amerika, kafka

8/13/2019 Amerika, Kafka

1/318

bilgi yaynevi


2/318

BL G Y AY IN L AR I : 58ROMAN DlZ S : 14

Birinci Basm

K asm 1967

BLG YAYINEVSakarya Caddesi No : 8

Yeniehir AnkaraT elf.: 17 74 03 17 89 30


3/318

Franz Kafka

A M E R K A

TRKE S: ARF GELEN

Bilgi Yaynevi


4/318

S E V N M A T B A A S I

Demirtepe, A nk ara T el. : 12 51 88


5/318

N D E K L E R

BRNC BLMAtei, 7

KNC BLMK arl'm Days, 41

NC BLM

New York Y aknnda Bir K k, 58DRDNC BLM

Ramses Yolu, 99

BENC BLMHotel Occidental, 131

ALTINCI BLM

Robinson Olay, 161YEDNC BLM

Bir Smak, 207

SON BLMOklahoma Ak Hava Tiyatrosu, 267

EK

Fragmanlar I, 291Fragmanlar I I , 303

SON SZLER, 309

5


6/318


7/318

ATE

Karl Rossmann on alt yandayd. Yoksul birailenin ocuuydu. H izmeti kzn bir i KaT batankarm, ondan bir de ocuk edinmiti. Bu yzdenK arl Amerikaya yolladlar. Gemi hzm kesip NewYork limanna girerken, Kari, saatlardr seyrettii z-

grlk tanras heykelinin birden daha ok parla-maya balayan gne iinde kaldn grd.Esen rzgrlarn ortasnda dimdik duran heykel, k-l tutan elini sanki o anda havaya kaldryordu.

Kari, Amma da yksekmi dedi kendi kendi-ne. Yerinden kprdamay sanki hi dnmyordu.nnden gelip geen hamallarn gittike byyenkalabal onu yava yava srkledi; bylece gver-

tenin korkuluklarna kadar geldi.Yolculuk srasnda yle byle tant gen bir

adam, yanndan geerken K arla, Ne o, inmeye ni-yetiniz yok mu? diye sordu. K ari, Tamam, iniyo-rum. dedi glerek. Sevin cokunluu iinde bavu-lunu omuzuna atverdi. Ne de olsa gl kuvvetlibir delikanlyd. Tand adam, bastonuna hafife

dayanarak kalabalkla birlikte uzaklarken seyretti.Tam bu srada geminin iinde unuttuu emsiyesiaklna geldi, birden telland. Halinden pek honutgrnmeyen tandna kotu, bavulunun yannda bir

7


8/318


9/318

re zellikle Mandallarn oynad oyunlarla ilgilitehlikeleri ok dinlemiti.

yle, yle. dedi adam.K arln tereddd dalmt. Adam, anszn ka-

pnn tokmam tuttu, itti, K arl kendine doruekerek kapy hzla kapad. Birisinin koridordanieri bakmasna hi dayanamam, tepem atar. dedi.Sonra gene bavulla uramaya balad. Bu kapnnnnden her geen ieriye bir bakar. Bu kadarnahibir babayiit dayanamaz.

Kari, Peki ama, koridor bombo. dedi. K aryo-lann demirine iyice yaslanp kendini brakmt.

Evet, imdi yle. dedi adam.Kari, 'nemli olan da imdi. diye dnd.

'Bu adamla konumak da zor i.Atm kendinizi yatan stne. O kadarck yer

var orada. dedi adam.Kari, kna skna yatan stne kt. Kendini

yukar atmak iin giritii ilk deneme boa gidince

bir kahkaha att. Yataa kar kmaz da birden ba-rd : Aman Allahm, bavulumu unuttum gitti.Bavul nerede ki?Yukarda gvertede. Bir tandn yanna brak-

tm. Neydi o adamn ad? diyen Kari, annesinin yol-culuk iin ceket astarna diktii gizli cepten bir kart-vizit kard: Butterbaum, Franz Butterbaum.

Bavulunuz ok mu gerekli?

E lbette.Peki, neden onu yabanc birine verdiniz yley-

se?emsiyemi aada unutmutum, almak iin bu-

raya kotum. Bavulu da buraya kadar srklemekistemedim. Sonra da urada yolumu ardm.

Yalnz msnz? Tek banza m geldiniz?

Evet, yalnzm. .Kari, Bu adama gvenmeliyim. Bundan dahaiyi bir arkada hemen imdi nerede bulurum? di-ye dnd. Adam : Demek imdi bavulu da kay-

9


10/318

bettiniz. emsiyeden zaten sz etmiyoruz. diyereksandalyeye oturdu. Sanki K arl'm iine derin bir ilgiuyanmt iinde.

Ama ben, bavulun henz kaybolmadna inan-

yorum.nanmak iyi eydir. dedi adam ve ksa, siyah

ve sk salarn hzl hzl kad. Gemide limanlar-la birlikte detler de deiir. Hamburgda olsayd,sizin Butterbaum belki bavula bakard. Ama bura-da artk bavul da, adam da toz olmutur belki de.

Kari, yleyse hemen yukar kp bakmalym.dedi, nasl dar kabilirim diye etrafna baknd.Adam, Durun hele! diyerek eliyle K arl gsndenhzla yataa itti. Kari fkelendi, Niye ama? diyesordu. Anlam yok da ondan, dedi adam. Birkasaniye sonra ben de kyorum. Birlikte gideriz. Ba-vul ya alnmtr, alnmsa aresi yok, ya da adamonu brakp gitmitir. Brakp gitmise, gemi bsb-tn boalnca daha kolay buluruz. O zaman emsiye-

nizi de buluruz.Kari, Gemiyi iyi tanyor musunuz? diye sordu.pheliydi. Bo gemide eyalarnn daha kolay bulu-nabilecei akla yakn bir dnce olduu halde onaprzl grnyordu.

Geminin ateisiyim ben. dedi adam.Kari, Geminin ateisi szsiniz demek! diye

haykrd. Btn umutlarn aan bir eyle karla-

m gibi sevindi. Elini enesine dayayp adama da-ha yakndan bakt. Slovakyah ile birlikte yattmkamarann nnde bir delik vard. Makine dairesinioradan grebiliyordum.

Evet, ben orada alyorum. dedi atei.Kari, Teknie kar her zaman byk ilgi duya-

rm. dedi. K afas bir eye taklmt. Amerikaya

gelmek zorunda kalmasaydm, mutlaka mhendisolurdum.Neden gelmek zorunda kaldnz?Kari, Ah bilemezsiniz! diyerek eliyle yapt

10


11/318

bir iaretle eski hikyeyi bir kenara itti. Bir yandanda, itiraf edemedii ey iin anlayla davranmasnrica ediyormu gibi ateiye glmsedi.

Mutlaka bir nedeni olmal. dedi atei. Ama

bu szleriyle bu nedenin anlatlmasn isteyip iste-medii anlalmad.Kari, Artk ben de atei olabilirim. dedi. An-

nem babam ne olacamla bundan byle hi ilgilen-mez.

Atei, Benim yerim boalacak. dedi. Kararnkesinlikle vermi olmann gveni iinde ellerini pan-tolonunun ceplerine soktu. Burumu, deri gibi ke-

elemi, koyu gri pantolon iindeki bacaklarn ya-tan stne atarak uzand. K ari duvara doru dahaok skmak zorunda kald.

Gemiden ayrlyor musunuz?Elbette, bugn kirii kryoruz.Neden ama? Hounuza gitmiyor mu?yle gerekiyor. Her zaman iin hoa gidip gitme-

mek ii bitirmiyor. Hakknz da var ya, houma git-miyor. Belki siz atei olmay gerekten dnm-yorsunuz. Ama gene de oluverirsiniz. Bana sorarsa-nz hibir zaman olun demem. Madem Avrupada oku-mak istiyordunuz, buraya gelince neden vazgetiniz?Amerikan niversiteleri, Avrupadakilere gre katkat stn.

Kari, Bu da olabilir, dedi. Ama okumak iin

on param yok. Geri bir yerde okumutum; gndz-leri bir ite alp geceleri okuyan birisi doktor mu,yoksa belediye bakan m, yle bir ey olmu. Amabylesi ok sabr ister. Deil mi? K orkarm o da ben-de yok. Ayrca ok iyi bir renci deildim. Okulubrakmak benim iin hi de g olmad. Hem san-rm, buradaki okullar daha sk. ngilizce dersen hi

bilmiyorum. Sonra, burada yabanclara hi iyi dav-ranmyorlar gibi geliyor bana.Demek bunu rendiniz bile? yledir, hakls-

nz. Siz tam benim kafadasnz. Gryorsunuz, u

11


12/318

bir Alman gemisi. Hamburg Amerika letmesinin.Neden buradakilerin hepsi Alman olmasn? Ba ma-kinist neden bir Rumen? Adamn ad Schubal. nsa-nn akl almaz. Bu aalk herif bir Alman gemisin-

de biz Almanlarn anasn alatyor. ikyet olsundiye sylemiyorum. yle bir poflad, elini hava-da sallad. Byle sanmayn. Sizin bu konuda eli-nizden bir ey gelmediini, zavall bir delikanl ol-duunuzu biliyorum. Ama ok kt ey bu. Yum-ruunu masaya birka defa vurdu. Vururken de g-zn yumruundan ayrmyordu. Ben o kadar okgemide altm ki, birbiri ardndan, hepsi tekbir kelimeymi gibi, yirmi tane isim sayd, K arlnakl karmakark oldu stn hizmetlerde bulun-dum. Herkes beni verdi. K aptanlarmn istedii gi-bi bir iiydim. Ayn ticaret gemisinde birka ylaltm bile oldu. Hayatnn en nemli anma gel-mi gibi yerinden doruldu. Her eyin inceden in-ceye dzenlendii, hibir iin akaya gelmedii u

sandkta benim hibir deerim yok. Schubalm g-zne batarm hep. On para etmez tembelin biriyim.Defetmek gerek beni. Gndeliimi de ltuf olsun di-ye veriyorlar. Anlyor musunuz bunlar? Ben anla-myorum.

Kari fkeli fkeli, Olmaz, bunlar ho gremez-siniz. dedi. Bir geminin insana gven vermeyen tek-nesi stnde, bilinmeyen bir karaparasmm kyla-

rnda bulunduunu sanki iyice unutmutu. Ateininyatanda kendini evinde sanyordu. K aptana ba-vurdunuz mu hi? Kendisine gidip hakknz arad-nz m?

Gein unlar, gein canm! Buraya gelmenizhouma gitmedi. Sylediklerimi dinlemiyorsunuz, s-telik bir de bana t veriyorsunuz. Kaptann ya-

nnda ne iim var benim! diyen atei yorgun ar-gn yerine oturdu, bam iki elinin arasna ald.Kari kendi kendine, 'Adama bundan daha iyi bir

t veremem dedi. Burada oturup sama grlen

12


13/318

tler verecek yerde, bavulunu arayp bulmasnndaha nemli olduunu dnd. Babas ona bavulumal olsun diye verirken aka yollu, Bavulu baka-lm ne kadar saklycaksm! demiti. te imdi bu

sevgili bavul belki de gerekten kaybolmutu. Tektesell i noktas, babasnn, sorutursa bile, bavulunimdiki durumunu renemiyecek kadar uzakta bulunmasyd. Yalnz, bavulun New Y orka kadar onun-la birlikte geldiine gemideki insanlar tanklk ede-bilirdi. Bavuldaki eyalarn hi kullanmam olma-s, szgelimi, oktandr gereksindii halde gmleinibile deitirmemesi K arla znt veriyordu. Demekki bo yere tutumluluk gstermiti. Yeni bir hayatnbalangcnda tertemiz giyinip kmann gerekli oldu-u u anda, kirli gmlekle grnmek zorunda kala-cakt. Bunun dnda bavulun yitmesi pek o kadarnemli deildi. nk srtndaki elbise bavuldakinden de iyi saylrd. Bavuldaki elbiseyi yola kaca-ndan az nce annesi yamamt. Ba zora dn-

ce onu kullanacakt. imdi hatrladna gre bavul-da bir para da Verona salam vard. Annesi bunufazladan bir hediye olarak sarp koymutu. Onun daancak kk bir parasn kesip yiyebilmiti. nkyolculuk srasnda itahn tm yitirmiti. Ara gver-tede dattklar orba ona yetip artmt bile. im-di domuz sucuu eline geseydi, onu ateiye sun-mak isterdi. nk byle insanlar, ellerine ufak birey sktrp kolayca elde etmek mmknd. Karibunu babasndan renmiti. Babas, i ynndenilikiler kurduu btn kk memurlar sigara da-tarak avucunun iine alrd. imdi K arlda hediyeolarak verilebilecek yalnz para vard. Ama buna, he-le bir de bavulu kaybolmusa, imdilik dokunmakistemiyordu. Akl yeniden bavula takld. Yolculuk

boyunca bavula neden ylesine dikkatle bekilik et-tiini bir trl anlyamyordu. Bavula gzkulak ola-ym derken uykusunu bile karmt. imdi de onukolayca elinden kaptrvermiti. Yolculuk srasnda

13


14/318

kendisinden iki yatak tede solda ufaktefek bir Slovakyaldan be gece hep phe etmi, onun bavulugzlediini sanmt. imdi o anlar bir bir hatrl-yordu. Slovakyal, uzun bir sopa ile bavulu kendine

doru ekebilmek iin K arln beklemekten bitkindp uykuya dalmasn gzleyip durmutu. Gn-dzden de sopa ile durmadan oynam ya da dene-me yapmt. Gndzn pek masum grnen bu Slo-vak, karanlk olur olmaz, zaman zaman yatandandoruluyor, K arln bavuluna doru zgn zgn ba-kyordu. Kari durumu apak anlyordu. Geminin ku-

rallar gereince yasak olmasna ramen yolculardanbiri ara sra her gmenin duyduu kayglar iindekk bir k yakar, gmen ileriyle uraan ma-kamlarn anlalmaz prospektslerini zmeye al-rd. ok yaknlarda bulunan biri byle bir k ya-knca K ari birazck kestirebiliyordu. Ama k uzak-ta yanmsa, ya da hi k yoksa, gzlerim krpma-mak zorunda kalyordu. Bu i onu iyice yormutu.

Galiba imdi btn abalar boa gitmiti. u Butterbaum bir bulabilseydi...

Bu srada ok uzaklardan gelen, ocuklarn ayakseslerini andran ksa aralkl ve sk birtakm seslero ana dein sren derin sessizlii bozdu. Sesler git-tike yaklayor, yaklatka byyordu. Sonunda ba-z kimselerin askerler gibi sessizce gemekte olduuanlald. Dar koridordan getikleri iin birerli kol-da yryorlar, stlerindeki silhlar akrdatyorlar-d. Kari, bavul ile Slovak zerinde toplanan btnkukulardan syrlp yatakta uyumak zere iken kor-ku ile kendine geldi ve ateiyi drterek durumadikkatini ekmek istedi. nk yry kolunun ba- nerdeyse kapya erimek zereydi. Geminin ban-dosu. dedi atei. Yukarda aldlar, imdi derle-

nip toparlanmaya gidiyorlar. Artk her ey tamam,gidebiliriz. Haydi yryn! Atei, Karlm elindentuttu, tam ayrlaca srada yatan stndeki du-vardan ereveli bir Meryem Ana resmi ald, ceketi-

14


15/318

nin i cebine koydu. Bavulunu kapt ve Kari ile bir-likte kabineden acele acele kt.

imdi broya gidiyorum, beylere aklmdan ge-enleri syliyeceim. Artk yolculardan kimse kal-

mad, her eye bo versen de olur. Atei bu szleribirka defa tekrarlad. Yrrken, koridorun bir ya-nndan teki yanma gemeye alan fareyi ezmekiin ayan yana doru uzatt, ama fare daha hzldavranp delie zamannda eriti ve kendini kurtar-d. Ateinin hareketleri olduka ard. BacaklarUzun Olduu iin admlarm da ar atyordu elbet.

Atei ile Kari mutfan bir blmnden geti-ler. Burada kirli nlkl birka kz nlklerinimahsus kirletiyorlard byk teknelerde bulakykyorlard. Atei, Line adl bir kz yanna ar-d, kolunu kzn beline dolad. Cilveli cilveli kolunadaha ok yaslanan kz bir sre yannda srkledi.Para alyoruz, gelmiyor musun? diye sordu. Kz,Ben niye zahmet edecekmiim, benim paray da sen

getir. karln verdi ve ateinin kolundan syr-larak kap gitti. Arkadan da, Bu gzel olan nere-de yakaladn? diye sordu, ama verilecek cevab bek-lemeden, yryp gitti. i gc brakan kzlarnhepsi birden gltler.

Atei ile Kari, yollarna devam ettiler, st tara-fnda kk sslemelerin bulunduu bir kapya gel-diler. Sslemede altn yaldzl kk bir karyatid

vard. Bu, bir gemi iin gerekten atafatl bir eysaylrd. Kari, geminin bu tarafna hi gelmediinifarketti. Herhalde yolculuk srasnda buras birincive ikinci snf yolculara ayrlmt. Oysa imdi gemi-de byk temizlik yapld iin btn ara blmelerortadan kaldrlmt. Oralarda baz insanlara darastladlar; omuzlarnda sprgeler vard, ateiyi

selamladlar. K ari, gemideki bu harekete ap kal-d. Yolculuk srasnda ara gvertede bunlardan hihaberi olmamt. K oridorlar boyunca elektrik tel-leri uzuyordu. Kk bir zil sreli olarak alyordu.

15


16/318

Atei saygl bir tavrla kapy vurdu. Giriniz!sesini duyunca eliyle K arla korkmadan girmesiniiaret etti. K ari onunla birlikte girdi, ama kapda durakald. Odann penceresi vard. Pencerenin nn-

de denizin dalgalarn gryordu. Dalgalarn neelikprdanlarn seyrederken yrei arpyordu. San-ki be gndr aralksz olarak denizi seyreden ken-disi deildi. Byk gemiler durmadan gelip geiyor,arlklarna gre dalgalar geriye doru kabartyor-lard. Yar kapal gzlerle bakld zaman gemilerar olduklar iin sallanyor gibiydiler. Direklerindeilerlerken rzgrn gerdii, ama gene de saa solasallanan dar ve uzun bayraklar vard. Selam atyapan baz gemilerin top sesleri duyuluyordu. Her-halde sava gemisiydi bunlar. ok yakndan geenbyle bir gemideki toplarn namlular, elik kapla-mann yanstt klar iinde parlyor, geminin sa-lam, dosdoru ve inili kl ilerleyii sanki onlarabir ayrcalk veriyordu. K k gemilerde sandallar,

kapdan baknca ok uzaklarda kalmt. Byk ge-milerin arasnda, deliklerine koan karnca srleri-ne benziyorlard. Btn bu grnmn ardnda NewY ork duruyor, gkdelenlerinin yzbinlerce pencere-sinden K arl seyrediyordu. Bu odadan dar bakn-ca insan nerde olduunu anlyordu.

Yuvarlak bir masann evresinde adam otu-ruyordu. Bir tanesi mavi denizci niformas ile bir

gemi subay, teki ikisi liman dairesinin siyah Ame-rikan niformas giymi iki memuruydu. Masannstnde st ste ylm trl trl ktlar vard.Gemi subay, nce elindeki kalemle ktlarn zerinebir iaret yapyor, sonra teki iki kiiye veriyordu.Onlar da bunlar kimizaman alp okuyor, kimizamanda yle bir gzden geiriyor, sonra hemen evrak an-

talarna koyuyorlar; ya da hemen durmadan dileri-nin arasndan hafif ve anlalmaz bir ses karan birmemur, arkadann tuttuu bir protokole baz eyleryazdryordu.

16


17/318

Pencerenin nnde bir yaz masas vard. Bu-rada srt kapya dnk, ufaktefek bir adam oturu-yordu. nnde, ba hizasnda duran geni bir kitapraf stne sralanm byk ktlarla urayordu.Yannda kapa ak, ilk bakta bo gibi grnen

bir kasa vard. kinci pencerenin n botu. Buradan dars

ok iyi grlebiliyordu. nc pencerenin yanndaise biraz ykseke sesle konuan iki adam duruyor-du. Bir tanesi pencerenin kenarna yaslanmt. Onunda stnde denizci niformas vard. K lcnn kab-zas ile oynuyordu. Onunla konuan teki adam, y-

zn pencereye dnmt. Arasra yapt bir hare-ketle, karsndakinin gsnde asl nianlarn birksmnn grnmesini salyordu, ikincisi sivildi,elinde ince bambu kamndan bir baston vard. kieliyle smsk tutup kalasna dayad baston dauzaktan bir klc andryordu.

Kari, btn bunlar uzun sre seyredecek vakitbulamad, ok gemeden bir uak yanlarna yakla-

t, burada bulunmas uygun dmyormu gibi baka-rak ateiye ne istediini sordu. Atei, baveznedarlagrmek istediini syledi. Kendisine soru soranadam kadar alak sesle konuuyordu. Uak, kendipayna bu dilei bir el hareketi ile geri evirdi. Amagene de, ayaklarnn ucuna basa basa yuvarlak masa-ya doru byk bir kavis izerek yrd ve ktlarla

uraan adamn yanma gitti. Adam apak gr-lyordu uan sylediklerini umursamad. Ama so-nunda kendisiyle konumak isteyen uaa dnd.Ateiyi ve bir gvenlik tedbiri olarak da ua ken-dinden uzaklatrmak istiyormu gibi birtakm sertel hareketleri yapt. Uak, ateinin yanma geldi vekendisine bir sr aklyormu gibi konuarak, He-men buradan toz olun. dedi.

Bu karlktan sonra atei, K arla bakt. SankiKari, zntsn sessizce anlatt yreiydi atei-nin. Kari, hibir ey dnmeden frlad, odann iin

17


18/318

de hzla ilerlemeye balad. Y rrken subayn san-dalyesine bile hafife srnd. Uak, bcek kovuyormu gibi kollarn iki yana aarak ne doru eil-mi, K arlm ardndan kouyordu. Ama Kari ondannce baveznedarn masasna eriti. Uak kendisini

oradan uzaklatrmak ister diye masaya smsk ya-pt.

phesiz o anda oda birden canland. Masa ba-nda oturan gemi subay yerinden srad, liman da-iresinin memurlar ii gc brakp sessizce ve dik-katle seyre koyuldular. Pencere nnde duran ikiadam yzlerini evirip yan yana geldiler. K odaman-

larn ilgi duyduu bir konuda artk kendisinin yeribulunmadna inanan uak geriye ekildi. K apnnyannda duran atei, yardmda bulunmasnn gerek-li olduu an dikkatle bekliyordu. Derken baveznedar, koltuunda saa doru byk bir dn yap-t.

Kari, ierde bulunanlarn baklar altnda gs-termekten hi ekinmedii gizli cebinden pasaportu-

nu kard, herkes grsn diye ap masann stnekoydu. Baveznedarn pasaportu nemsemedii anla-lyordu. nk iki parma ile onu kenara itti.Kari, bu formalitenin olumlu sonulandn kabuletmi gibi pasaportu alp tekrar cebine koydu.

izin verirseniz, diye sze balad, kanma g-re bay ateiye hakszlk yapldn sylemek istiyo-rum. Burada, onun st olan Schubal adl biri var.Atei, birok gemide almtr. Bu gemilerin ad-larn size syliyebilir. alt her gemide herkesihonut etmitir, alkandr, iini sever. Szgelimi,yelkenli gemiler gibi ilerin o kadar ok ar olma-d bu gemide kendisine iyi davranlmamasmn ne-denini anlamak gerekten zor. O halde onun ilerle-mesini engelleyen, baka yerde ondan hi kimsenin

esirgemiyecei takdirlerin gsterilmemesi sonucunudouran ancak iftira olabilir. Ben bu konuda yalnzgenel noktalar zerinde durdum, kendisi zel ik-

18


19/318

yetlerini size ayrca anlatacak. Kari, bu szleriniherkese yneltmiti. Gerekten de onu herkes dinle-di. Bu kadar kiinin arasnda bir dil insann, bu in-san baveznedar olmasa bile, bulunabilecei olduk-a byk bir ihtimaldi. Ayrca Kari, kurnazlk olsundiye ateiyi tanyal ok az bir zaman getiini sy-lememiti. Hem de, kam bastonlu adamn krmzyz kendisini yanltmasayd, ok daha gzel konu-abilirdi. imdi durduu yerden grdne gre ada-mn bastonu da vard.

Her ey tp tpna byle. dedi atei. Oysa he-nz kendisine bir ey sorulmam, hatt henz kim-

se ona dnp bakmamt bile. Ateinin de konu-mas konusunda gs nianlarla dolu adam Kariile ayn grte olduunu belli etmeseydi, onun buacelecilii byk bir yanllk olacakt. K arln anla-dna gre bu adam kaptand. Elini uzatt, atei-ye : Geliniz! diye seslendi. Sesi, bir ekicin vuruukadar sertti. imdi her ey, ateinin davrannabalyd. nk dvasnda hakl olduundan K arlnhi phesi yoktu.

in sevinilecek yan, bu frsat dolaysyle ate-inin grm geirmi bir kii olduunun anlalmasyd. Hi istifini bozmadan kk bavulundan birhamlede kk bir kt tomar ile bir not defteri -kard. ok olaan bir i yapyormu gibi, baveznedar hi umursamadan kaptana doru yrd, bel-

gelerini pencerenin tahtas stne yayd. Baveznedara, oraya kadar zahmet etmekten baka i kalmamt.Bu adam geimsizliiyle tannmtr. dedi ba-veznedar. Gz, makine dairesinden ok kasadadr.Schubal gibi uysal bir insan, tm umutsuzlua d-rmtr. Dinleyin greceksiniz. Sonra ateiyednd: Srnakl adamakll ileri gtryorsu-nuz. Sizi para deme yerlerinden ka defa kovdular!

Kkten, batan baa ve olaanst haksz istekleri-nizle bunlar hak ettiniz! K a defa koa koa kasayageldiniz! En yakn stnzn Schubal olduunu, bir

19


20/318

ast olarak yalnz onunla anlamanz gerektiini sizeiyilikle ka defa sylediler! imdi de kalkm, saynkaptan burada iken, gene geliyorsunuz. Onu bile ra-hatsz etmekten utanmyorsunuz. stelik, gemide ilk

defa imdi grdm bu ocuu bayat sulamalar-nzn retilmi szcs olarak yannzda getirmekarszlndan da ekinmiyorsunuz.

Kari ileri atlmamak iin kendini zor tuttu. Amane de olsa kaptan buradayd. Sz o ald : Her e-ye ramen adam bir dinleyelim bakalm. Bana g-re de Schubal artk biraz fazla ileri gitmeye balad.Ama bununla, sizin lehinize bir ey sylemek istedi-

imi sanmayn. Bu son cmle ateiye yneltilmi-ti. E lbette hemencecik ateiden yana kamazd.Ama grne baklrsa iler yolunda gidiyordu.Atei meselesini anlatmaya balad. Schubal'm adgetike yanma bay kelimesini ekliyerek fkesinidaha balangta yenmi oldu. Baveznedarn bo ka-lan masasnda bekleyen Kari ok sevinliydi. Masa-

nn stnde bulunan mektup terazisi ile oynyarakdaha da neeleniyordu.Bay Schubal hakszd. Bay Schubal yabanclar

ye tutuyordu. Bay Schubal ateiyi makine daire-sinden kovuyor, ona hel temizletiyordu. Bu atei-nin ii miydi yani? Bir an iin Schubalm her haliy-le beceriksiz bir insan olduu phesi uyand. Sankibugne kadar yapt iler yalnzca szde kalmt,

birer gerek deildi. Szn bu noktasnda Kari b-tn dikkatini toplayp kaptana bakt. Sanki meslekdaym gibi ateinin biraz beceriksizlie kayan an-latm biiminin kt sonulara gtrecek bir etkiyapmamasn istiyordu. Durmadan tekrarlanan sz-lerden pek nemli bir ey ortaya kmad. Kaptangzlerini yere dikmi, hep nne bakyordu. Atei-

yi sonuna kadar dinlemeye karar verdii gzlerin-den okunuyordu. Ama artk tekiler sabrszlanma-ya balamt. Ateinin sesi oday doldurup tar-yordu. Onun bu sesi bazlarn korkutuyordu bile.

20


21/318

Sivil giyinmi adam ilk olarak bambu bastonunuharekete geirdi, hafife de olsa, yere yle bir vur-du. tekiler de saa sola baktlar. L iman dairesimemurlarnn ileri aceleydi; yeniden dosyalara dal-dlar. Henz kendilerini toparlayamamlard, amagene de incelemelerine baladlar. Gemi subay geneban masasna edi. Oyunu kazandn sanan baveznedar alayl alayl derin bir i ekti. Herkesinstne ken dnceli halden galiba yalnz uakkendini koruyabilmiti; kodamanlarn karsnda du-ran zavall ateinin aclarna birazck olsun katl-

d, bir ey aklamak istiyormu gibi K arla dorucidd bir tavrla ban sallad.

Bu arada pencerenin nnde liman hayat s-rp gidiyordu. ok alak bir yk gemisi pencereninnnden geerken nerdeyse oday karanlkta brak-t. Geminin stne da gibi varil ymlard. Varil-ler ok gzel istif edildii iin yuvarlanmadan yleduruyorlard. K k motorlar dmen balarnda du-ran adamlarn el hareketlerine uyarak dosdoru k%yp gidiyorlard. u anda Karln vakti olsayd, on-lar uzun uzun seyrederdi. araf gibi dmdz sula-rn orasnda burasnda yzen cisimler yukar frl-yor, az sonra gene suyun altna giriyor ve insanlarnakn baklar altnda kayboluyorlard. Byk va-purlarn sandallarn canla bala krek eken tayfa-

lar gtryor, durmadan yolcu tayorlard. Sandal-lara tka basa doldurulmu yolcular sessiz bir bek-leyi iinde oturuyorlard. Yalnz bazlar, durmadandeien grnmlere bakmak iin ara sra balarneviriyordu. Hareketli bir evrenin, aresiz insanla-ra ve onlarn yaptlarna aktard sonu gelmeyenbir etkinlik ve kprdan vard her yanda.

Btn bu grn, insanlarn acele etmesi, ak

olmas, anlatacan kesinlikle ortaya koymas iinuyarda bulunuyordu. Ya atei ne yapt dersiniz?K onuurken ter iinde kalmt. Ama pencerenin s-tndeki ktlar titrek elleriyle artk tutamaz ol-

21


22/318

mutu. Gkyznn drt bir yanndan Schubal ze-rine ikyetler yadryordu. Ona gre, Schubal yoketmek iin bunlarn bir tanesi bile yeterdi. Ama kap-

tann gzleri nne serebildii ey, btn olup biten-lerin znt verici bir karmaklndan baka birey deildi. Bambu bastonlu adam, ne zamandr ha-fif bir slk alarak tavan seyretmeye koyulmutu.L iman dairesinin memurlar subay masalarna al-mlar, bir daha hi brakmak istemez gibi tavr ta-knmlard. Baveznedar ie karmaktan alkoyanyalnzca kaptann sessizliiydi; yoksa konumamak

iin kendini zor tutuyordu. Uak hazrol durumunagemi, kaptann atei ile ilgili bir emrini her anbekliyordu.

Kari bu durumda daha fazla bekliyemezdi. Ate-iyi evreleyen adamlara doru yava yava yrd.Bir yandan da, ie en ustaca nasl el atabileceiniabuk abuk dnyordu. Harekete gemenin tam

zamanyd. Bir an daha vakit kaybederse, ikisini debrodan hemen defedeceklerdi. Kaptan iyi bir insanolabilirdi; bundan phe edilemezdi. Sonra, K arlnanladna gre, adalete inanan bir st olduunugstermesi iin imdi ortada bir sebep de vard. Amane de olsa ayaktan ayaa top gibi atlacak bir aletolamazd kaptan. Oysa atei ona byle davranm-t. indeki sonsuz fkeye ramen byle yapmamas

gerekirdi.K ari ateiye dnd: Bu ii daha basit, daha

ak anlatmalsnz. Byle karmakark anlatrsanzsayn kaptan durumu deerlendiremez. Kendileri b-tn makinistlerin ve raklarn adm, hatt soyadnbiliyorlar m ki, siz bir isim syleyince kim olduu-nu hemen anlayabilsinler? ikyetlerinizi gzelce s-raya koyunuz, en nemlisini nce syleyiniz, tekile-rini de nemine gre sralaynz. Byle yaparsanz,belki birounu sylemenin gerei bile kalmaz. Ba-na bunlar her zaman ne kadar ak anlatrdnz!Kari, son cmlesinden dolay kendini vicdanna ba-

22


23/318

lattrmak iin, Amerikada bavul alndna g-re, ara sra yalan da sylenebilir diye dnd.

Ah u szlerin bari bir yarar dokunsayd! Yok-

sa artk vakit gemi miydi? Atei, o ok iyi tand- sesi duyunca konumay brakmt. Ama erkek-lik onurunun zedelenmesinden, kt anlardan ve uanda iinde bulunduu skntdan dolay gzleri ya-la dolduu iin artk K arl seemez olmutu. K arida, ateinin sesini kesmesi zerine her halde duru-mu kavrad iin susmutu. Ateinin tand Karikonuma biimini birden byle nasl deitirebilir-

di, nasl? stelik, atei diyeceklerinin hepsini anlat-t halde hibir dorulayc ses kmam, sankihibir ey sylememiti. Bundan sonra syliyeceklerine baylarn kulak vereceini ise hi umut edemez-di. te byle bir noktada Kari da ortaya kyor, onuntek tutan olduu halde, kendisine iyi tler vere-cek yerde, artk her eyin kaybolup gittiini ortayakoyuyor.

Kari, 'pencereden bakacama buraya daha ncegelseydim ya!' dedi kendi kendine. Ateinin nn-de ban yere edi, ellerini pantolonunun diki yer-lerine koyarak, btn Umutlarn sona erdiini anlat-mak istedi.

Ama atei bunu yanl anlad; K arlm ona kar- iinden sulamalarda bulunduunu sezmi gibi ol-

du. Bunu aka sylemenin iyi niyetli bir davranolacan dnerek Kari ile kavgaya balad. tebu, btn yaptklarnn stne tuz biber oldu. Masa-da oturan adamlar, yaptklar nemli ileri kstek-leyen bu gereksiz grltden dolay oktandr fke-liydiler. Baveznedar, kaptann gsterdii bu uzunsabra artk anlam veremez olduu iin neredeysekprecekti. Efendilerinin etki alan iinde bulunanuak, kzgn baklarla ateiyi lp biiyordu. B-tn bunlarn yannda bambu bastonlu adam da ate-iden artk iyice usanmt. K aptan bile ara sra onabakarak dosta glmsyordu. Adam cebinden bir

23


24/318

not defteri kard. Bambaka eylerle urat an-lalyordu. Bir not defterine, bir K arl'a bakyordu.

Kari, E lbette, biliyorum. diyordu. Atei im-

di ona baryordu. O da kendini savunmaya al-yordu. Her eye ramen, btn bu kavga grltarasnda ona dosta glmsemekten de geri kalm-yordu. Haklsnz, bundan phe bile etmiyorum.Kendisine vuraca korkusuyla saa sola gidip ge-len ellerini tutmak, bundan da nce onu bir ke-ye itip, hi kimsenin duymyaca birka yumuakve yattrc sz kulana fsldamak istiyordu. Ama

atei iyice ileden kmt. Btn umutlarn yitir-mi olmann acs ile belki de orada bulunan yedi ki-inin hepsine kar zora bavurabilirdi. Kari, akimagelen bu ihtimalin gereklememesine iinden duaetmeye bile balamt. Gzleri yaz masasna iliti.Masada elektrik kablolarnn bal olduu bir srdme vard. Bu dmelere bir defack basan bir el,

kt niyetli insanlarla dolu olan koridorlarla birlik-te btn gemiyi ayaa kaldrabilirdi.Bu srada olup bitenlere kar ilgisiz gibi gr-

nen bambu bastonlu adam Karla yaklat ve hafif-ten bir sesle, ama ateinin haykrlarn bastranbir aklkla sordu : Adnz ne sizin bakalm? Tambu anda, sanki kapnn ardnda duran biri adamnkonumasn bekliyormu gibi kap alnd. Uak

kaptana bakt, kaptan olumlu anlamda ban salla-d. Uak kapya yrd ve at. Kapnn nnde es-ki imparator ceketi ile orta boylu bir adam duru-yordu. Grnne baklrsa makinalann bandaalacak cinsten biri deildi. Ama Schubal ite buadamd. Btn gzlerde bir honutluk belirdi. K ap-tan da bu honutluu duyanlar arasndayd. Kari,

herkesin baklarm incelemekle uramasayd, ate-inin de bu durumdan honut kaldn dehetle farkedecekti. Atei, kollarn gerip yumruklarn ylesi-ne skmt ki, sanki onda en nemli olan ey buyumruklard ve bu yolda dnyada nesi varsa feda

24


25/318

etmeye hazrd. Onun btn gc, hatt onu ayak-ta tutan g, imdi o yumruklarda toplanmt.

te dman karsndayd. Bayramlk urbas

iinde hareketli ve dinti. K oltuunda bir i defterivard. Belki de ateinin cret cetvelleri ile almakaytlar bu defterdeydi. Schubal, hi ekinmedenherkese itenlikle bakyor, srayla btn gzlerdeherkesin ruh halini teker teker saptamaya alyor-du. ierdeki yedi kii hep dostlaryd. Eskiden kap-tann onun baz isteklerini yerine getirmedii, ya dabelki de onu azarlad olmutu. Buna ramen ate-

inin kendisine verdii skntdan sonra Schubal'men kk bir kusurunu bile artk eletirmiyecek gi-biydi. Atei gibi bir adama kar yeteri kadar sertdavranmak mmkn olmuyordu. Schubaln ho grlmiyecek bir yan varsa o da bugne kadar ate-inin dikkafalln birazck kramam olmasyd.Eer bunu yapsayd, atei bugn kaptann kars-

na kmak cesaretini gsteremezdi.imdi belki buradaki insanlar nnde atei ileSchubalm yz yze gelmesinin bir forumda bulunuyorlarm gibi onlar etkilemekten geri kalmyacakabul edilebilirdi. nk Schubal kendini olduun-dan baka trl gsterebilmise, bunu sonuna kadaraynen gtrememesi gerekirdi. K t yannn ylebir kvlcm gibi belirmesi, ne mal olduunun bay-

larn nnde ortaya kmasna yeterdi. K ari da bu-nun iin aba gstermek istiyordu. Baz insanlarnkeskin zeksn, zayflklarn ve yaradllarn aayukar tanyordu. Bu adan baknca, imdiye kadarburada geen zaman boa gitmi saylmazd. u ate-i daha iyi bir durumda olsayd ok sevinecekti. Oy-sa mcadeleden ylm gibi bir hali vard. Schubal

ateiye bir braksalar, onun nefret ettii kafatasnyumrukla ezerdi. Ama ona birka adm yaklaabile-cek durumu bile yoktu. K ari nceden kolayca sezilebilecek bir eyi neden anlyamamt? Schubaln ken-diliinden olmasa bile kaptann ars zerine gele-

25


26/318

ceini nasl da bilememiti? Atei ile birlikte bura-ya gelirken neden iyi bir sava pln hazrlamamlard da, byle hi hazrlksz paldr kldr ieri dalvermilerdi? Atei acaba konuabilecek miydi? Yzletirmeli soruturmalarda olduu gibi evet ya dahayr diyebilecek miydi? Oysa byle yzletirmelerancak en elverili durumlarda yaplabil irdi. Ateibacaklarn yaym, dizlerini gevetmi, ba birazyukar kalkk, orackta duruyordu. Ak duran azn-dan soluk alrken, sanki havay kullanacak akcier-leri artk almyormu gibi grnyordu.

K arla gelince, kendini hem bedence, hem deaklca ok gl buldu. imdiye kadar belki hi by-le gl olmamt. Yabanc bir lkede sekin kii-ler nnde hak uruna nasl savatn anas ile ba-bas imdi bir grmeliydiler. Henz zafere ulama-mt ama, son kaleyi ele geirmeye tam anlam ilehazrd. Acaba anas ile babas onun iin dndk-lerini artk birazck olsun deitirirler miydi? Onuaralarna oturtup verler miydi? Onlara btn i-tenlii ile ynelmi gzlerine bir defa, yalnz bir de-fa bakarlar myd? Bu sorular hi de ak deildi,hem de bunlar sormann zaman imdi hi deildi.

Buraya, ateinin beni namussuzlukla sulad-na inandm iin geldim. Mutfakta alan kzlar-dan biri, ateiyi buraya gelirken grdn syle-

di. Sayn kaptan ve siz sayn baylar, elimdeki belge-lerle her sulamay yalanlamaya hazrm. Gerekti-inde, kapnn nnde bekleyen, hibir nyargs bu-lunmayan ve hibir etki altnda kalmayan tanklanda dinletebilirim. Schubal byle konutu. Ak ko-nuan adam buna derler. Dinleyenlerin yzlerindekideiiklie baknca, uzun zaman sonra ilk defa ye-niden insan sesi duyduklar sylenebilirdi. Ancak bugzel konumada baz boluklar bulunduunu farketmediler. Neden aklna gelen ilk somut kelime na-mussuzluk szyd? Belki de burada ulusal yarg-larla sulama daha etkili olabilirdi, yle mi? Mut-

26


27/318

fakta alan kzlardan biri ateiyi broya gelir-ken grm de, Schubal durumu hemen kavramtdemek? Onun kavray gcn bylesine bileyen su-luluk bilinci deil miydi acaba? Tanklar hemen pe-ine takp getirmiti de, bir de onlarn nyargsz ol-duunu ve hibir etki altnda bulunmadn syl-yordu yle mi? Buna dpedz dolandrclk derler,dolandrclk! Bir de bu baylar bylesine sabr gs-teriyor, hem bunu drst bir davran olarak gr-yorlard ha? Mutfakta alan kzn haber vermesiile onun buraya gelii arasnda geen uzun zaman

iinde burada olup bitenleri bilerek neden beklemi-ti? Ateinin buradaki insanlar bitkin drmesinibeklemekten baka hibir maksad olamazd. Bylece onlarn keskin yarg gcnn kaybolmasn bek-lemiti. nk Schubaln en ok korktuu bu yarggcyd. K apnn arkasnda uzun sre bekledii p-he gtrmezdi. teki bayn nemsiz sorusu zerineateinin iinin bitik olduunu umut edip o anda

kapy vurmam myd?Her ey apak ortadayd. Ama Schubal her e-

yi kasten tam tersine gstermiti. Buradaki baylaraolay baka trl, daha ak anlatmak gerekliydi.Onlarn yle bir silkelenmeye ihtiyac vard. yley-se abuk ol, davran bakalm, Kari! Tanklar ortayakp buray istil etmeden hi deilse zamandan

faydalan!.imdi sras myd yani? Kaptan, Schubala eliy-le iaret etti. O da hemen kenara ekildi nkksa bir sre iin onun iinin ertelendii anlalyor-du ; uak hemencecik Schubaln yanna sokuldu.kisi bir eyler fsldamaya baladlar. Bu aradaSchubal atei ile K arla yan yan bakyor, kendineok gveniyormu gibi elini kolunu sallyordu. Ga-

liba Schubal bundan sonraki konumasna hazrla-nyordu.

Herkesin susup bekledii bir anda kaptan, bam-bu bastonlu adama, Delikanlya bir ey sormak is-

27


28/318

tiyordunuz galiba, bay J akob? dedi.Adam, kaptann ilgisine teekkr iin hafife

eildi, Evet istiyordum. dedi. Sonra K arla tekrarsordu : Admz ne sizin bakalm?

Kari, ayni eyi inatla soran bu adamn iinin biran nce bitmesinin asl byk konuya yarar getire-ceine inanyordu. Pasaportunu karp gstermeyialkanlk haline getirmiti. Ama bu defa pasaportaramakla vakit kaybedeceini dnerek ksaca ce-vap verdi : K ari Rossmann.

J akob diye arlan adam, Ama, dedi ve nce

inanmyormu gibi glmsiyerek biraz geriledi. K ap-tan, baveznedar, gemi subay, hatt uak, K arlnadn duyunca byk aknlk gsterdiler. Yalnzliman dairesi memurlar ile Schubal ilgisiz duruyor-lard.

Bay J akob, Ama, diye tekrarlad ve oldukahzl admlarla K arla doru yrd; yleyse bensenin daynm, sen de benim sevgili yeenim. Kap-

tana dnd : Nasl oldu da bu kadar zamandr anlyamadm! dedikten sonra K arl kucaklayp pt.Herkes olup bitenleri suskun dinliyordu.

Kari daysnn kollarndan kurtulduktan sonrasordu : Sizin adnz ne? ok nazik konuuyordu.Ama hi de duygulanmamt. Bu yeni olayn ateiiin hangi sonular getireceini kavrama abas

iindeydi. Schubalm bundan yararlanabileceini an-latan hibir belirti yoktu.Bay J akob, heyecandan yaaran gzlerini teki-

lere gstermemek iin mendili ile yzn rtt vepencereye yasland. Kaptan, K arln sorduu soru ilebay J akobun onurunu zedelediini sanyordu. Ba-nza devlet kuu konduunu anlayn delikanl! de-di. Daynz olduunu size syleyen, senatr Edward

J akobtur. Artk sizi, bugne kadar belki aklnza bi-le getirmediiniz parlak bir gelecek bekliyor. Dahailk anda ilerinizin ne kadar yolunda gittiini anla-maya aln, kendinizi toparlayn!

28


29/318

Kari, kaptana dnerek, Benim Amerikada birJ akob daym var ama, anlayabildiime gre saynsenatrn soyad J akob. dedi.

Kaptan sabrszd, E lbette dedi.Annemin kardei J akob daymn vaftiz ad J akob

ama. Soyadnn annemin eski soyad olmas gerekir,deil mi? Annemin eski soyad Bendelmayer.

Senatr, pencere nnde dinlendii yerden ayr-larak btn canl l ile geri geldi, K arlm yaptaklama ile ilgili olarak, Sayn baylar! diye ko-nutu. Liman dairesinin memurlarndan baka her-kes katla katla glmeye balamt. Bazlar duy-

gulanm bazlar da buna hi aldrmamt.Kari, 'sylediim eyler hi de gln deildi,diye dnd.

Senatr, Sayn baylar, diye tekrarlad, gerekbenim ve gerekse sizin arzularnza aykr olarak k-k bir aile dramna tanklk etmektesiniz. Bundandolay, size kk bir aklamada bulunmak frsatnkarmak istemiyorum. nk, sanyorum ki, yalnz-

ca sayn kaptan szn burasnda senatrle kap-tan karlkl reveransta bulundular durum ze-rinde tam bilgi sahibidir.

Kari, imdi her kelimeye zellikle dikkat etme-liyim, dedi iinden.

Yan tarafa baknca ateinin yzne yenidenbir canllk gelmeye baladn grd ve sevindi.

Uzun yllardr Amerikada oturmaktaym. An-cak buradaki oturmak sz, bir Amerikan yurtta-na hi de uygun dmyor. Oysa ben kanmla ca-nmla Amerikalym. Bunun iin en iyisi, demeliyimki, uzun yllardr Avrupal akrabalarmdan ayr ya-yorum. Her eyden nce bunun nedenleri bura-da anlatlamaz, ikincisi de, bunlar anlatmak gerek-ten benim ok zamanm alr. stelik bunlar sevgi-

li yeenime anlatmak zorunda kalacam zamannbir gn geleceinden de korkuyordum. nk bun-lar anlatrken, zlerek sylyorum, yeenimin an-

29


30/318

nesi ile babas ve yaknlar konusunda baz eyleriaklamak zorunluluu ortaya kacaktr.

Kari, 'daym olduu phe gtrmyor, dediiinden ve dinledi. Belki de adn deitirmitir,

diye dnd.Evet, sevgili yeenim annesi ile babas tarafn-dan durumu iyice belirleyen u birka kelimeyisylemekle yetinelim bir kedinin kznca yavru-larn kap nne brakmas gibi basbaya sokaaatlmtr. Yeenimin bylesine cezalandrlmasnasebep olan kusurlarn da rtbas etmek istemiyorum.Ama onun kabahati, yle balanmyacak cinsten

deil.Kari, 'btn syledikleri doru, ama her eyi an-

latmasn da istemiyorum. Hem kendisi her eyi debilemez ki! Nereden bilecek?' diye dnd.

K arlm days in asl u ki diye devam etti.nne diktii bambu bastonuna ara sra hafife yas-lanyor, bylece konuyu gereksiz bir resmiyetten

uzak tutmay baaryordu. Byle yapmasayd, resmi-yetten kamamyacakt. in asl, yeenimin J ohanna Brummer adl bir hizmeti kz tarafndan batankarlmasdr. Batan karlma sz ile yeenimiincitmi olmyaym, ama daha uygun baka bir szbulmak da g.

Kari, daysnn olduka yaknnda bulunuyordu.Anlattklarnn dinleyenler zerinde brakt izleni-

mi yzlerden okumak iin birazck yana dnd. H ikimse glmyordu. Herkes sabrla ve ciddiyetle din-liyordu. Hem, bir senatrn yeenine daha ilk fr-satta glnmez ki! Ancak bu arada ateinin biraz-ck da olsa K arla glmsedii sylenebilirdi. ncebuna yeni bir canlln iareti olarak sevinmek ge-rekirdi. Sonra da bu glmseme balanabil irdi.

nk Kari, imdi bylesine dile den bu ii ate-inin kabinesinde byk bir sr olarak saklamt.K arln days szne devam etti : Brummer ad-

l bu kadn, yeenimden bir de ocuk edinmi; to-

30


31/318

pa gibi bir olan ocuu. Vaftizde kendisine J akobadn vermiler. phesiz bendenizi dnerek by-le yapmlar. Mutlaka yeenimin yle laf arasndabendenizden sz etmesi, kz zerinde byk bir etkiyapm olabilir. Bunu bir mutluluk kabul ediyorum.

imdi anlalyor ki, annesi ile babas nafaka ya dabaka herhangi bir ey demekten kanmlar, iinbalarna bir skandal amasna sebep olmular. Buarada unu da belirtmek zorundaym ki, ben ne ora-nn yasalarn, ne de ana ile babann iinde bulundu-u koullar bil iyorum. Oullarn, yani sevgili ye-enimi nafaka demekten ve bir skandaldan kurtar-

mak iin Amerikaya doru postalamlar. Sorum-suzca davranm, onu yeterince donatmamlar. G-ryorsunuz ki, bu delikanl, Amerikada bulunmannhibir belirtisini ve aknln zerinde tamaks-zn, burada yapayalnz kalverecek, belki New Yorklimannn kk bir sokanda perian decekti.Bereket versin, bu hizmeti kz bana bir mektup yaz-m. Mektup birok yerlerde dnp dolatktan sonra

nceki gn elime geti. Kz, mektubunda btn hi-kyeyi anlatyor, ayrca yeenimin kiiliini de banatantyor. Aklllk edip geminin adn da bildirmi,Eer, sayn baylar, sizi rahatsz etmiyeceimi bilsem,bu mektubun baz yerlerini cebinden iki byksayfalk bir mektup kard ve elinde sallad bu-rada size okuyabilirim. Bu mektup mutlaka herkesi

etkileyebilir. nk hemen her zaman ho grlenbir kurnazlkla ve ocuun babasna olan derin sev-gisi ile yazlm olsa bile gene de biraz sade bir mek-tup. Ama ne sizi gerektiinden daha ok rahatsz et-mek, ne de yeenimin belki henz taze olan duygu-larn u karlama annda yaralamak istiyorum. Ye-enim, eer isterse, imdi kendisini bekleyen odas-nn sessizlii iinde onu okuyup gereken dersi ala-

bilir.Oysa K arl'n bu kza kar yreinde hibir duy-

gu yoktu. Gittike uzaklaan bir gemiin yk al

31


32/318

tmda olup bitenleri hatrlad. Kz, mutfakta dolabnyannda oturuyordu. Dirseini dolabn stne daya-mt. Kari, babasna bir bardak su gtrmek, ya daannesinin syledii bir ii yapmak zere ara sramutfaa geldike, kz onu seyre dalard. K imizaman,

mutfak dolabnn yan tarafnda arpk biimde du-rarak mektup yazar ve K arim yzne bakarak esinlenirdi. K imizaman da eliyle gzlerini rter, kendisine seslenenlere hi kulak vermezdi. K imizaman mut-fan yanndaki dar ve kk odasnda yere diz -ker, tahta bir han nnde dua ederdi. Byle za-manlarda Kari, gelip geerken iyice kapanmayan ka-

pnn aralndan bir kaamak onu gzlerdi. K imiza-man kz mutfakta lgnca kouur, K arl karsn-da grnce, bir byc gibi glerek irkilirdi. K imiza-man, Kari ieri girince mutfan kapsn kapatr,kp gitmek istediini syleyinceye kadar onu alko-yarak kapnn tokman elinden brakmazd. K imi-zaman, K arln hi istemedii eyler getirir, bunlaryavaa eline sktrrd. Bir gn K ari, diyerek

elinden tuttu. Bu beklenmedik sesleniin aknln-dan henz syrlmam olan K arl, kan gznoynatarak, iini ekerek, kk odasna gtrd,odanm kapsn kitledi. K ollarn K arlm boynunasmsk dolad. B ir yandan Karla kendisini soymasiin yalvarrken, bir yandan da K arlm stndekileri karyordu. Sonra onu yatana yatrd. Sanki

K arl bundan byle kimseye vermiyecekmi, dnyadurduka sevip okyacak ve bakacakm gibiydi.K ari, ah benim sevgili K arlm! diyordu. Onu ken-di mal gibi gryor, durmadan bunu tekrarlyordu.Kari ise en ufak bir ey duymuyor, o scack yatak-ta alabildiine rahatsz oluyordu. Oysa bu yatak,yalnz onun iin byle gzelce kabartlm gibiydi.Sonra kz da K arlm yan bana yatt. Ondan baz

srlar renmek istiyordu. Ama Karlm ona syliyecek hibir eyi yoktu. K z, akadan ya da gerektenfkelendi, K arl hzla sarst, yreinin atn din-

32


33/318

ledi. Kari da dinlesin diye gsn ona uzatt. AmaK arl bu ie birtrl yanatramad. Sonra plakgbeini K arlm bedenine yaslad, elini bacaklararasna gtrd. Kari yle tiksindi ki, hzla silkine-

rek ban yastktan att. K z, birka defa karnnK arla doru yaslayp ekti. Bir ara K ari, onu ken-dinden bir para gibi grd. Belki de bu yzdenK arlm zerine mthi bir dermanszlk kt. Kzbirka defa arka arkaya tekrar grme dileindebulunurken, Kari alyarak kendi yatana kotu.Olup bitenlerin hepsi bu kadard. Days bunu kos-koca bir hikye yapmay becermiti. Demek, akadn da K arl dnm ve onun ne zaman varaca-m daysna bildirmiti. Bununla iyi bir i yapm-t. Kari, onun bu iyiliine kar bir iyilik daha yap-mak isterdi.

Senatr yksek sesle, imdi senden duymak is-tiyorum, dayn mym, deil miyim? dedi.

Kari, Daymsn, diyerek elini pt. Buna kar-

lk days da onun alnndan pt. K ari, Sana rast-ladm iin ok sevinliyim. Ama annemin ve baba-nm seninle ilgili olarak hep kt eyler konutuk-larna inanyorsan, aldanrsn. Bunu bir yana bra-kalm, yaptn konumada baz yanllar da vard.

Yani, demek istiyorum ki, gerekte olaylarn hepsianlattn gibi deil. Hem sen, oradaki iler zerin-de buradan yargda bulunamazsn da... Ayrca san-

yorum ki, buradaki baylar iin ayrntlar zerindebirazck yanl bilgi alsalar bile zarar yok. nkbu i kendilerini dorudan doruya ilgilendirmiyor.dedi.

Senatr, Doru sylyorsun. diyerek Karl',olup bitenlere derin bir ilgi gsteren kaptana 'dorugtrd ve sordu, Nasl, yaman bir yeenim var

deil mi?Kaptan, yalnzca askerlik eitimi grm kiile-re zg gzel bir reverans yaparak, Yeeninizi ta-nmakla ok mutluyum, sayn senatr. dedi.

33


34/318

Byle bir karlamann burada olmas, gemim iinne byk eref! Ama ara gvertede yolculuk herhal-de ok skntl gemitir. Doru ama, orada kimle-rin bulunduunu nasl bilebiliriz ki? Bundan byle

ara gvertede yolculuk edenlerin rahatn salamakiin elimizden geleni yapacaz. Szgelimi oray Ame-rikan yolcu gemilerinden bile iyi bir duruma soka-caz. Buna ramen oradaki yolculuu elenceli du-ruma getirmek phesiz gene de elimizde deil.

Bana bu yolculuk hi dokunmad. dedi Kari.Senatr bir kahkaha atarak, Ona bu yolculuk

hi dokunmam. diye tekrarlad.

Yalnz bavulumun kaybolmu olmasndan endi-eliyim. diyen Kari, olup bitenleri ve bundan son-ra yaplmas gerekenin ne olduunu hatrlad. Etra-fna baknd. Orada bulunanlarn hepsi gzlerini onaevirmi, duyduklar sayg ve hayretten dolay sus-mu, olduklar yerde bekliyorlard. Yalnzca limandairesi memurlar, yzlerindeki asklk ve kendini

beenmilik halinden anlaldna gre, byle uygun-suz bir zamanda gelmi olmann znts iindeydi-ler. altklar masann stne koyduklar cep saati,odada olup bitenlerden daha ok ilgilendiriyordu on-lar. Bundan sonra geebilecek olaylar bile merakettikleri yoktu.

Belki acayip bir ey ama kaptandan sonra duygu-larn aklayan ilk insan atei oldu. Sizi candan teb-

rik ederim. diyerek K arln elini skt. Bununla tak-dirlerini de anlatmak istedii anlalyordu. Ayn ey-leri senatre de sylemek zere iken, senatr geriyedoru ekildi. Atei de bu yzden isteinden vaz-geti.

erde bulunan teki kiiler, ne yapmalar gerek-tiini artk anlamlard. K ari ile senatrn evresi-

ni hemen sardlar. Schubal bile K arl tebrik etti.Kari, Schubalm tebrikini kabul etti, ona teekkr-lerini bildirdi. Ortalk tekrar sessizleince, son olarakliman dairesi memurlar da tekilere katldlar; gl-

34


35/318

drc bir iz brakan ikier ngilizce kelime syle-diler.

Senatrn neesi yerindeydi. Durumun tam an-lam ile tadn karyor, baz ayrntlar sz konusu

ediyor ve herkese bunlar hatrlatyordu. phesizherkes buna sabr gstermekle kalmayp, byk birilgi ile de katlyordu. Bundan faydalanan senatr,a kadnn mektubunda K arl' tantacak en belir-gin iaretlerden biri olarak kaydettii noktay yerigeldii zaman kullanmak zere not defterine geir-diini belirtti. Ateinin can skc konumas sra-snda, yalnzca oyalanmak amacyla cebinden notdefterini karm, bu arada a kadnn doal ola-rak bir dedektif incelii tamayan gzlemleriniK arln grn ile karlatrmaya almt. Yenitebrikleri bekliyormu gibi bir tonla konuarak, -te insan yeenini byle bulur. diye bitirdi.

Days szlerini bitirdikten sonra Kari, imdiatei ne olacak? diye sordu. Yeni durumu iinde

dnd her eyi syliyebileceini sanyordu.Senatr, Atei hakkettiini bulacak. Kaptann

uygun grd olacak. Galiba u ateiden bktkusandk artk. Burada bulunan baylarn hepsi benimbu grme mutlaka katlrlar sanyorum. dedi.

Adaletin sz konusu olduu bir ite durum hide byle deil. dedi Kari. Days ile kaptann ara-snda duruyor, bu durumun yapaca etki ile istedi-i ynde karar aldrabileceini sanyordu.

Buna ramen ateinin kendisi iin iyi eylerumut etmeyen bir grn vard. Ellerini pantolo-nunun kemeri stne koymutu. Konumann heye-can ile yapt hareketler dolaysyle desenli gmle-inin izgileri ile birlikte kemeri ikide bir gzk-yordu. Ama buna aldrd yoktu. Btn derdini dk-

mt. stndeki birka prty artk grseler neolacakt sanki? ini dktkten sonra isterse onuyaka paa dar atsmlard. Burada be bakmn-dan en aada bulunan uak ile Schubalm ona bu

35


36/318

son iyilii yapabileceklerini dnd. O zaman Schubalm ii rahat eder, baveznedarm anlatt gibi,btn skntlarndan kurtulurdu. Kaptan da her ieRumenleri yerletirirdi. Gemide herkes Rumence ko-

nuurdu. Belki o zaman iler daha iyi yrrd. Ar-tk ateinin bir i kasaya gelip gevezelik etmezdi.

Yalnz, onun syledii son samalklar olduka tat-l bir an olarak kalrd. nk bu szler, senatrnzellikle belirttii gibi, yeen beyin tannmasna ya-ramt. Zaten bu yeen, balangta ona faydal ol-maya alm, tannmas konusunda ateinin ken-disine yapt hizmeti demek iin de bylece gere-ini yeterince yerine getirmiti. Atei ondan, bakabir ey istemeyi dnemiyordu. Zaten senatrnyeeni olsa bile, kaptan deildi ya. Sonunda lafnkts gene kaptann azndan kacakt.

Atei, bu dncelerinin sonucu olarak K arlabakmamaya alyordu. Ama ne yazk ki, dman-la dolu bu odada K arldan baka gzlerini rahata

evirebilecei bir kimse de yoktu.Senatr, i yanl anlama. dedi K arla, Bura-

da belki bir adalet sorunu sz konusu, ama ayn za-manda bir disiplin ii var ortada. Her ikisi, zellik-le bu sonuncusu iin burada en son karar verecekolan sayn kaptandr.

Atei, yledir, diye mrldand. Yzne dik-katle bakan ve onun bu szlerini anlayan insan hay-retler iinde kalp glmserdi.

Hepsi bir yana, tam New Y orka vard sra-da alacak kadar ylan resm ileri bakmndankaptana epeyce engel olduk. Onun iin gemiden ay-rlmamzn tam sras. Y ok yere ie karp iki ma-kinist arasnda kan bu ufak grlty bou bou-na koskoca bir olay haline getirmiyelim. Senin dav-

rann ok iyi buluyorum, sevgili yeenim. Seni bu-radan acele gtrmek hakkn bana veren de genebu anlaytr.

Kaptan, Sizin iin hemen bir sandal hazrlatt-

36


37/318

raym. dedi. Daysnn szlerine kar tek bir keli-me sylememesi karsnda Kari ap kalmt. p-hesiz daysnn bu szleri, onun kendini kk d-rmesi anlamna da gelebilirdi. Baveznedar yaz

masasna kotu, kaptann emrini sandal nbetisi-ne telefonla bildirdi.

Kari, vakit ok az. Hi kimseye hakaret etme-den bir ey yapamyacam. Ama imdi daymn ya-nndan da ayrlamam. nk adamcaz beni ancakimdi buldu. Geri kaptan kibar adam, ama hepsibu kadar. Sra disipline gelince kaptanda nezaket dekalmaz. Daymn syledikleri kaptann dncele-rine mutlaka uymaktadr. Schuballa konumyacam. Onun elini sktma bile ok pimanm. Gerikalanlar ise on para etmez adamlar, dedi iinden.

Kari bunlar dnrken yava yava ateininyanma yaklat. Onun bol kemeri stnde duran saelini tuttu, avucunda oynamaya balad.

Neden hi konumuyorsun? Niin bu sylenen-

lerin hepsini sineye ekiyorsun? diye sordu.Atei, syleyecei eyi kafasnda kuruyormu

gibi alnn krtrd. Bir yandan da K arl'a ve onuneline bakyordu.

Kari, Bu gemide sana yaplan hakszlk hikimseye yaplmamtr. Bunu ok iyi biliyorum. de-dikten sonra parmaklarn ateinin parmaklar ara-snda hareket ettirdi. Ateinin gzleri parldad. B-yk bir sevin iindeymi gibi etrafa epevre gzgezdirdi. Hi kimse onun bu sevincini ktye yoramazd.

K endini savunmalsn. Ya evet, ya hayr, bir eydemelisin. Y oksa hi kimse gerei renemez. Be-ni izleyeceine sz ver. Yoksa artk sana ben de yar-dm edemiyeceim. Beni bundan alkoyan nedenler

var. diyen Kari, ateinin elini pt ve alamayabalad. Onun cansz gibi duran kocaman elini tut-tu ve yanana bastrd. Sanki bu el, vazgemek zo-runda kald bir hzineydi. Bu arada senatr day

37


38/318

da K arln yanna gelmiti. ok hafif bir zorlamaile olsa da, onu ateiden uzaklatrd.

Atei seni bylemi galiba. dedi senatrve K arln ba zerinden kaptana derin bir anlay-

la bakt. K endini yapayalnz grdn bir andaateiye rastladn. imdi ona minnet duyuyorsun.Bu, vlecek bir davran elbette. Ama hatrm iinbunu fazla ileri gtrme, iinde bulunduun duru-mu kavramaya al.

Kapnn nnde bir grlt koptu. Birtakm barmalar duyuluyordu. Sanki adamn biri kapyayklenmiti. Tayfalardan biri ieri girdi. Adamakll

kzgnd. Beline de bir hizmeti nl balamt.Darda byk bir kalabalk var. diye haykrd.K alabalktan henz syrlamam gibi kolunu havadasallad. Derken kendini toparlad ve kaptana selmvermek istedi. Bir an stndeki nl hatrlad.nl hzla kard, yere frlatt ve bard : Neirkin bir ey, belime hizmeti nl balamlar.

Sonra kendini iyice toparlad ve selm verdi. Hazrbulunanlardan biri glmek istedi, ama kaptan sertbir tavrla, Bence byk bir marklk bu. K imdiro dardaki? dedi.

Schubal bir iki adm ilerliyerek, Onlar benimtanklarm. dedi. Uygunsuz bir davranta bu-lunduklar iin, beni balamanz dilerim. Bu adam-lar, her seferin sonunda, bazen byle deliye dner-

ler.Kaptan, arn unlar hemen ieri! diye em-

retti. Sonra da senatre dnerek saygl bir davra-nla, ama aceleyle unlar syledi : ok saynsenatr, sayn yeeninizle birlikte bu tayfann pein-den gitmek ltfunda bulunur musunuz? O sizi ka-ya gtrecek. Sizleri yakndan tanmakla ne kadar

memnun kaldm ve bu tanmann bana ne ka-dar byk bir eref kazandrdn sylememe izinveriniz, sayn senatr. En byk isteim, yakn za-manda tekrar bir frsat bulup, Amerikan donanma-

38


39/318

s zerinde yarm kalan konumamz devam ettir-mektir, sayn senatr. Belki ikinci bir frsatta, butatl konumamz bir daha bugnk gibi yanda kal-maz.

K arln days glerek, imdil ik bu yeen banayetecek. dedi . Gsterdiiniz yaknlktan dolayen derin teekkrlerimi kabul ediniz, salcakla ka-lnz. Herhalde bundan sonraki Avrupa gezimizde K arl itenlikle kendine ekti daha uzun sresizinle birlikte bulunmak da g bir ey olmyacak.

Buna ok sevineceim. dedi kaptan. Her ikisibiribirlerinin ellerini sktlar. Kari hibir ey syle-

meden, yle bir kaamak, kaptana elini uzatt. n-k ieri giren belki on be kii kaptann evresinisarmt. Bu insanlar Schubalm ardnda gitmektendolay biraz eziklik duyuyorlard, ama gene de ieripaldr kldr girivermilerdi. Tayfa, senatrden izinistedikten sonra ne dt. K alabal yararak sena-tr ile K arla yol at. Aralarndan geerken herkes

ban eerek onlar selmlad. Grne baknca,aslnda iyi yrekli olan bu insanlar, atei ile Schubaln kavgasn bir aka olarak gryorlard. Bu aka-nn glnl kaptann karsnda bile sona erme-miti. Kari, kalabaln arasnda Line adl hizmetikz grd. K z ona sevinle el sallad. Tayfann yerefrlatt nl o balamt. nk bu onun n-lyd.

Senatr ile Kari, tayfann peinden yryerekbrodan ayrldlar, kk bir koridora saptlar. K o-ridorda birka adm yrdkten sonra kk bir ka-pya vardlar. K apnn nndeki ksa merdiven, onlariin hazrlanan kaya iniyordu. Tayfalarn bandakiadam tek bir kelime syliyerek kaya atlad. Kayk-taki tayfalar yerlerinden dorulup selma durdular.

Senatr, dikkatle inmesi iin Karl uyard. Kari da-ha merdivenin en st basamanda iken hkrarak a-lamaya balad. Senatr, sa elini K arln enesi alt-na koydu, onu smsk kendine doru ekti. Sol eliy-

39


40/318

le de K arl okad. Bylece yava yava merdiven ba-samaklarn teker teker indiler, biribirlerine sarmadola olmu gibi kaya bindiler. Senatr kayktaK arln tam karsna den bir yer arad. Bir ia-

reti zerine tayfalar kay gemiden ayrdlar ve he-men ie koyuldular. Gemiden henz birka metreuzaklatklar anda Kari hi beklemedii bir keiftebulundu. Geminin vezne penceresi imdi onlarn bu-lunduu taraftayd. Her pencerenin nnde deSchubaln tanklar duruyordu. tenlikle el sallyarak onlar selmladlar. K arln days onlara teek-kr bile etti. Tayfalardan biri, marifetini gsterip,krekleri brakmadan eliyle yukar bir pck yol-lad. Atei sanki artk orada deildi. Kari daysnasmsk tutundu. Daysnn dizleri nerdeyse onunki-lere deiyordu. kisi de biribirlerinin gzlerine bak-yordu. Bir an iin, daysn ateinin yerine koyargibi oldi. Days gzlerini K arln baklarndan ka-rd, kay sallayan dalgalara kaydrd.

40


41/318

KARL IN DAYISI

Kari daysnn evinde yeni koullara abukalt. Days da en kk konularda bile ona dost-a davranyordu. Kari balangta bile can skcolayla karlamad. Oysa yabanc bir lkeye yenigelen her insann bana byle olaylar ok gelirdi.

K arlm odas evin altnc katndayd. Bunun al-tndaki be kat, daysnn i yerleri olarak kullan-lyordu. Daha aada bodrum kat vard. Sabah-lar kk yatak odasndan kp da oturma odasnagelince, iki pencere ile bir balkon kapsndan girenk, K arl hep hayretler iinde brakrd. Zavall birkk gmen olarak karaya km olsayd, kimbilir nerede oturmak zorunda kalacakt ? Hatta bel-ki onun Birleik Devletler'e girmesine izin bile vermiyeceklerdi. Days gmen yasalar gereince by-le bir ihtimalin byk olduunu sylemiti. Artkyurtsuz olduunu hesaba katmadan onu evine geriyollayabilirlerdi. Burada kimse kimseye acmyordu.K arl'm bu konuda Amerika zerine okuduklar okdoruydu. Sanki burada yalnz talihli kiiler, evre-

nin kaytsz insanlar arasnda gerekten mutlu ola-biliyorlard.

K arlm odasnn nnde bir batan bir baa da-rack bir balkon uzanyordu. Doduu ehirde by-

41


42/318

le bir yerden gzel grnmler gze arpard. Bura-da ise sipsivri ykselen iki dizi evin arasndaki bircaddeden baka ey grlmyordu. Bu yzden gzle-ri baka eylere snmak ister gibi daha uzaklara

bakyordu. Uzaklarda ise bir katedralin rperti vericiizgileri sisler arasnda ykseliyordu. ster sabahla-r ve akamlar olsun, ister gecenin dleri srasn-da olsun, caddenin zerinde says gittike artan ara-balar durmadan gidip geliyordu. Bu gidi geli, yu-kardan bakld zaman, eri br insan figrleriile her eit tat aralarnn tepelerinden meydanagelmi, durmadan biim deitiren bulank bir ka-rm gibi grnyordu. Bu karmn iinden de,grltnn, tozun ve trl kokularn yeni, daha renk-li ve daha yabans bir karm ykseliyordu. Btnbunlar kavrayan ve her eyin iine kadar giren kuv-vetli bir k vard. Ik kalabaln ortasnda dal-yor, uzaklara kadar gidiyor, sonra gene bir araya top-lanyordu. Bu k kamaan gzlere ylesine canl g-

rnyordu ki, caddenin zerinde her eyi rten bircam her an, byk bir grlt ile paralanacakmgibi geliyordu.

K arlm days her konuda dikkatli bir insand.imdilik en ufak bir ie bile cidd olarak girimeme-sini K arla tledi. Her eyi incelemeli ve grmeli,ama hi bir eye tutulmamalyd. Bir Avrupalmn Ame-rikadaki ilk gnleri dnyaya yeniden gelmeye benzer-di. K arln yersiz bir korkuya kaplmamas iin de, burada her eye doumdan sonra dnyaya geldiimiz za-mankinden daha abuk allmakla birlikte, ilk yarg-nn her zaman salam bir temele dayanmadnn gznnde bulundurulmasn sylyordu. Yoksa ilerdekibtn yarglar bu yzden karmakark duruma de-bilirdi. Oysa insan bunlarn yardm ile burada ya-

amn srdrebilirdi. Days Amerikaya yeni ge-len birok insan tanmt. Bunlar, bu amaz kural-lara gre davranacak yerde, balkonlarda gnlerceoturup, obansz kalm koyunlar gibi cadde seyret-

42


43/318

milerdi. Bu, mutlaka insann akln kartrrd. inok olduu New Y ork gibi bir ehrin yaants iin-deki bu yalnzlk ve tembellik, ancak elence olsundiye geziye kan insann yapabilecei eydi. Bura-

da kalmak isteyen bir insan iin bu bir knt de-mekti. Bunun yannda kntye gtren baka ey-ler de vard. Byle bir duruma den insan iin, bi-raz mbalaya kasa bile, artk bozulduu sylene-bilirdi. Days gnde yalnz bir defa, ama hep de g-nn deiik saatlarnda K arl ziyaret ediyordu. Buziyaretlerin bir inde K arla balkonda rastlaynca ger-ekten fkelenerek yzn buruturdu. K ari bunu

farketmiti. Bu yzden, balkonda durma zevkindenelinden geldii kadar kendini yoksun brakmaya a-lt.

Ne de olsa K arlm tek elencesi bu deildi. Oda-snda en iyi cinsten bir Amerikan vaz masas var-d. Babas, Kari iin yllardan beri hep byle bir ma-sa istemi ve birok arttrmal satlarda kesesine

uygun bir masa satn almak iin byk aba gster-miti. Ama darack btesi ile bunu bir trl baa-ramamt. E lbette bu masa, Avrupadaki arttrma-larda szde Amerikan masas diye ileri srlen ya-z masalar ile karlatrlamazd. Szgelimi bunundolap ksmnda eitli byklkte belki yz tane ek-mecesi vard. Sendika bakan bile burada her dos-yas iin ayr bir yer bulabilirdi. Ayrca, yan tarafn-

da bir ayarlayc vard; bir kolu evirince ekmece-lerin durumlar ve biimleri istee ve ihtiyaca gredeiebiliyordu. nce yan kenarlar, yavaa yere do-ru iniyor, yukarya doru ykseltilmi bir taban olu-yor, ya da biraz yukar kalkan ekmecelerin tavan-n meydana getiriyordu. yle bir dndrte dolapksmnn grn bambaka oluyordu. K olun ev-

riliine gre btn bu iler ya yava ya da artcbir hzla tamamlanyordu. En yeni bululardan bi-riydi bu. K arla, yurdunda iken az bir kar akbakan ocuklara Christmarktta gsterilen noel

43


44/318

oyunlarn btn canll ile hatrlatyordu bu. ouzaman Kari da, klk urbalarna smsk sarnmhalde bir kenarda durur, ihtiyar bir adamn koluevirmesi ile aziz kiraln sallana sallana ilerleyi-

ini, yldzn yanp snn ve kutsal ahrdaki skn-tl hayat incelerdi. Hemen her zaman da, arkasn-da duran annesinin olup bitenleri gerei gibi izleme-diini sanrd. Annesini, srtna yaslandn duyuncaya kadar kendine doru ekerdi. Yksek sesle ko-nuarak gizli grnlere durmadan annesinin dik-katini ekmeye alrd. Bu arada n tarafta otlalarm iinde kck bir tavan kimizaman n, kimizaman da arka ayaklarn kaldrarak komaya hazrlanrd. Kari, annesi eliyle azn kapatncaya ka-dar bararak tepinirdi. Ama annesi sonra onu ge-ne kendi haline brakr, o da gene barrd.

Bu masa, yalnz byle eyleri hatrlamak iin de-ildi phesiz. Ama K arlm anlarnda olduu gibikeifler ve bulular tarihinde de baz belirsiz ban-

tlar vard. Days bu masa konusunda K ari ile ay-n grte deildi. O yalnz Kari iin yzgz dz-gn bir masa satn almak istemiti. imdi de by-le masalarda bu trl dzenler vard. Bunlarn ba-lca faydas, eski masalar gibi byk masrafa ihti-ya gstermeden yerletirilebilmesiydi. Days, ayarlaycy elinden geldii kadar kullanmamaya almas-n K arl'a her zaman tlemeyi unutmuyordu. Ver-dii dn etkisini kuvvetlendirmek iin de, meka-nizmann ok duyarl olduunu, kolayca bozulabileceihi ve bozulduktan sonra eski haline sokulmas-nn ok masraf gerektireceini ileri sryordu. Butrl aklamalarn birer bahaneden baka bir eyolmadn anlamak zor deildi. Bunun yannda,ayarlaycnn kolayca kilitlenebilecei de sylenebi-

lirdi. Ama days bu yola gitmiyordu.K olayca anlalaca gibi, ilk gnlerde Kari iledays arasnda sk sk birok konumalar geiyordu.Kari, baba evinde pek seyrek olmakla birlikte byk

44


45/318

bir istekle piyano aldn da anlatmt. Ama henziin balangcnda bulunuyordu. Piyano almay onaannesi retmiti. Kari, bunlar anlatmann ayn za-manda bir piyano salanmas ricas anlamna geldi-

ini ok iyi biliyordu. Ne de olsa daysnn hibirynden tutumlu olmak zorunda bulunmadn g-ryordu. Buna ramen piyano konusundaki ricashemen yerine gelmedi. Ancak sekiz gn kadar son-ra days, zoraki bir itirafta bulunuyormu gibi ko-nuarak, piyanonun geldiini, eer istiyorsa, tamaiine gzclk bile edebileceini K arla syledi. Ger-i bu kolay bir iti, ama tama ii kadar kolay ola-mazd. nk evde eya iin zel bir asansr var-d. K oca bir eya arabasna bu asansrde yer bul-mak, onu ieriye yerletirmek zor iti. Piyano asan-srle K arl'n odasna kt. Kari piyanoyu ve onutayan iileri gtren asansrle kabilirdi. Amabunun hemen yan banda bir de insan asansr ha-zr durduu iin tekine bindi. Yk asansrnn hi-

zasna geldike dmeye basarak bindii asansrdurduruyor, artk kendi mal saylan gzel aleti asan-sr camndan dikkatle gzlyordu. Piyano odaya ge-tirilince Kari bana oturup nce onu biraz ald. Se-vinten lgna dner gibi olmutu. yle ki, piyanoalmaya devam edecek yerde havaya sryor, piyano-nun karsna geip ellerini kalalarna dayayarakonu hayretler iinde uzun uzun seyrediyordu. Odannakustiine de diyecek yoktu. Betonarme bir evdeoturmann balangta uyandrd ufak rahatszl -n bsbtn ortadan kalkmasn salyordu. Gerek-ten, dardan baknca binann her yannn demirdenolduu grld halde, odann iinde demir ksm-larn hibir yeri farkedilmiyordu. Rahatlk bakmn-dan hibir eksiklii bulunmayan binada bunu boza-

bilecek en kk bir ayrnt da yoktu. Kari, balan-gta piyano alma konusunda kendinden ok umut-luydu, ok ey bekliyordu. Hi deilse yatmadannce biraz piyano alarak Amerikan koullarn do-

45


46/318

rudan doruya etkileme olanan dnmekten e-kinmiyordu. Ama sokan grlts iinde uulda-yan ak pencereler nnde yurdunun eski bir as-ker arksn almas olduka garip kayordu. As-

kerler, akamlar kla pencerelerinin nne uzanpdarnn karanln seyrederken bu arky pence-reden pencereye karlkl sylerlerdi. Kari, piyano-yu aldktan sonra caddeye baknca, ortaln bir-den deitiini grrd. Yalnzca byk bir dola-mn kk bil paras gzne arpyordu. Bununevresinde etkinlik halinde bulunan btn gleri

tanmadan bu dolamn kenarna yapmak mm-kn olamazd. Days, K arln piyano almasna kat-lanyor, hatt sesini bile karmyordu. stelik da-ys, K arln piyanoyu her zaman holanarak alma-d kansndayd. K arla Amerikan marlarnn no-tasn getirmiti. phesiz Amerikan mill marnnnotas da bunlar arasndayd. Bir gn days K arla,keman ya da borazan almay da renmek isteyip

istemediini sordu. ok cidd olarak sorulan bu so-ru ile gdlen amacn, yalnz mzik sevgisi olduuherhalde ileri srlemezdi.

E lbette Karln ilk ve en nemli grevi ngilizcerenmekti. Bir yksek ticaret okulunun gen birprofesr her sabah saat yedide Karl'n odasna ge-lir, onu yaz masasnda kitaplarn banda, ya da

odann iinde bir aa bir yukar dolarken ve biryandan da kelime ezberlerken bulurdu. Kari, ngi-lizceyi kavramak iin ne kadar acele etse de yeter

' li grlmediini, ayrca burada elinde bulunan eniyi frsatn, hzla ilerleyip daysn olaanst sevin-dirmek olduunu anlyordu. K sa zamanda baaryaulat. nce days ile konuurken kulland ngi-lizce kelimeler yalnz selmlama ve vedalama sz-

leri erevesinde kalyordu. Zaman getike konu-malarn daha nemli noktalarn ngilizce olarakkurmaya, bvlece nemli konular konumaya bala-dlar. K arln daysna syledii ilk Amerikan iiri,

46


47/318

bir yangn'anlatyordu. Bir akam K ari bu iiri sy-lerken days ok honut kalm ve derin bir ciddiyetiine dalmt. O akam ikisi de, K arln odasndapencere nnde duruyorlard. Days dar bakyor-

du. Gkyznn btn aydnl artk kaybolmutu.Days iir dizelerinin verdii duygular iinde elleri-ni yavaa ve belli aralklarla biribirine vuruyordu.Kari onun yannda dimdik durmu, gzlerini birnoktaya dikmi, o g iirin hakkndan gelmeye a-lyordu.

K arlm ngilizcesi i lerledike daysnn neesi ar-tyor, onu dostlarna tantryordu. Ama nceleribu trl karlamalarda ngilizce profesrnn hepK arln yaknnda bulunmasna da zell ikle dikkatediyordu. Bir gn le zeri K arlm tantrldilk ahbap, uzun boylu, gen, inanlmyacak kadaruysal birisiydi. Days birok komplimanlar yapa-rak onu K arln odasna getirdi. Anlalan bu, anababa gz ile bakld zaman iyi yetitirilememi

birok milyoner evlatlarndan biriydi. Hayat, her-hangi bir insann bu gen adamn btn hayat bo-yunca yaad gnlerin bir tekini bile ac duyma-dan izleyemiyecei biimde gemiti. O da bunu bi-liyormu ya da seziyormu gibi, gc yettii kadarbuna katlanr grnyor, dudaklarnn ve gzleri-nin evresinde mutluluun hi snmeyen glmseyi-ini eksik etmiyordu. Sanki bu mutluluk onun gr-

d ve rastlad her eye, btn dnyaya deer-di.

Bay Mack adl bu gen adamla yaplan konu-ma srasnda, K arln daysnn kesin istei zerine,binicilik okulunda ya da ak havada sabahlar saataltda hep birlikte at gezintileri yaplmas konusuzerinde duruldu. Kari nce buna pek yanamad,

nk bugne kadar hi ata binmemiti. Ata bin-meyi nce birazck ister gibi oldu. Ama days ileMack konu zerinde ok konutular. Bunun hemsalt bir elence olarak, hem de salk bakmndan

47


48/318

gereini uzun uzun belirttiler (ancak, bu iin bir sa-nat olduunu sylemediler). Sonunda Kari ata bin-meyi kabul etti. Artk K arlm sabahlan saat be bu-ukta yataktan kalkmas gerekiyordu. Bu i de ona

yle zor geliyordu ki! Btn gn aralksz olarakaba gstermek zorundayd. Bu durum, zellikle uy-kusuz kalmas ona ok sknt veriyordu. Ama ban-yosuna girince btn skntlar hemen dald. Du-un szgeci uzunluuna ve geniliine, btn kve-tin stne yaylyordu. Yurdunda, ne kadar zenginolursa olsun, hangi arkadann byle bir duu, he-le byle kiiye zel bir banyosu vard ? Kari, kve-tin iine uzanp yatt zaman kollarn iki yanmauzatabiliyordu. Sonra suyu at. nce lk, sonrascak, tekrar lk ve en sonunda buz gibi souk sugeldi. Suyu istedii gibi ayarlyordu. Duu kimizaman yar yarya kimizaman sonuna kadar ayordu.Uykunun verdii tatl uyuukluktan henz syrla-mam bir halde ykanrken, zell ikle kapal gzle-

rinin zerine son damlalarn teker teker dmesin-den ok holand. Sonra gzlerini at ve yzniyice suya tuttu.

Daysnn atafatl otomobil i K arl binicilik okuluna brakt. Orada kendisini ngilizce profesrbekliyordu. Mack ise hep ge gelirdi. Ge gelmesi-nin bir sakncas da yoktu. nk ancak o geldik-ten sonra asl binicilik balyor ve her taraf canla-nyordu. Mack ieri girdiinde, atlar o zamana ka-dar stlerinden atamadklar uyuukluktan kurtu-lup aha kalkmazlarsa, krbacn aklamas ieriyidoldurmazsa, etraf evreleyen galeride anszn ba-z insanlar, seyirciler, seyisler, biniciler ya da ba-kalar grnmezse olur muydu? Kari, Mack ge-linceye kadar geen zamandan yararlanarak, bini-

ciliin en ilkel n temrinleri erevesinde bireyleryapmaya alrd. Uzun boylu bir adam vard; enyksek atm stnde otururken kolunu yukar kaldr-madan ileri uzatr ve K arla her zaman en ok ey-

48


49/318

rek saat sren bir ders verirdi. K arln salad ba-arlar pek parlak deildi. Ders srasnda, ouzaman uykulu haliyle kap direine yaslanp duran n-gilizce profesrne uzun boylu adamn durmadan hay-

krd grlrd. Kari, bu ngilizce szleri kavra-mak iin durmadan aba gsterirdi. Ama Mack gelirgelmez ata binmenin gl birden kaybolurdu.Uzun boylu adam hemen oradan uzaklar, ok ge-meden, henz yar karanlk olan salonda drt nalakoan atlarn nal seslerinden baka bir ey duyulmaz,Mackn K arla kumanda ederken kaldrd kolun-

dan baka bir ey de grlmezdi. Uyku kadar a-buk gelip geiveren bu yarm saatlik elenceden son-ra her ey birden dururdu. Mack, Kari ile acele ve-dalar, onun biniciliinden ok honut kalmsa ki-mi zaman yanan eliyle okard. Sonra yava yavaKari ile birlikte kapdan dar kard. Kari, pro-fesr de otomobile alr, ou zaman sapa yollar-dan geerek ngil izce dersi iin eve giderlerdi. Day-

nn evinden binicilik okuluna dosdoru giden anacaddeden gemek kalabalk yznden ok vakit kay-bedilmesine sebep olurdu. Zaten ngilizce profes-rnn Kari ile birlikte gelmesi uzun sre devam et-medi. nk yorgun adam binicilik okuluna gel-mek zahmetine bo yere soktuu iin kendini kaba-hatli bulan K ari, Mackla ngilizce anlamas da ok

kolay olduu iin, profesr bu grevden bala-masn daysndan rica etti. Days bir sre dn-dkten sonra bu ricay yerine getirdi.

Aradan olduka uzun zaman getikten sonra da-ys K arla ticarethanesini yle stnkr gsterme-ye karar verdi. Oysa K ari bu konuda birok defalarricada bulunmutu. Daysnn ticarethanesinde bireit komisyonculuk ve nakliyecilik ii yaplyor-

du. K arln hatrlayabildiine gre Avrupa'da bu-na benzer ticarethaneler galiba pek yoktu. Yaplani bir eit araclkt. Ama bu araclk yoluyla mal-lar reticiden tketiciye ya da satclara gitmiyor,

49


50/318

byk sanayici karteller iin ve bunlar arasnda malve ham madde salamann aracl yaplyordu. Bun-dan dolay geni lde mal satn alnyor, depo edi-liyor, tanyor ve satlyordu. Mterilerle srekli

ve sk bir telefon ve telgraf ilikisi kurmak zorunluu vard. Telgraf makinelerinin bulunduu salonpek yle kk deildi. K arln doduu ehirde bu-lunan telgrafhaneden de bykt. Kari, bir gn tel-grafhanede tand olan bir arkada ile oraya git-mi de grmt. Daysnn telefonlarnn bulundu-u salonda insan ne yana bakarsa, telefon kabinesikaplarnn durmadan alp kapandm grrd.

Telefonlarn zil sesleri insann kafasn iiriyordu.Days bu kabine kaplarndan ilkini at. erdekikeskin elektrik nn altnda bir memur oturuyor-du; kapdan gelen her grltye kar ilgisizdi. Ba-nda elik bir ember vard. ember, kulaklarnasmsk yaptrlm kulaklklar tutuyordu. Sa ko-lunu kk bir masaya dayamt. K olu sanki ta

yamyaca kadar ard. Yalnzca kurun kalemimtutan parmaklan, anormal bir biteviyelik iinde hz-la kprdyordu. nndeki huniye syledii szlertane taneydi. Hatt ouzaman karsnda bulunankiiye itirazlarda bulunur gibi davrand bile farkedil iyordu. Anlaldna gre, karsndaki kendisin-den kesin bir ey soruyor, ama duyduu szler onu,niyetini aklamadan nce gzlerini yere indirip yazmaya zorluyordu. Daysnn Karla sylediine g-re bu adamn konumas nemli deildi. nkonun ald haberlerin ayns, baka iki memur ta-rafndan da o anda zaptediliyordu. Sonradan bun-lar karlatrlyor ve hibir yanllk yaplmamas-na allyordu. Days ile Kari kapda grndanda bir memur aday usulca ieri girdi ve az nce

yazlm bir ktla birlikte kt. Salonun ortasn-da saa sola kouan insanlar durmadan gidip geli-yordu. H i kimse selm vermiyordu. Selm ver-mek kaldrlmt. Herkes, nnden gidenin admla-

50


51/318

rm izliyor, zerinde alabildiine hzla ilerledii d-emelere bakyordu. Ya da tek tk kelimeleri ve k-tlarn stndeki saylar baklar ile kavryor, ko-arak giderken elinde tuttuu ktlar sallyordu.

letmenin koridorlarndan birinde yrrlerkenKari birden, i gerekten geniletmisin dedi. ev-rilen btn iin derinine inebilmek iin gnlerce za-man harcamak gerekliydi. Bir tek blm grmekbile uzun zaman isterdi.

unu bil ki, btn bunlar otuz yl nce kendielimle kurdum. O vakitler liman blgesinde kk

bir ticarethanem vard. Orada alrken gnde besandk mal boald m byk i saylrd ve etekle-rim havada eve dnerdim. imdi limanda byklk-e nc gelen depolar benim malm. Eski dkknimdi hamallarmn altm beinci grubunun yemeksalonu ve erzak deposu olarak kullanlyor.

Nerdeyse insann akl almyor. dedi Kari.Days szn keserek, Burada btn gelime-

ler hep byle hzldr. dedi.Bir gn Kari, her zamanki gibi yemeini yalnz

yemeyi dnyordu. Yemek zamanna ok az birzaman kala days kageldi. Hemen siyah bir elbi-se giymesini istedi, onunla yemee gideceini syle-di. Yemekte iki i arkada bulunacakt. K ari biti-ik odada stn deitii srada days yaz masas-

nn bana oturdu. K arln henz bitirdii ngilizcedevini grd, elini masaya vurarak, Gerektenok gzel! diye haykrd.

Kari, bu vgy iitince phesiz daha iyi giyin-di. Ama artk ngilizcesine de gerekten epeyce g-veniyordu.

Kari, daysnn ilk geldii akam grd yemekodasn ok iyi hatrlyordu. imdi ierde iki iman

adam vard. Selm vermek zere yerlerinden kalk-tlar. Birisinin adnn Green, tekinin de Pollunderolduu sofradaki konumalar srasnda anlald. Da-ys, herhangi bir tandk konusunda hemen hemen

51


52/318

tek kelime bile sylemez, gerekli eyleri ya da ilgiduyduu noktalar kiisel gzlemi ile bulup karmaiini her zaman K arla brakrd. Yemek baladk-tan sonra ok nemli i konular zerinde duruldu.

Bu konumalar Kari iin ticaret deyimleri bakmn-dan iyi bir ders oldu. Bu arada Karl', zellikle kar-nn iyice doyurmas gereken bir ocukmu gibi ye-mei ile ba baa braktlar. En sonunda bay Green,K arla doru eildi, Amerika ile ilgili ilk izlenimle-rinin genellikle nasl olduunu sordu. Elden geldiikadar seik bir ngilizce ile konumann beili belir-

siz bir abas iindeydi. Kari, soruyu olduka genicevaplad. Konutuu srada evresinde bir lmsessizlii vard. Ara sra daysna da yan gzle ba-kyordu. New York az bir konuma biimi kulla-narak ho grnme ve bylece teekkrlerini anlat-ma abas gsteriyordu. K arlm kulland bir de-yim zerine onu dinleyenlerin de gltler. Kari,byk bir yanllk yapm olmaktan bile korktu.

Ama hayr! Bay Pollunderin aklad gibi, yapt- konumann ok baarl olduu sylenebilirdi. Bubay Pollunderin K arldan ok holand grlyor-du. Days ile bay Green tekrar i konularn konu-maya balaynca, bay Pollunder koltuunu K arlayaklatrd. nce ad, soyu sopu ve yolculuu konu-sunda ondan birok eyler sordu. Sonunda K arl'mbiraz soluk almasna frsat verdi, kendinden ve k-zndan anlatmaya balad. Konuurken glyor, k-sryordu. Acele acele konuuyordu. Kz ile birlikteNew Y ork yaknnda kk bir iftlikte oturuyordu.Ama kendisi yalnz akamlar iftlie gidebiliyordu.nk bankerdi, meslei onu btn gn N ewY orkabalyordu. K arl hemen iftlie davet etti. ar-sn iinden gelerek yapyordu. Kari gibi taze bir

Amerikalnn arasra N ewY orktan ayrlp dinlenme-ye mutlaka ihtiyac vard. Kari, bu ary kabuledebilmek iin hemen daysndan izin istedi. Daysizini verdi. Hem de bundan honut kalm grn-

52


53/318

d. Ama ziyaretin belli bir tarihi saptanmad, ya dabu nokta zerinde hi durulmad. Oysa Kari ile bayPollunder bunu bekliyorlard.

Ama daha ertesi gn K arl daysnn brolarn-

dan birine ardlar (daysnn yalnz bu binada ontane ayr brosu vard). Kari, days ile bay Pollunderi olduka sessiz halde koltuklarna uzanmbuldu.

Bay Pollunder, dedi days; odaya ken ak-am karanl iinde glkle seilebiliyordu. BayPollunder geldi. Dn konutuumuz gibi, seni ift-liine gtrecek.

Kari, Hemen bugn gideceimi bilmiyordum,yoksa oktan hazrlanrdm. dedi.

Eer hazr deilsen, en iyisi bu ziyareti yarnabrakalm. dedi days.

Bay Pollunder yksek sesle, Ne hazrl canm!Gen insan her zaman hazr savlr. dedi.

Days konuuna dnerek, E lbette yle. Ama ne

olsa odasna bir kp gelmesi gerekir, sizi de bura-da bekletmi olur. dedi.Daha ok vaktimiz var. dedi bay Pollunder.

Bu kadarlk gecikmeyi daha nce hesaba kattm, b-royu biraz erken kapadm.

Days, Gryorsun, yapacan ziyaret daha im-diden ne kadar zahmetlere sebep oluyor. dedi.

Kari, ok affedersiniz. Birka saniye iinde gidip

dnerim. diyerek bir kou frlamak istedi.0 kadar acele etmeyin. dedi bay Pollunder.

Beni en ufak bir zahmete bile sokmuyorsunuz. Ter-sine, ziyaretiniz beni ok sevindiriyor.

Yarn binicilik dersine de gidemiyeceksin. Dersiin haber verdin mi ?

Hayr, dedi Kari. Kendisini ok sevindiren bu

ziyaret bir yk olmaya balamt. Bilmiyordum ki.Days gene sordu: Buna ramen gideceksin de-mek ?

Bay Pollunder dost insand; K ain yardmna

53


54/318

yetiti: Giderken binicilik okulunun yanndan gee-ceiz, ii yoluna koyarz.

Days, yi gzel, ama Mack seni gene de bekliyecek. dedi.

Kari, Beklemez beni ama, gene de oraya gider.dedi.Days, Peki, yleyse? dedi. Karln verdii ce-

vab hi hakl bulmam gibiydi.Son sz gene bay Pollunder syledi: Ama Kla

ra Bay Pollunderin kznn ad K laray'd daonu bekliyor. Hem de bu akam. K lara, Macktan n-ce gelir herhalde?

Elbette, dedi days, yleyse odana ko. Elin-de olmyarak koltuun kenarna elini birka defavurdu. Kari kapya gelmiti. Daysnn sorusu ze-rine durdu: Yarn sabah erkenden ngilizce dersiiin burada olursun deil mi?

Canm! dedi bay Pollunder ve imanln el-verdii lde hayret iinde koltuunda yana doru

dnd. H i olmazsa yarnki gn darda geire-mez mi yani? br gn sabah erkenden onu alpgelsem olmaz m ?

Asla olmaz. dedi day. reniminin dzensiz-lie uramasn hi istemem. leride bir gn dzen-li bir i hayatna kavuunca, byle gzel ve erefverici bir ary yerine getirmesi iin daha uzunzaman izin vermeyi yrekten isterim.

Kari, 'Ne kadar elimelerle dolu bir dnce.dedi iinden.

Bay Pollunder zlmt : Bir akam ve birgece byle bir konuda hemen hi yokmu gibi birey saylr.

Ben de byle dnyordum. dedi days.Bay Pollunder, Ne verilirse onu almal. di-

yerek gene de gld. K arla, Haydi, bekliyorum !diye seslendi. Days baka bir ey sylemedii iinKari da koarak gitti.

ok gemeden K ari yolculua hazr durumda

54


55/318

dnd, broda yalnz bay Pollunderi buldu. Daysgitmiti. Bay Pollunder, byk bir mutluluk iindeK arlm iki elini birden skt. Sanki K arl 'm onunlabirlikte gideceine mmkn olduu kadar gven-

mek istiyordu. Kari, acele etmi olmann verdiiyorgunluktan henz kurtulmamt. O da bay Pollunderin ellerini skt. Yapaca gezintiye ok sevi-niyordu.

Daym gitmeme fkelendi mi ? diye sordu.Hayr, hayr! Btn o szleri pek yle cidd

deildi. Ama sizin yetimenize gerekten byk nemveriyor.

Daha nceki szlerinin pek cidd olmadn si-ze syledi mi ?

Elbette, dedi bay Pollunder rahata ve yalansyliyemiyeceini bylece kantlam oldu.

Sizi ziyaret iin gerekli izni istemiye istemiyevermesi garip bir ey. Oysa onun dostusunuz.

Aka itiraf etmemesine ramen bay Pollunder

de buna bir anlam veremedi. Akamn tatl scakl- iinde bay Pollunderin otomobilinde giderken, he-men baka konulara geip konumaya baladklarhalde, ikisi de uzun zaman bunu dndler.

kisi birbirlerine ok yakm oturuyorlard. BayPollunder, K arln elini tutuyor, bir yandan da anla-tyordu. Kari, bayan K lara zerine ok eyler -renmek istiyordu. Uzun yolculuk boyunca sanki hep

sabrszd ve konumalarn yardm ile yolun ger-ekte olduundan daha ksa zamanda sona ereceinisanyordu. Akamlar N ewY orkun caddelerindendaha hi gememiti. Bir tretuvara, bir yollara ba-kyor, baklar her an ayr bir yana yneliyordu. Ka-srgaya tutulmu gibi byk bir grltnn iindey-diler. Kari, bu grltye insanlarn sebep olamya

can, bunda bambaka bir etkinin bulunduunu d-nyordu. Bir yandan da bay Pollunderin szleri-ni karmamaya alyordu. Btn bunlarn arasn-da Karl en ok ilgilendiren bay Pollunderin koyu

55


56/318

renkli yeleiydi. Yelein zerinde bir batan bir ba-a koyu renkli bir zincir sarkyordu. nsanlarn b-yk ve ok belirli bir ge kalma korkusu iinde uaradmlarla yryerek ya da mmkn olan aceleyle gi-den tat aralarnda tiyatrolara kotuu caddeler-den getiler, ehrin kenar mahalleleri arasndan enutaki konut yerlerine geldiler. Ara sra karlatk-lar atl polisler, otomobili yan sokaklardan srme-lerini sk sk sylediler. nk byk caddeleri, gs-teri yry yapan metal iileri doldurmutu. i-ler grev yapyorlard. Bu yzden kavak noktalarn-dan ancak ok nemli araba trafiinin yaplmasna

izin veriliyordu. Sonra otomobil, karanlk ve boukbir grlt ile dolu sokaklardan geerek, hepsi biribirine benzeyen byk caddeleri at. Daha sonrasada ve solda, ucu grlmeyen bir derinlikte aknakn gelen insan kalabalklar grnd. Yayakaldrmlar doluydu. Herkes ksa admlarla ar arilerliyordu. Bir de ark sylyorlard. arklar tekbir insan sesi gibi nlyordu. Bo kalan yolun ora-snda burasnda, yerinde duramyan atlara binmipolisler, ya da birtakm bayraklar tayan insanlargze arpyordu. Bazlarnn elinde st yazl bez-ler vard. Baz yerlerde de ibirlikileri ve fedaileriile evrili ii liderleri, ya da bir tramvay arabasgrlyordu. Bunlar, kargaalktan kap kurtulamyan tramvay arabalaryd. lerinde kimse yoktu,

klar da snmt. Srcleri ile biletileri yolunkenarna oturmu bekliyorlard. K k meraklgruplan nmayiilerden epeyce uzakta duruyor veolaylarn gerek yan zerinde bir eyden haberleriolmad halde yerlerinden hi kprdamyorlard.K arln ise neesine diyecek yoktu. Bay Pollunderinsrtna koyduu koluna yaslanm oturuyordu. Bi-raz sonra klandrlm, duvarlarla evrilmi, k-

peklerin bekledii bir kkte, el stnde tutulacakbir konuk olacan bilmesi, onu her eyden ok ho-nut ediyordu. Geri biraz uykusu geldii iin bay

56


57/318

Pollunderin sylediklerinin hepsini yanlsz ya dahi deilse arada boluk kalmadan kavrayamamt.Ama gene de vakit vakit kendini yle bir toparlyor,gzlerini outuruyor, uykulu halini bay Pollunder-in farkedip etmediini renmeye alyor, ren-mesin diye de her areye bavuruyordu.

57


58/318

NEW YORK YAKININDA BR KK

te geldik. dedi bay Pollunder. Tam da K arlnkendinden getii bir and. Otomobil kkn nn-de durdu. New York evresinde zengin kiilerinoturduu kklerden biriydi buras. Bir tek aileninoturmasna yarayan herhangi bir kke gre daha

geni ve yksekti. Evin yalnz alt katnda k yan-d iin yksekliini kestirmek zordu. n taraftakestane aalarnn hrts duyuluyordu. Aalarnarasndan geen ksa bir yol evin d merdiveninedayanyordu. Demir parmaklkl bahe kaps ak-t. Kari, arabadan inerken duyduu yorgunluktan,yolculuun olduka uzun srdn anlad. Kestaneaalan ile evrili yolun karanl iinde, ok yakn-

dan gelen bir kz sesi duydu: te bay J akob dageldi sonunda.

Adm Rossmann. dedi Kari. K zn uzanan eli-ni tuttu. Artk onu ana izgileri ile seebiliyordu.

Bay Pollunder, J akobun yeeni oluyor yalnzca.Ad Kari Rossmann diyerek durumu aklad.

K z isimle pek ilgili deildi. yle ya da byle,

farke.tmez. Geliine hepimiz sevindik, o kadar. dedi.Kari ise, bay Pollunder ile kz arasnda eve doruyrrken gene de sordu : Sz bayan K larasnz, de-il mi ?

58


59/318

Evet. dedi K lara. Evden bu yana doru gelenhafif bir k yzn birazck aydnlatt. YznK arla yaklatrd. , Size kendimi bu karanlkta ta-ntmak istemiyordum. dedi.

Kari, Oysa bizi bahe kapsnn nnde beklemi-yor muydu ? dedi kendi kendine. Yrrken gittikekendini daha iyi toparlad.

Bu akam bir konuumuz daha var. dedi K la-ra.

Bay Pollunder fkeyle bard: Olamaz.Bay Green. dedi K lara.Kari, bir pheye kaplm gibi sordu: Ne za-

man geldi ?Az nce. nnzden gelirken otomobilinin g-

rltsn duymadnz m ?Kari, Pollundere bakt. i nasl yorumlyaca

n renmek istiyordu. Pollunder, ellerini ceplerinesokmu, admlarn daha sert atmaktan baka bir eyyapmyordu.

New Y orkun dnda oturmak da fayda etmi-yor. nsan rahatsz edilmekten kendini kurtaramyor.Biraz daha uzak bir yerde oturmaktan baka are-miz yok. Eve gelmek iin gece yarsna kadar arabasrmek zorunda kalacam demek.

D merdivene gelince durakladlar.yle diyorsun, ama bay Green oktandr bize

gelmedi. dedi K lara. Babas ile ayni grte olduu

anlalyordu. Ama bir yandan da onu yattrmakistiyordu.

Neden kalkp da bu akam geliyor acaba ? de-di Pollunder. fkelenmiti. Szleri, gevek ve arbir et gibi kolayca oynayan kabark dudaklarndanpe pee dklyordu.

Dorusun. dedi K lara.

Kari, Belki de hemen ayrlp gidecek. dedi. Da-ha dne kadar hi tanmad bu insanlarla ayni g-rte olmasna kendisi de ap kald.

Y oo, hayr, dedi K lara, babamla ok nemli bir

59


60/318

ii varm. Bu iin grlmesi de ok zaman alacak-m. Nazik bir ev sahibi olmak istersem, yarma ka-dar konumalarna katlanmak zorunda kalacamsyliyerek aka yollu beni korkuttu bile.

Pollunder yksek sesle, Neler de neler. yleysegeceyi burada geirecek. dedi. Sanki durum en k-t noktaya erimiti. Oysa, ben istiyordum ki, diyedevam etti, kafasndan geen yeni eyler onu birazdaha sevimli yapmt; oysa ben istiyordum ki, si-zi bay Rossmann, gene otomobilime alaym ve day-nza gtreyim. Bu akamn tad daha imdiden ka-t. Baka bir akam iin ise daynzn sizi bize bir da-ha ne zaman brakacan kimse bilemez. Ama sizibu akam hemen geri gtrrsem, bir dahaki sefe-re izin vermemezlik edemez.

K urduu pln aklamak iin Karl'n elini tut-tu. K ari istifini bozmad. K lara, onu alakoymasnbabasndan rica ediyor, kendisinin ve K arl'n bayGreenden dolay zaten rahatsz olmyacaklarm sy-

lyordu. Sonunda Pollunder, bu kararnn pek kesinolmadn farketti. Bu arada belki en nemlisi debuydu bay Grecnin merdivenin st bandan aa-ya birden seslendii duyuldu : Nerede kaldnz ?

Pollunder Geliyoruz diyerek merdiveni kma-ya balad. Kari ile K lara da peinden gidiyor ve im-di aydnlkta biribirlerini iyice inceliyorlard.

Kari, 'K pkrmz dudaklar var. dedi kendi ken-

dine, Bay Pollunderin dudaklar gznn nndengeti. imdi bunlar, kznda ne kadar da stn birgzellie brnmlerdi.

K lara, Yemekten sonra, dedi, eer ister-seniz, hemen odama karz. H i deilse bay Green-den kurtuluruz. Babam da onunla ne hali varsa gr-sn. Sonra da beni krmaz, piyano alarsnz. ok

gzel piyano aldnz syledi babam. Yazk ki be-nim elimden hi gelmiyor. Mzii beceremiyorum.Piyanoya elimi dedirdiim yok. Oysa mzii ger-ekten ok seviyorum.

60


61/318

Kari, yanlarnda bay Pollunderin de bulunma-sn ok istiyor, ama K larann teklifine de yrektenkatlyordu. Kari, Pollunderin boyuna bosuna ar-tk alt iin Greenin koskocaman grnts kar-

larnda bir heyula gibi belirdi. Merdivenleri admadm ktka nlerinde daha ok byyordu. Kari,bu akam bay Pollunderi bu adamn elinden kurtar-mak iin besledii btn umutlar yitirdi.

Bay Green onlar byk bir tella karlad. San-ki kard birok eyi tamamlamak istiyordu. BayPollunderin koluna girdi, Kari ile K laray da ye-mek odasna srkledi. Yemek odasnn ok ho birgrn vard. Sofrann zerinde taze yapraklarnarasna iekler yerletirilmiti. Bu gzel grnm,bay Greenin varlndan doan znty bir kat da-ha arttryordu. Herkes yerini alncaya kadar ma-sann banda bekleyen Kari, bahe tarafna denbyk caml kapnn ak kalmasna ayrca ok se-vindi. nk ardak altn

amerika, kafka

Documents