zur
kur
ativ
en B
ekäm
pfun
g de
s Sa
uerw
urm
s
Reld
an 2
2 ❖
ECCh
lorp
yrifo
s-m
ethy
l22
0.20
��
�3.
22.
4
Nur
zu
Bekä
mpf
ung
von
Thri
ps u
nd G
rüne
r Re
bwan
ze im
Sta
dium
D-E
Pyrin
ex
❖CS
Chlo
rpyr
ifos(
-eth
yl)
230.
15�
��
0.9
55 S
pezi
fi sc
he A
kari
zide
Wirk
ung
auf:
➂Re
sist
enzg
rupp
e ➃
Oxa
zolin
e (k
urat
iv g
egen
Krä
usel
- und
Poc
kenm
ilben
)
Ara
bella
SCEt
oxaz
ol■
10.7
0.06
3LN
10B
�0.
5
MET
I bzw
. Pyr
azol
e (k
urat
iv g
egen
Krä
usel
milb
en o
der
gege
n Sp
innm
ilben
, wen
n de
r Ra
ubm
ilben
besa
tz 2
0% u
nter
dem
Milb
enbe
satz
lieg
t)
Kiro
nSC
Fenp
yrox
imat
50.
10LN
A21
��
0.6
0.8
11.
6
Tetr
onsä
ure-
Der
ivat
e (k
urat
iv g
egen
Krä
usel
milb
en o
der
nur
in P
arze
llen,
wo
der
Raub
milb
enbe
satz
20%
unt
er d
em M
ilben
besa
tz li
egt)
Envi
dor
❖SC
Spiro
dicl
ofen
22.3
0.04
LN23
��
0.32
0.24
0.32
0.64
➀
Geg
en G
emei
ne S
pinn
milb
e nu
r Neb
enw
irkun
g ➁
M
ax. 1
Beh
andl
ung
pro
Jahr
bis
spä
test
ens
Ende
Jun
i➂
E =
Eie
r L
= L
arve
n N
= N
ymph
en
A =
Adu
lte
WW
= W
inte
rwei
bche
n➃
Si
ehe
ww
w.ir
ac-o
nlin
e.or
g➄
7
Tage
War
tefr
ist
➅
nich
t für
Taf
eltr
aube
n➆
nu
r für
Taf
eltr
aube
n
Die
Wirk
stof
fe in
die
ser L
iste
sin
d in
der
Sch
wei
z un
ter v
ersc
hied
enen
Pro
dukt
nam
en im
Han
del.
Die
vol
lstä
ndig
e Li
ste
kann
unt
er w
ww
.blw
.adm
in.c
h ei
nges
ehen
wer
den.
**D
ie v
olls
tänd
ige
List
e de
r Wirk
stof
fe, d
ie n
icht
zul
ässi
g fü
r Res
sour
cene
ffi z
ienz
beitr
äge
gem
äss
der D
irekt
zahl
ungs
vero
rdnu
ng s
ind,
kan
n un
ter w
ww
.blw
.adm
in.c
h >
Inst
rum
ente
>D
irekt
zahl
unge
n>Re
ssou
rcen
effi z
ienz
beitr
äge
eing
eseh
en w
erde
n.
15Agroscope Transfer | Nr. 212 / Januar 2018
Handelsnamen | Gefahrenbezeichnung | Firma
Handelsnamen Nr. FirmaA Afalon(A) T, N 4 Leu+Gygax
Alce GHS05, 07, 08, 09, 20 m
3 Stähler
B Basta(A) GHS07, 08 1 Bayer, OmyaBasta 150 GHS05, 06,
08, 20 m1 Bayer
Basta S GHS05, 06, 08, 20 m
1 Stähler
C Chikara 25 WG GHS09 3 Stähler, SyngentaD Diuron 80 GHS07, 08,
09, 20 m4 Schneiter
F Firebird GHS05, 07, 08, 09, 6 m
1 Omya
Focus Ultra GHS07, 08, 09 2 BASFFusilade Max GHS08, 09 2 Syngenta
G Gallant 535 GHS07, 09 2 OmyaGlifonex TF GHS05 1 Leu+GygaxGlyfos Best GHS09 1 BayerGlyphomed(A) GHS05, 09 1 MédolGlyphosat 360 S GHS09 1 SchneiterGlyphosate GHS07, 09 1 Sintagro
P Paloka GHS07, 08, 20 m
1 Omya
Pledge GHS08, 09 4 Omya
Handelsnamen Nr. FirmaR Roundup PowerMax 1 Stähler
Roundup Prime 1 StählerRoundup Profi 1 Leu+GygaxRoundup Turbo 1 Leu+GygaxRoundup UltraPro 1 SyngentaRuitor GHS07, 08, 09 2 Sintagro
S Seccherba 360 1 SintagroSelect GHS07, 08, 09 2 Schneiter, StählerSurfl an Xi, N, 6 m 4 Syngenta
T Touchdown System 4 GHS09 1 SyngentaToxer total(A) GHS09 1 Omya
(A) Produkte mit Aufbrauchfrist im Jahr 2018:Afalon (30.04.18), Basta (31.08.18), Focus Ultra (nur Leu+Gygax, 31.08.18), Glyphomed (01.11.18), Toxer total (alte Forumulierung, 31.05.18)
Herbizide
Dunkelgelbe Spalte: Nr. = entspricht der Nummerierung der Herbizide in der Liste der Hebizide im Rebbau auf Seite 16–17Hellgelbe Spalte = Gefahrenbezeichnung:T = Giftig Xn = Gesundheitsschädlich Xi = Reizend N = Umweltgefährlich (vgl. Pfl anzenschutzempfehlungen S. 49)GHS05 = Ätzend GHS06 = Hochgiftig GHS07 = Vorsicht gefährlich GHS08 = Gesundheitsschädigend GHS09 = Gewässergefährdend6 m, 20 m = Abstand zu Gewässer oder Biotopen Spe3 (vgl. Pfl anzenschutzempfehlungen S. 52)
16 Agroscope Transfer | Nr. 212 / Januar 2018
HerbizideEm
pfoh
lene
Her
bizi
de im
Reb
bau
2018
Prod
ukte
(Dos
ieru
ng)
Her
bizi
dtyp
Wir
ksto
ff
Resistenzgruppe (HRAC) ➀➀
Nicht zulässig für Ressourcen-effi zienzbeiträge** ■
Wir
ksam
keit
Bem
erku
ngen
Einj
ähri
ge K
räut
erM
ehrj
ähri
ge K
räut
erG
räse
rEi
ne L
iste
der
Pro
dukt
e m
it Fi
rmen
fi nd
en s
ich
auf S
eite
15.
Erkl
ärun
g de
r W
irksa
mke
itssy
mbo
le:
sieh
e Se
ite 5
� =
Vol
lwirk
ung
◗ =
Tei
lwirk
ung
� =
Sch
lech
te/
kein
e W
irkun
g
◀▶
= S
ehr g
iftig
für
Was
sero
rgan
ismen
(ent
spric
ht
R-Sa
tz 5
0)
Amarant-Arten
Gänsefuss-Arten
Klettenlabkraut
Storchenschnabel-Arten
Gänsedistel-Arten
Taubnessel-Arten
Malven-Arten
Schwarzer Nachtschatten
Vogelmiere
Knöterich-Arten
Einjähriges Kreuzkraut
Ehrenpreis-Arten
Berufkraut-Arten
Rebberglauch
Ackerkratzdistel
Blacke
Gundelrebe
Winden-Arten
Brennessel
Pfeilkresse
Löwenzahn
Wegerich-Arten
Kriechendes Fingerkraut
Schachtelhalm
Kriechender Hahnenfuss
Brombeeren-Arten
Klee-Arten
Wicken-Arten
Quecke
Fingerhirse-Arten
Hühnerhirse
Einjähriges Rispengras
Raigras-Arten
Borstenhirse-Arten
anwendbar ab Standjahr
Her
bizi
de o
hne
Eins
chrä
nkun
gen
anw
endb
ar in
ÖLN
und
für
das
Zer
tifi k
at V
ITIS
WIS
S ➁
1 Bl
atth
erbi
zide
Bast
a 15
0, B
asta
S
(4.0
–5.0
l/ha
; 1.3
–2.0
%
gege
n St
ocka
ussc
hläg
e)Pa
loka
(3.0
–3.7
5 l/h
a)
Glu
fosi
nate
H■
��
��
��
��
��
��
��
◗◗
�◗
◗�
◗�
◗◗
◗�
◗◗
◗�
��
��
2
Kont
akth
erbi
zid;
Abb
renn
en v
on S
tock
aus-
schl
ägen
bis
30
cm L
änge
(1%
-ige
Sprit
zbrü
he);
meh
rjähr
ige
Pfl a
nzen
trei
ben
wie
der a
us.
Max
. 2 B
ehan
dlun
gen
je P
arze
lle u
nd J
ahr.
Anw
ende
rsch
utz
beac
hten
. Ver
bote
n in
G
rund
was
sers
chut
zzon
en S
2. ➅
Gly
phos
ate:
div.
For
mul
ieru
ngen
un
d Pr
äpar
ate
(Dos
ie-
rung
sie
he E
tiket
ten)
Gly
phos
ate
G�
��
��
��
��
��
��
��
��
◗�
◗�
�◗
◗�
◗◗
��
��
�� ➄
�2
Syst
emis
ches
Bla
tthe
rbiz
id; a
bsol
ut je
den
Kont
akt m
it Re
benb
lätt
ern
verm
eide
n (a
b A
nf. J
uli g
ross
e Sc
häde
n m
öglic
h); S
plitt
-App
li-ka
tion
bei h
artn
äcki
gen
Unk
räut
ern
sinn
voll;
ge
gen
Grä
ser (
inkl
. Que
cke)
gen
ügt e
ine
nied
-rig
e D
osie
rung
. Kei
ne N
iede
rsch
läge
wäh
rend
6
h na
ch d
er B
ehan
dlun
g.
Fire
bird
(0.2
%)
Pyra
fl ufe
n-et
hyl ◀
▶E
3
Kont
akth
erbi
zid;
Abb
renn
en v
on S
tock
aus-
schl
ägen
. Max
. 2 B
ehan
dlun
gen
je P
arze
lle
und
Jahr
. Ab d
rift a
uf g
rüne
Reb
ente
ile u
nbe-
ding
t ver
mei
den!
Kei
ne A
nwen
dung
bei
Win
d od
er T
empe
ratu
ren
> 2
5 ºC
.
2 Sp
ezifi
sche
Grä
serh
erbi
zide
(sys
tem
isch
e Bl
atth
erbi
zide
)Fo
cus
Ultr
a (1
–6 l/
ha) (A
)Cy
clox
ydim
A�
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
�1
App
likat
ion
auf m
inde
sten
s 15
cm
hoh
e G
räse
r; w
irken
nic
ht g
egen
Ein
jähr
iges
Ris
peng
ras.
Fl
uazi
fop-
P-bu
tyl:
max
. 1 B
ehan
dlun
g je
Pa
rzel
le u
nd J
ahr.
Fusi
lade
Max
, Rui
tor
(1–2
l/ha
)Fl
uazi
fop-
P-bu
tyl ◀
▶A
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
1
Gal
lant
535
(0.3
–1.5
l/ha
)H
alox
yfop
-(R)
-M
ethy
lest
er ◀
▶A
■�
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
◗�
�1
App
likat
ion
auf m
ind.
15
cm h
ohe
Grä
ser;
Teilw
irkun
g ge
gen
einj
ährig
es R
ispe
ngra
s m
it ei
ner h
ohen
Dos
ieru
ng. W
asse
r: 20
0-40
0 l/h
a.
Sele
ct (0
.5–1
l/ha
+
0.5
l/ha
Gon
dor o
der
2l/h
a Ra
psöl
)Cl
etho
dim
A�
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
◗�
�1
App
likat
ion
auf m
ind.
15
cm h
ohe
Grä
ser;
Teilw
irkun
g ge
gen
einj
ährig
es R
ispe
ngra
s m
it ei
ner h
ohen
Dos
ieru
ng; v
erbo
ten
in G
rund
-w
asse
rsch
utzz
onen
S2.
3 H
erbi
zid
mit
Bla
tt- u
nd B
oden
wir
kung
Chik
ara
25 W
G (0
.08–
0.2
kg/h
a +
0.5
l/ha
G
ondo
r)Fl
azas
ulfu
ron
◀▶
B■
��
��
��
��
��
◗�
�◗
◗�
�◗
��
◗�
��
��
��
�◗
�◗
4
Wirk
stof
fauf
nahm
e vo
rwie
gend
übe
r das
Bla
tt
(abe
r auc
h üb
er d
ie W
urze
l); a
lle G
räse
r und
ein
-jä
hrig
en K
räut
er w
erde
n gu
t bek
ämpf
t (m
ehr-
jähr
ige
Kräu
ter k
önne
n w
iede
r aus
trei
ben)
; hö
here
Dos
ieru
ng g
egen
Sch
acht
elha
lm;
Wie
derb
egrü
nung
nac
h 5–
10 W
oche
n be
i ge
nüge
nd F
euch
tigke
it.
■
� ◗ � ◀▶
Her
bizi
de n
ur m
it E
insc
hrän
kung
en a
nwen
dbar
in Ö
LN u
nd V
ITIS
WIS
S ➁
◀▶
■�
��
�◗
��
◗�
�◗
��
��
◗�
��
��
��
��
�◗
◗◗
◗◗
◀▶
■�
◗�
◗◗
◗�
◗�
�◗
�◗
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
�
◀▶
■�
��
��
��
��
��
��
�◗
◗�
��
��
◗�
�◗
��
��
◗�
��
�
Her
bizi
de n
ur m
it E
insc
hrän
kung
en a
nwen
dbar
in Ö
LN –
nic
ht a
nwen
dbar
für
das
Zer
tifi k
at V
ITIS
WIS
S ➁
◀▶
■�
��
��
��
��
��
��
�◗
◗�
◗�
��
�◗
�◗
��
◗◗
��
��
�
17Agroscope Transfer | Nr. 212 / Januar 2018
Herbizide
■
� ◗ � ◀▶
Her
bizi
de o
hne
Eins
chrä
nkun
gen
anw
endb
ar in
ÖLN
und
für
das
Zer
tifi k
at V
ITIS
WIS
S ➁
■�
��
��
��
��
��
��
�◗
◗�
◗◗
�◗
�◗
◗◗
�◗
◗◗
��
��
�
��
��
��
��
��
��
��
��
�◗
�◗
��
◗◗
�◗
◗�
��
��
��
◀▶
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
◀▶
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
◀▶
■�
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
◗�
�
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
�◗
��
◀▶
■�
��
��
��
��
�◗
��
◗◗
��
◗�
�◗
��
��
��
��
◗�
◗
Prod
ukte
(Dos
ieru
ng)
Her
bizi
dtyp
Wir
ksto
ff
Resistenzgruppe (HRAC) ➀➀
Nicht zulässig für Ressourcen-effi zienzbeiträge** ■
Wir
ksam
keit
Bem
erku
ngen
Einj
ähri
ge K
räut
erM
ehrj
ähri
ge K
räut
erG
räse
rEi
ne L
iste
der
Pro
dukt
e m
it Fi
rmen
fi nd
en s
ich
auf S
eite
15.
Erkl
ärun
g de
r W
irksa
mke
itssy
mbo
le:
sieh
e Se
ite 5
� =
Vol
lwirk
ung
◗ =
Tei
lwirk
ung
� =
Sch
lech
te/
kein
e W
irkun
g
◀▶
= S
ehr g
iftig
für
Was
sero
rgan
ismen
(ent
spric
ht
R-Sa
tz 5
0)
Amarant-Arten
Gänsefuss-Arten
Klettenlabkraut
Storchenschnabel-Arten
Gänsedistel-Arten
Taubnessel-Arten
Malven-Arten
Schwarzer Nachtschatten
Vogelmiere
Knöterich-Arten
Einjähriges Kreuzkraut
Ehrenpreis-Arten
Berufkraut-Arten
Rebberglauch
Ackerkratzdistel
Blacke
Gundelrebe
Winden-Arten
Brennessel
Pfeilkresse
Löwenzahn
Wegerich-Arten
Kriechendes Fingerkraut
Schachtelhalm
Kriechender Hahnenfuss
Brombeeren-Arten
Klee-Arten
Wicken-Arten
Quecke
Fingerhirse-Arten
Hühnerhirse
Einjähriges Rispengras
Raigras-Arten
Borstenhirse-Arten
anwendbar ab Standjahr
Her
bizi
de n
ur m
it E
insc
hrän
kung
en a
nwen
dbar
in Ö
LN u
nd V
ITIS
WIS
S ➁
4 Bo
denh
erbi
zide
– n
ur b
is 1
5. J
uni a
nwen
dbar
, nie
drig
e D
osie
rung
auf
leic
hten
und
dur
chlä
ssig
en B
öden
Pled
ge(0
.8–1
kg/
ha)
Flum
ioxa
zin
◀▶
E■
��
��
◗�
�◗
��
◗�
��
�◗
��
��
��
��
��
◗◗
◗◗
◗4
Jede
n Ko
ntak
t mit
der R
ebe
verm
eide
n (S
chäd
en m
öglic
h).
Surfl
an
(6 l/
ha)
Ory
zalin
◀▶
K1■
�◗
�◗
◗◗
�◗
��
◗�
◗�
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
2
Vor a
llem
geg
en H
irsen
; Ein
satz
auf
feuc
htem
Bo
den
mög
lichs
t kur
z vo
r der
en K
eim
ung,
abe
r sp
ätes
tens
End
e A
pril.
Max
. 1 B
ehan
dlun
g je
Pa
rzel
le u
nd J
ahr.
Anw
ende
rsch
utz
beac
hten
. N
icht
in G
rund
was
sers
chut
zzon
en S
2 od
er
auf S
andb
öden
aus
brin
gen.
➅
Diur
on 8
0 (2
.5 k
g/h
a)D
iuro
n ◀▶
C2■
��
��
��
��
��
��
��
◗◗
��
��
�◗
��
◗�
��
�◗
��
��
4
App
likat
ion
bis
spät
este
ns 1
5. Ju
ni; b
ei b
erei
ts
aufg
elau
fene
n U
nkrä
uter
n Ko
ntak
ther
bizi
d be
i-m
isch
en, M
isch
ung
spät
er (a
ber v
or 1
5. Ju
ni)
appl
izie
ren.
➂➅
Puff
erzo
ne v
on 2
0 m
(Abs
chw
emm
ung:
min
. 6 m
) zu
Obe
rfl ä
chen
gew
ässe
rn e
inha
lten.
Anw
ende
r-sc
hutz
bea
chte
n.
Her
bizi
de n
ur m
it E
insc
hrän
kung
en a
nwen
dbar
in Ö
LN –
nic
ht a
nwen
dbar
für
das
Zer
tifi k
at V
ITIS
WIS
S ➁
3 Bl
atth
erbi
zid
mit
Bla
tt- u
nd B
oden
wir
kung
– n
ur b
is 1
5. J
uni a
nwen
dbar
Alc
e (6
l/ha
)Te
rbut
hyla
zine
+ D
iuro
n +
Gly
phos
at ◀
▶
C1/
C2/
G■
��
��
��
��
��
��
��
◗◗
�◗
��
��
◗�
◗�
�◗
◗�
��
��
4
Max
. 1 B
ehan
dlun
g al
le 3
Jah
re je
Par
zelle
.Be
i mög
lichs
t spä
tem
Ein
satz
vor
End
e Ju
ni
wer
den
auch
Som
mer
keim
er u
nter
drüc
kt;
Split
t-A
pplik
atio
n m
öglic
h; K
eine
Nie
ders
chlä
ge
wäh
rend
6 S
tund
en n
ach
der B
ehan
dlun
g.N
icht
in K
arst
gebi
eten
ein
setz
en. ➃
➅
➀
Resi
sten
zman
agem
ent b
edeu
tet r
egel
mäs
sige
s A
bwec
hsel
n de
r Wirk
mec
hani
smen
(R
esis
tenz
grup
pen)
und
Ein
bezu
g de
r mec
hani
sche
n U
nkra
utbe
käm
pfun
g.➁
G
emäs
s G
rund
anfo
rder
unge
n Ö
LN u
nd V
ITIS
WIS
S w
erde
n be
i der
che
mis
chen
Unk
raut
bekä
mpf
ung
kein
e H
erbi
zide
gro
ssfl ä
chig
aus
gebr
acht
. Aus
nahm
en s
ind
Pfl a
nzun
gen
mit
Pfl a
nzab
stan
d kl
eine
r 1.5
0 m
, Br
ache
fl äch
en m
it st
arke
r Ver
unkr
autu
ng s
owie
Ext
rem
fälle
wie
Tro
cken
heit,
W
asse
rstr
ess
oder
nic
ht m
echa
nisi
erba
re R
ebfl ä
chen
.➂
In
Mis
chun
g m
it ei
nem
Bla
tthe
rbiz
id.
➃
Sens
ible
Sor
ten
wie
Arv
ine,
Mus
cat u
nd a
nder
e ni
cht b
ehan
deln
.➄
Re
sist
enz
von
Ital
ieni
sche
m R
aygr
as g
egen
Gly
phos
at in
der
Reg
ion
Aub
onne
bes
tätig
t.➅
N
ur a
ls R
eihe
nbeh
andl
ung.
(A)
Prod
ukt m
it A
ufbr
auch
fris
t:
Focu
s U
ltra
(31.
08.2
018,
nur
Leu
+G
ygax
)
**D
ie v
olls
tänd
ige
List
e de
r Wirk
stof
fe, d
ie n
icht
zul
ässi
g fü
r Res
sour
cene
ffi zi
enzb
eitr
äge
gem
äss
der D
irekt
zahl
ungs
vero
rdnu
ng s
ind,
kan
n un
ter w
ww
.blw
.adm
in.c
h >
Inst
rum
ente
>D
irekt
zahl
unge
n>Re
ssou
rcen
effi z
ienz
beitr
äge
eing
eseh
en w
erde
n.
Z
usät
zlic
h dü
rfen
für R
esso
urce
neffi
zien
zbei
träg
e im
Reb
bau
kein
e Bo
denh
erbi
zide
ein
gese
tzt w
erde
n.
Agroscope Transfer | Nr. 212 / Januar 2018
19Agroscope Transfer | Nr. 212 / Januar 2018
Nebenwirkungen
Fung
izid
eN
r.Ra
ub-
milb
enPa
ra-
sito
ide
Blum
en-
wan
zen
Flor
-fl i
egen
Mar
ien-
käfe
rSc
hweb
-fl i
egen
Bien
enW
asse
r-or
g.A
l-Fo
sety
l + F
luop
icol
id10
NN
©A
l-Fo
sety
l + F
enam
idon
1N
©A
l-Fo
sety
l + F
olpe
t14
NN
NN
MM
©A
mis
ulbr
om7
NN
©A
ureo
basi
dium
pul
lula
ns19
NBo
scal
id9
NBu
pirim
at +
Teb
ucon
azol
2N
N©
Carb
enda
zim
9N
NN
NN
©Ch
loro
thal
onil
14N
NN
NN
©Cy
azof
amid
7N
NN
NCy
fl ufe
nam
id11
NN
N©
Cym
oxan
il +
Fam
oxad
on1
N©
Cym
oxan
il +
Zox
amid
14N
N©
Cypr
odin
il +
Flu
diox
onil
9N
T©
Dife
noco
nazo
l2
NN
MN
N©
Dim
etho
mor
ph +
Zox
amid
8N
N©
Dith
iano
n 14
NN
NN
N©
Fenc
hel-
Öl
19N
Fenh
exam
id9
NN
NN
–M©
Fenp
ropi
din
3N
©Fe
npyr
azam
in9
NN
©Fl
uazi
nam
14N
–M©
Fluo
pyra
m9
NN
©Fl
usila
zol
2N
N–M
N©
Flux
apyr
oxad
5N
N©
Folp
et
13N
NN
NM
M©
Folp
et +
div
erse
Pro
dukt
edi
v.N
NN
NM
M©
Lam
inar
in19
NN
Kaliu
m-B
icar
bona
t14
NKa
lium
phos
phon
at19
NKr
esox
im-m
ethy
l1
NN
NN
©Ku
pfer
(div
erse
Pro
dukt
e)15
/16
NN
NN
–MN
N©
Kupf
er-K
alkb
rühe
15N
©M
anco
zeb
18M
–TN
–MN
N–M
N–M
N©
Man
coze
b +
Zox
amid
18M
–TN
–MN
N–M
N–M
N©
Man
dipr
opam
id +
Zox
amid
8N
N©
Mep
anip
yrim
9N
N©
Met
alax
yl +
Fol
pet
6N
NN
NM
M©
Met
iram
18M
–TM
NN
–MN
–M©
Met
rafe
none
12N
N–M
N©
Myc
lobu
tani
l2
NN
NN
N©
Net
zsch
wef
el17
NN
NM
Penc
onaz
ol2
NN
NN
N©
Prop
ineb
18M
–TM
NT
©Pr
oqui
nazi
d5
N©
Pyrim
etha
nil
9N
NN
NN
Fung
izid
eN
r.Ra
ub-
milb
enPa
ra-
sito
ide
Blum
en-
wan
zen
Flor
-fl i
egen
Mar
ien-
käfe
rSc
hweb
-fl i
egen
Bien
enW
asse
r-or
g.Q
uino
xyfe
n +
(Myc
lobu
tani
l)4/
2N
©Sc
hwef
el +
Fol
pet +
Kup
fer
17N
NN
NM
M©
Schw
efel
saur
e To
nerd
e19
N–M
Spiro
xam
in3
N©
Sprio
xam
in +
Teb
ucon
azol
2N
©St
äube
schw
efel
17M
Tebu
cona
zol
2N
NN
NN
©Th
ioph
anat
-Met
hyl
9N
–MN
MN
©Tr
iadi
men
ol2
NN
NN
NTr
ifl ox
ystr
obin
1N
NN
–MN
–M©
Trifl
umiz
ol2
NN
–MN
N©
Inse
ktiz
ide
Nr.
Raub
-m
ilben
Para
-si
toid
eBl
umen
-w
anze
nFl
or-
fl ieg
enM
arie
n-kä
fer
Schw
eb-
fl ieg
enBi
enen
Was
ser-
org.
Baci
llus
thur
ingi
ensi
s33
NN
NN
N©
Bupr
ofez
in37
NN
NN
N©
Chlo
rpyr
ifos-
ethy
l42
N–M
M–T
MT
N–M
©©
Chlo
rpyr
ifos-
met
hyl
42N
–MM
–TM
TN
–M©
©In
doxa
carb
38N
MN
NM
N©
Kaol
in43
NM
etho
xyfe
nozi
d37
NN
NN
NPa
raffi
nöl
1–2
%50
NPh
erom
one
31N
NN
NN
NRa
psöl
+ C
hlor
pyrif
os-m
ethy
l50
N–M
©©
Spin
osad
33N
–MM
N–M
N–M
N–M
©©
Tebu
feno
zid
37N
NN
N©
Tefl u
benz
uron
37N
NN
NM
–TN
©
Aka
rizi
deN
r.Ra
ub-
milb
enPa
ra-
sito
ide
Blum
en-
wan
zen
Flor
-fl i
egen
Mar
ien-
käfe
rSc
hweb
-fl i
egen
Bien
enW
asse
r-or
g.Cl
ofen
tezi
n55
NN
NN
NN
Etox
azol
55M
NM
©Fe
npyr
oxim
at55
MM
©H
exyt
hiaz
ox55
NN
NN
NSp
irodi
clof
en55
N–M
NN
–MN
N–M
©
Bei d
en F
ungi
zide
n w
ird d
ie E
inte
ilung
in d
er R
egel
auf
de
n Ei
nfl u
ss v
on fü
nf a
ufei
nand
erfo
lgen
den
Beha
ndlu
n-ge
n ab
gele
itet,
bei d
en In
sekt
izid
en a
uf e
ine.
Bei
Tan
kmi-
schu
ngen
ver
schi
eden
er A
ktiv
subs
tanz
en g
ilt d
ie T
oxiz
i-tä
tsst
ufe
des
jew
eils
höc
hste
n Ei
nzel
wer
tes.
Die
Ang
aben
ber
uhen
auf
ver
schi
eden
en Q
uelle
n, w
obei
D
aten
aus
Lab
or-,
Hal
bfre
iland
- ode
r Fre
iland
vers
uche
n be
rück
sich
tigt w
urde
n. F
ehle
n A
ngab
en, l
iege
n ke
ine
Unt
ersu
chun
gen
vor.
Die
Buc
hsta
ben
N, M
und
T g
eben
Grö
ssen
ordn
unge
n de
r Sc
hädl
ichk
eit f
ür d
ie v
ersc
hied
enen
Nüt
zlin
ge a
n.
N
=
Neu
tral
bis
wen
ig g
efäh
rlich
(0–4
0% R
eduk
tion)
M
=
Mitt
elge
fähr
lich
(40–
60%
Red
uktio
n)T
=
Toxi
sch
(gef
ährli
ch b
is s
ehr g
efäh
rlich
; 60
–100
% R
eduk
tion)
Bien
en u
nd W
asse
rorg
anis
men
: ©
=
G
efäh
rlich
Nr.
=
Num
mer
der
Pfl a
nzen
schu
tzm
ittel
für d
en
Rebb
au 2
018
Neb
enw
irku
ngen
der
em
pfoh
lene
n Fu
ngiz
ide,
Inse
ktiz
ide
und
Aka
rizi
de im
Reb
bau
2018