konzepte der emotionsregulation und psychische gesundheit · konstruktive . hoffnungs- losigkeit ....
TRANSCRIPT
-
1 University
Konzepte der Emotionsregulation
und psychische Gesundheit
Prof. Dr. Matthias Berking
Spannungsfeld Mensch und Emotionen im Arbeitfeld, Dresden 2018
-
Was macht psychisch krank?
Ziel 1 Ziel 2
Ziel 7 Ziel 6 Ziel 5 Ziel 4
Ziel 3
Grundbedürfnisse
Psychische Störungen
-
Was macht psychisch krank?
Ziel 1 Ziel 2
Ziel 7 Ziel 6 Ziel 5 Ziel 4
Ziel 3
Grundbedürfnisse
Verhalten
Psychische Störungen
Emotionsregulationskompetenz
-
?
I. ER-Defizite: Was ist das eigentlich?
-
Konstruktive Hoffnungs- losigkeit
Entwickeln von Resilienz 7b
Verstehen
Akzeptanz &
Toleranz Modifikation
Konfrontations- bereitschaft
Ableiten von Veränderungs- punkten
1
2
3 3a 3b
4
5 6
7 Einüben der Kompetenzen
7a
bewusstes Wahrnehmen
Identifizieren &
Benennen
effektive
Selbstunterstützung
1
4
2
Adaptive Emotionsregulation
-
?
II. Wie relevant sind emotionale Kompetenzen für die psychische Gesundheit?
-
Aufmerksamkeit 2.69 (0.90) 2.03 (0.94) 0.72 34.67***
Körperempfindungen 2.79 (0.80) 2.42 (0.92) 0.43 16.54***
Klarheit 2.91 (0.83) 2.35 (0.94) 0.63 45.95***
Verstehen 2.92 (0.69) 2.10 (0.95) 0.99 85.51***
Akzeptanz 2.83 (0.72) 1.91 (0.88) 1.14 95.73***
Toleranz 2.62 (0.81) 1.63 (0.99) 1.09 80.67***
Selbstunterstützung 2.64 (0.77) 2.11 (0.96) 0.61 18.58***
Konfrontationsbereits. 2.60 (0.93) 2.12 (1.03) 0.49 21.81***
Regulation 2.25 (0.81) 1.75 (0.83) 0.83 5.28***
SEKTotal 2.70 0.52 2.03 (0.71) 1.08 90.58***
M SD M SD d F Controls (N = 246) Patienten (N=289) Skalen
d ≥ .8 d ≥ .5
Berking et al. (2008) Behavior Research and Therapy
Studie 1.1: Patienten vs. Kontrollpersonen
-
r ≥ .5 r ≥ .3
Pre-Treatment Scores Gain Scores
Skalen GSI BDI PAPANAS NAPANAS GSI BDI PAPANAS NAPANAS
Aufmerksamkeit -.19** -.21*** .30*** -.10(*) -.16** -.24*** .30*** -.09(*)
Körperempfind. -.17** -.23*** .26*** -.12** -.15* -.16** .23*** -.10*
Klarheit -.33*** -.36*** .34*** -.20*** -.20** -.26*** .27*** -.17**
Verstehen -.32*** -.33*** .33*** -.19** -.25*** -.31*** .30*** -.23***
Akzeptanz -.45*** -.45*** .45*** -.40*** -.46*** -.47*** .46*** -.38***
Toleranz -.50*** -.53*** .52*** -.40*** -.44*** -.45*** .39*** -.36***
Selbstunterst. -.43*** -.44*** .44*** -.36*** -.29*** -.27*** .28*** -.31***
Konfrontations. -.41*** -.43*** .46*** -.33*** -.24*** -.26*** .32*** -.27***
Regulation -.53*** -.51*** .58*** -.41*** -.48*** -.46*** .49*** -.46***
SEKTotal -.50*** -.52*** .55*** -.37*** -.44*** -.47*** .49*** -.40***
Studie 1.2: Korrelationen (Patienten; N = 289)
Berking et al. (2008) Behavior Research and Therapy
-
With sex & age as first step predictors β R
2 ∆ R2 F
1. GSI Regulation Toleranz
-.29 -.26
.23 .27
.20 .04
63.28*** 14.29***
2. BDI Toleranz Akzeptanz Regulation
-.24 -.21 -.16
.24 .29 .30
.22 .05 .01
72.21*** 15.97*** 4.78*
5. PAPANAS Regulation Akzeptanz
.36 .25
.27
.31 .27 .04
92.79*** 12.88***
6. NAPANAS Regulation Awareness Toleranz
-.39 .20 -.21
.18 .21 .23
.17 .03 .03
53.21*** 8.08** 8.86**
Studie 1.3: MVAn Verbesserung der ER und Therapieoutcome
Berking et al. (2008) Behavior Research and Therapy
-
EmotionalAdjustment t2
EmotionRegulation t2
ER 1.2
e07
1
1
ER 2.2
e08
1
ER 3.2
e09
1
EA 3.2
e12
1
EA 2.2
e11
1
EA 1.2
e10
1
1
EmotionRegulation t1
ER 1.1
e01
ER 2.1
e02
ER 3.1
e03
1
1 1 1
EmotionalAdjustment t1
EA 3.1
e06
EA 2.1
e05
EA 1.1
e04
11
1
1
a
b
c
d
e
d1
d2
1
1
d
e
14 Tage
5 Jahre
Studie 3
446 Normalpersonen
635 Personen aus High-Risk Population
131 Teilnehmer aus Studie 3
Studie 4
Studie 2
Studien 2 - 4
Berking, et al. (2008) JCP; Berking et al. (2014) BRAT
-
EmotionalAdjustment t2
EmotionRegulation t2
ER 1.2
e07
1
1
ER 2.2
e08
1
ER 3.2
e09
1
EA 3.2
e12
1
EA 2.2
e11
1
EA 1.2
e10
1
1
EmotionRegulation t1
ER 1.1
e01
ER 2.1
e02
ER 3.1
e03
1
1 1 1
EmotionalAdjustment t1
EA 3.1
e06
EA 2.1
e05
EA 1.1
e04
11
1
1
a
b
c
d
e
d1
d2
1
1
S4-ADS: 0.03.
e
Studie 2 PAPANAS: e = 0.20*** d = 0.01 NAPANAS: e = -0.08* d = 0.01
Studie 3
PAPANAS: e = -0.09* d = 0.02 NAPANAS: e = 0.21*** d = 0.04 STAI-S: e = -0.12** d = -0.05 ADS-S: e = -0.06 d = -0.01
14 Tage
Ergebnisse
5 Jahre
Studie 4
ADS-S: e = -0.27* d = 0.12
Model Fit: RMSEA: S2-PAPANAS: 0.05, S2-NAPANAS: 0.08, S3 -PAPANAS: 0.05, S3-NAPANAS: 0.08, S3-STAI-S: 0.05, S3-ADS-S: 0.05.
d
Berking, et al. (2008) JCP; Berking et al. (2014) BRAT
-
?
III. Praktische Implikationen?
-
Störungsbezogene Indikation
F 00.0
F 20.0
F 32.2
F 40.0
F 40.1
F 41.1
F 43.4
F 45
F 10.2
F 54
F 63.3
Defizite in der Emotions-regulation
-
F 00.0
F 20.0
F 32.2
F 40.0
F 40.1
F 41.1
F 43.4
F 45
F 10.2
F 54
F 63.3
Defizite in der Emotions-regulation
Störungsbezogene Indikation
-
Emotions-regulations-
defizite
?
F 00.0
F 20.0
F 32.2
F 40.0
F 40.1
F 41.1
F 43.4
F 45
F 10.2
F 54
F 63.3
Störungsbezogene Indikation ergänzt um …
-
Emotions-regulations-
defizite
F 00.0
F 20.0
F 32.2
F 40.0
F 40.1
F 41.1
F 43.4
F 45
F 10.2
F 54
F 63.3
Störungsbezogene Indikation ergänzt um …
-
Emotions-regulations-
defizite
+
F 00.0
F 20.0
F 32.2
F 40.0
F 40.1
F 41.1
F 43.4
F 45
F 10.2
F 54
F 63.3
Störungsbezogene Indikation ergänzt um …
-
Theorie:
1. Information
2. Orientierung
3. Motivation
Intensives Training: 3 x 20 Sek. + 1 x 20 Min. / Tag
Grundstruktur des TEK
-
TEK-Handbuch TEK-audio-Training
-
mobileTEK Wenn erwünscht:
• Tägliche SMS-Übungsvorschlage aufs Handy
• Tagsüber: ultrakurze Übungen (6 Sek. max) Abends: Eine längere Übung (15 Min. max.)
-
?
IV. Lassen sich emotionale Kompetenzen mit dem TEK stärken?
-
Gruppe 1
Gruppe 2
Gruppe 3
11
11
10
12 10
6 7 8
TEK1
TEK3
TEK2 WLC
WLC
Zeit T1 T2 T3 T4
Stichprobe: 31 Polizisten der Kantonspolizei Zürich
31 matched controls AV: SEK-27
Design:
Studie 11: Effekte des TEK-Trainings bei Polizisten
-
2,0
2,1
2,2
2,3
2,4
2,5
2,6
2,7
2,8
2,9
3,0
pre postZeit
TECWLC
3.0 2.5 2.0
Berking, Wupperman, & Meier (2010) Behavior Therapy
┬
95% CI of control group
┴
Note. Y-Achse= SEKTOTAL
Studie 5: Effekte des TEK-Trainings bei Polizisten
-
?
VII. Lässt sich mit dem TEK die Effektivität etablierter Verfahren erhöhen?
-
Emotions-regulations-
defizite
F 20.0
F 32.2
F 40.0
F 40.1
F 41.1
F 43.1
F 45
F 10.2
+ F 32/3
Studie 12: TEK als adjuvantes Verfahren
F 54
F 63.3
Berking et al. (2013) Psychth and Psychosom
-
Stichprobe: 509 Patientinnen mit depressiver Episode (F32) oder rezidivierender depressiver Episode (F33) Alter: M= 46.59 Jahre (20-70; SD=8.87)
Geschlecht: 410 (81%) Frauen, 99 (19%) Männer
Suizidalität: 35 (5.7%) mit früherem, 3 (0.5%) mit akt. Suizidversuch
Komorbidität: 49.8% min. eine andere F-Diagnose;13.6% > 3 F-Diagnosen
Maße: SEK, BDI-II
Therapie: 46.04 Tage KVT im (21-77; SD= 8.13)
Methode:
Berking et al. (2013) Psychth and Psychosom
-
Screened (n=1002)
Eingeschlossen (n=509)
Informierte Zustimmung (n=1002)
KVT-TAU (n=282) KVT+TEK (n=227)
Completed KVT-TAU (n=277) Completed KVT+TEK (n=227)
Completed KVT-TAU und post-treatment assessment (n=268)
Completed CBT-TEK und post-treatment assessment (n=216)
Randomisiert(n=509)
- 476 erfüllten MDD-Kriterium nicht
- 17 hatten Rentenantrag gestellt
50/50 Randomisierung müsste aufgrund krankheitsbedingter Absenz einer TEK-Trainerin
modifiziert werden
Methode: Design/Patient-Flow R
ecru
tieru
ng
Zuw
eisu
ng
Trea
tmen
t D
aten
Ana
lyse
-
Ergebnisse: BDI
β=1.74, SE=0.88, df=418.21, t=1.98*, 95%CI=0.29-3.19, d=0.16
Berking et al. (2013) Psychth and Psychosom
Diagramm1
PräPrä
PostPost
KVT-TAU
KVT-TEK
22.11
21.76
11.19
9.4
Tabelle1
KVT-TAUKVT-TEK
Prä22.1121.76
Post11.199.4
Ziehen Sie zum Ändern der Größe des Diagrammdatenbereichs die untere rechte Ecke des Bereichs.
SEK-GESA
Aufmerksamkeit
Körperempfindung
Klarheit
Verstehen
Akzeptanz
Toleranz
Konfrontationsbereitschaft
Selbstuntertstüzung
Modifikation
HEALTH-D
HEALTH-Lebenszufriedenheit
BDI
-
KVT-TAU KVT + TEK HLM
Prä Post Prä Post
Skalen M SD M SD M SD M SD β(1/424) d
Aufmerksamkeit 2.85 0.94 3.79 0.91 2.89 1.00 3.92 0.78 -0.64 -0.06
Körperempfind. 3.03 0.94 3.67 0.83 3.14 0.89 3.79 0.78 0.04 0.02
Klarheit 2.89 1.02 3.56 0.89 2.93 0.98 3.69 0.84 -0.90 -0.07
Verstehen 2.72 1.00 3.52 0.92 2.79 1.00 3.68 0.81 -0.65 -0.05
Akzeptanz 2.55 0.92 3.32 0.94 2.59 0.92 3.57 0.86 -1.98* -0.16
Toleranz 2.22 0.96 3.04 1.00 2.21 0.89 3.28 0.93 1.96* -0.16
Selbstunterst. 2.62 0.92 3.27 0.92 2.60 0.87 3.44 0.86 -2.36** -0.19
Konfrontations. 2.73 0.92 3.29 0.87 2.75 0.96 3.40 0.90 -0.90 -0.04
Regulation 2.15 0.85 3.11 0.95 2.15 0.81 3.30 0.88 -1.76* -0.14
SEKTotal 2.64 0.75 3.40 0.79 2.67 0.73 3.56 0.74 -1.54(*) 0.12
Ergebnisse: Emotionsregulation
Berking et al. (2013) Psychth and Psychosom
-
KVT-TAU KVT + TEK HLM
Prä Post Prä Post
Skalen M SD M SD M SD M SD β(1/424) d
Aufmerksamkeit 2.85 0.94 3.79 0.91 2.89 1.00 3.92 0.78 -0.64 -0.06
Körperempfind. 3.03 0.94 3.67 0.83 3.14 0.89 3.79 0.78 0.04 0.02
Klarheit 2.89 1.02 3.56 0.89 2.93 0.98 3.69 0.84 -0.90 -0.07
Verstehen 2.72 1.00 3.52 0.92 2.79 1.00 3.68 0.81 -0.65 -0.05
Akzeptanz 2.55 0.92 3.32 0.94 2.59 0.92 3.57 0.86 -1.98* -0.16
Toleranz 2.22 0.96 3.04 1.00 2.21 0.89 3.28 0.93 1.96* -0.16
Selbstunterst. 2.62 0.92 3.27 0.92 2.60 0.87 3.44 0.86 -2.36** -0.19
Konfrontations. 2.73 0.92 3.29 0.87 2.75 0.96 3.40 0.90 -0.90 -0.04
Regulation 2.15 0.85 3.11 0.95 2.15 0.81 3.30 0.88 -1.76* -0.14
SEKTotal 2.64 0.75 3.40 0.79 2.67 0.73 3.56 0.74 -1.54(*) 0.12
Ergebnisse: Emotionsregulation
Berking et al. (2013) Psychth and Psychosom
-
KVT-TAU KVT + TEK HLM
Prä Post Prä Post
Skalen M SD M SD M SD M SD β(1/424) d
Aufmerksamkeit 2.85 0.94 3.79 0.91 2.89 1.00 3.92 0.78 -0.64 -0.06
Körperempfind. 3.03 0.94 3.67 0.83 3.14 0.89 3.79 0.78 0.04 0.02
Klarheit 2.89 1.02 3.56 0.89 2.93 0.98 3.69 0.84 -0.90 -0.07
Verstehen 2.72 1.00 3.52 0.92 2.79 1.00 3.68 0.81 -0.65 -0.05
Akzeptanz 2.55 0.92 3.32 0.94 2.59 0.92 3.57 0.86 -1.98* -0.16
Toleranz 2.22 0.96 3.04 1.00 2.21 0.89 3.28 0.93 1.96* -0.16
Selbstunterst. 2.62 0.92 3.27 0.92 2.60 0.87 3.44 0.86 -2.36** -0.19
Konfrontations. 2.73 0.92 3.29 0.87 2.75 0.96 3.40 0.90 -0.90 -0.04
Regulation 2.15 0.85 3.11 0.95 2.15 0.81 3.30 0.88 -1.76* -0.14
SEKTotal 2.64 0.75 3.40 0.79 2.67 0.73 3.56 0.74 -1.54(*) 0.12
Ergebnisse: Emotionsregulation
Berking et al. (2013) Psychth and Psychosom
-
Emotions-regulations-
defizite
+
F 00.0
F 20.0
F 32.2
F 40.0
F 40.1
F 41.1
F 43.4
F 45
F 10.2
F 54
F 63.3
Zusammenfassung
-
Zukunft: Weitesgehend Mobil
-
Mobile Mental Health Promoter (MMHP) Entwicklung einer mobilen Applikation zur nachhaltigen Förderung der psychischen Gesundheit
Geht das nicht besser?
-
35 University
Vielen Dank für Ihre Aufmerksamkeit !!!
Kontakt: [email protected]
-
36 University
Fragen
Kommentare
Diskussionspunkte
Kontakt: [email protected]
Foliennummer 1Foliennummer 2Foliennummer 3Foliennummer 4Foliennummer 5Foliennummer 6Foliennummer 7Foliennummer 8Foliennummer 9Foliennummer 10Foliennummer 11Foliennummer 12Foliennummer 13Foliennummer 14Foliennummer 15Foliennummer 16Foliennummer 17Foliennummer 18Foliennummer 19Foliennummer 20Foliennummer 21Foliennummer 22Foliennummer 23Foliennummer 24Foliennummer 25Foliennummer 26Foliennummer 27Foliennummer 28Foliennummer 29Foliennummer 30Foliennummer 31Foliennummer 32Foliennummer 33Foliennummer 34Foliennummer 35Foliennummer 36